POËZIE - vers, metrum, ritme

 vers, metrum, ritme
Poëzieanalyse
vers, metrum, ritme
Door: Gwen Michels, Sophie Hünen, Leonie Verkoelen, Céleste Fouarge
1 / 13
volgende
Slide 1: Tekstslide
NederlandsHBOStudiejaar 1

In deze les zitten 13 slides, met interactieve quiz, tekstslides en 2 videos.

time-iconLesduur is: 50 min

Onderdelen in deze les

 vers, metrum, ritme
Poëzieanalyse
vers, metrum, ritme
Door: Gwen Michels, Sophie Hünen, Leonie Verkoelen, Céleste Fouarge

Slide 1 - Tekstslide

Wat is het verschil tussen poëzie en proza?

Slide 2 - Open vraag

Verschillende soorten poëzie
  • Syllabotonisch vers
Per versregel is het aantal lettergrepen en heffingen (accenten) aan regels gebonden.
  • Heffingspoëzie
Alleen het aantal heffingen per regel is vastgesteld.
  • Syllabisch vers
Alleen het aantal lettergrepen per regel is vastgesteld. 
  • Vrije vers
Het aantal lettergrepen en heffingen per regel is vrij.

Slide 3 - Tekstslide

Metrum
Ritme
Een regelmatige afwisseling van beklemtoonde en onbeklemtoonde posities, onderverdeeld in perioden.

Op basis van timbre/klankkleur.

Afwisseling van meer of minder beklemtoonde lettergrepen. 

Op basis van accent en tempo.


Denk aan de cadans van een trein.

Slide 4 - Tekstslide

Versvoeten
Vaste combinaties van heffingen (/) en dalingen (x) noemen we versvoeten. 

We kennen de volgende versvoeten:
- Jambe x /
- Trochee / x
- Spondee / /
- Dactylus / x x
- Anapest x x /
- Amfibrachys x / x
Versregels met een bepaald aantal versvoeten hebben soms een eigen naam:
  • dimeter: een versregel met twee versvoeten
  • trimeter: een versregel met drie versvoeten
  • tetrameter: een versregel met vier gelijke versvoeten
  • pentameter: een versregel met vijf gelijke versvoeten
  • alexandrijn: een versregel met zes versvoeten
  • ? (hexameter: een versregel met zes versvoeten, eindigend op een spondee)
Amfibrachys en spondee komen vrijwel niet voor in de Nederlandstalige poëzie, wel in de Griekse en Latijnse.

Slide 5 - Tekstslide

VERA JANACOPOULOS
Cantilene
 Frans gezongen gedicht ter heiligenverering / zangerige melodie
Jan Engelman, A - C voorhoofd

Slide 6 - Tekstslide

Slide 7 - Video

Cantilene
VERA JANACOPOULOS
- jambische tetrameter
twijfel over trochee 

voet- en woordgrens
Onze analyse

Slide 8 - Tekstslide

Zonder titel
Peter Verhelst, A - O wijsvinger

Slide 9 - Tekstslide

Vrij vers

Enjambement
in 3 strofen:








Onze analyse
Zonder titel

Slide 10 - Tekstslide

Slide 11 - Video

Op een mooie pinksterdag 
Annie M.G. Schmidt
Eerder ritmisch dan metrisch
Onze analyse

Slide 12 - Tekstslide

Dreun
Vraagt een vormgedicht om dreun?

Slide 13 - Tekstslide