V3 Taalverzorging 3 Stijlfiguren deel 1

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

10 minuten lezen

Programma deze periode

Taalverzorging, les 3: stijlfiguren

Fictie, les 1 tm 4: literatuur of lectuur, vorm en inhoud, poezie en betekenis, poezie en vorm

Thema: democratie en inspraak ->leesteksten

Boekopdracht

Numo

Referentietoets

Doel: Je leert wat stijlfiguren zijn en hoe je zin een tekst kunt inzetten.

 Stijlfiguur

Een stijlfiguur is een 'vaste vorm' om iets onder woorden te brengen, met de bedoeling nog meer nadruk te leggen op wat je wilt zeggen. 

 Herhalingen en opsommingen

• repetitio (= herhaling) Als je woordjes van Engels wilt kennen, moet je herhalen, herhalen en nog eens herhalen.
• anafoor (= herhaling zelfde woord of woordgroep aan het begin van zinnen/zinsdelen) Niemand zag iets, niemand deed iets, niemand wist iets. 
• tricolon (drieslag) (= opsomming in drieën) Ziek, zwak en misselijk.

 Herhalingen en opsommingen

• climax (= serie van tekstelementen waarvan de inhoud steeds sterker wordt) Dat wordt lachen, gieren, brullen.
• anticlimax (= in een reeks is de laatste stap een 'tegenvaller') Of ik van sporten hou? Vechtsporten, wielrennen, hardlopen, volleybal, ik vind er niets aan!

Welk stijlfiguur?
Hoe vaak ben je nu al te laat gekomen? Hoe vaak zul je nu nog te laat komen? Hoe vaak zul je nog een briefje moeten halen?

1. repititio
2. anafoor
3. tricolon
4. climax

Welk stijlfiguur?
Drommels, drommels en nog eens drommels.

1. repititio
2. anafoor
3. tricolon
4. climax

Welk stijlfiguur?
Max is goed, uitstekend, nee, de beste speler van het veld.

1. repititio
2. anafoor
3. tricolon
4. climax

Welk stijlfiguur?
Uren, dagen, maanden, jaren vliegen als een schaduw heen.

1. repititio
2. anticlimax
3. tricolon
4. climax

Welk stijlfiguur?
Ze werd stil, verborg haar gezicht in haar handen, begon te snikken ... en proestte het uit: 'Gefopt!'

1. repititio
2. anticlimax
3. anafoor
4. climax

Welk stijlfiguur?
Een gezond leven krijg je door gezond eten, genoeg bewegen en een goede nachtrust.

1. repititio
2. anticlimax
3. tricolon
4. climax

Welk stijlfiguur?
Altijd november, altijd regen,
Altijd dit lege hart, altijd.

1. repititio
2. anafoor
3. tricolon
4. climax

 Overdrijvingen en nuanceringen

• eufemisme (= verzachtende uitdrukking) Dat is een hele uitdaging! 
• hyperbool (= sterke overdrijving) Ik mag ook nooit iets!
• understatement (parabool) (= afgezwakte uitdrukking) President Trump heeft wel wat te besteden!

Welk stijlfiguur?
Dit is echt de allerlekkerste soep die ik ooit gegeten heb!

1. eufemisme
2. hyperbool
3. understatement

Welk stijlfiguur?
De verzekeraar ontsloeg drieduizend medewerkers en noemde dit 'herziening organisatiestructuur'.

1. eufemisme
2. hyperbool
3. understatement

Welk stijlfiguur?
Hitler was een stoute jongen.

1. eufemisme
2. hyperbool
3. understatement

Welk stijlfiguur?
Hij blies gisteravond zijn laatste adem uit.

1. eufemisme
2. hyperbool
3. understatement

Welk stijlfiguur?
Wat kun je doen in die paar tellen dat een mensenleven duurt.

1. eufemisme
2. hyperbool
3. understatement

Welk stijlfiguur?
Ik heb een eeuw staan wachten.

1. eufemisme
2. hyperbool
3. understatement

Afsluiting en vooruitblik

Volgende les: 

• Huiswerk: leren p. 42
• Maken: Oefening 1
• Meenemen: LAPTOP, boek, leesboek, schrift en pen
• Programma: taalverzorging 3 deel 2 

nuanceren

nu·an·ce·ren (nuanceerde, heeft genuanceerd) zie genuanceerd

minder rechtlijnig maken: die opmerking moet ik nuanceren

                                    Nuancering

nuancering v [1]

subtiel verschil aangeven; het nuanceren

Ze wordt onderscheiden om ,"haar gerijpte, doorleefde karakterisering en stijl en de nuancering in haar grote, als vanzelfsprekende, danstechnische vaardigheden.[2]

Ik heb zelf soms de wellicht naïeve gedachte dat taal is uitgevonden om vrede te stichten. Met knotsen het bijlen was het namelijk moeilijk nuanceringen in een redenering aan te brengen.[3]

De BV Nederland loopt gevaar en dient nog beter beschermd te worden. Althans, dit is wat men de Nederlandse samenleving wil laten geloven. Ruimte voor enige nuancering lijkt niet geboden, Internationale hedgefundmanagers worden weggezet als hijgerige 'kortetermijn-$hareholders'. [4] 

nuanceren en relativeren

Nuanceren: verduidelijken door meer details te geven

Relativeren: afzwakken