Katern 4 hoofdstuk 2 De overheid ruilt over de tijd

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Bespreken opdracht 32B, 33 en 34, 36 en 39 rij 2

2.1 inkomsten en uitgaven van de overheid

Nakijken 1.3 en maken 1 t/m 4

inkomsten en uitgaven van de overheid

inkomsten?

Uitgaven? ( lees ook bladzijde 46)

Inkomsten en uitgaven van de overheid noemen we een stroomgrootheid: je meet deze geldstromen over een bepaalde periode.  Bij de rijksbegroting is dat ...... jaar

Wordt er meer uitgegeven dan ontvangen dan ontstaat er een .....

De overheidsschuld is een voorraadgrootheid

Sociale premies

• Premies voor volksverzekeringen (ingehouden op loon werknemer voor o.a. WAO)
• Premies voor werknemersverzekeringen (betaalt de werkgever voor o.a. WIA)

maken 1 t/m5 en 7 en 8

Samen nakijken opdracht 39

Daarna de rest zelf nakijken van 1.3 en 2.1

Samen maken opdracht 10

Daarna zelf maken opdracht 11,14,18

2.2 sociale zekerheid

Sociale zekerheidsstelsel

Hoe wordt de sociale zekerheid betaald

• De sociale voorzieningen worden betaald uit de belastingopbrengsten van de rijksoverheid.
• De volksverzekeringen: Iedereen die in Nederland inkomen uit werk en woning heeft, betaalt premie voor de volksverzekeringen.
• Werknemersverzekering wordt betaald door werkgevers en werknemers die een premie betalen. Deze wordt uitgekeerd door het UWV.

Omslagstelsel

De AOW (staatspensioen) werkt volgens het omslagstelsel.

De werkenden (actieven) van nu betalen premie voor de AOW uitkering aan de senioren (inactieven) van nu.

2.3 Samenwerken aan een toekomst

Lezen blz. 61 t/m 64

Opdracht Lezen blz. 61 t/m 64

- Leg uit wat de AOW is en hoe dit werkt via het omslagstelsel.

- Wat gebeurt er op dit moment met de AOW- premie met betrekking tot de vergrijzing?

- Leg uit wat pensioen is en hoe dit werkt via het kapitaaldekkingsstelsel.

- Wat is een privaat pensioen?

Aow/ bedrijfspensioen/privaat pensioen

AOW werkt via omslagstelsel

pensioen werkt via kapitaaldekkingsstelsel

Bedrijfspensioen bouwen eigen pensioenrechten op via werkgever of verzekeraar.

privaat pensioen zelf extra sparen voor een aanvulling op AOW en bedrijfspensioen.

Maken opdracht

33, 37, 38,43, 46 en 47