1C - maandag 9-1 (grammatica)

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Welkom!

 Telefoons in de tas, iPad dicht op tafel.

Planning:

1. Planning aankomende periode
2. Start grammatica/spelling
3. Huiswerk & Taalvout

Planning aankomende periode

• Donderdag 1 februari:

Toets Grammatica en Spelling

-> komende lessen: uitleg grammatica

-> zelfstandig oefenen: spelling (PLOT: spellingapp + app werkwoordspellen)

Leerstof toets:

• TOOLBOX Plot: Grammatica 1, Grammatica 2 en Grammatica 3
• TOOLBOX Plot: Schrijven 2 (alle delen waar 'Spelling' voor staat en de onderdelen 'Werkwoordspelling', de rest niet)
• Sheets LessonUp -> zie bijlagen in SOM.

Komende lessen

• Les 1: Grammatica: woordsoorten: Zelfstandig naamwoord, lidwoord, bijvoeglijk naamwoord
• Les 2: Grammatica: woordsoorten: hulpwerkwoord en zelfstandig werkwoord
• Les 3: Grammatica: zinsontleding: persoonsvorm, zinsdelen, onderwerp 

• Les 4: Grammatica: zinsontleding: gezegde
• Les 5: Grammatica: gezegde + lijdend voorwerp
• Les 6: Grammatica: voorzetselvoorwerp
• Les 7: Grammatica: bijwoordelijke bepaling
• Les 8: Opfriscursus werkwoordspelling
• Les 9: Vragenuur Spelling
• Les 10: Voorbereiden toets

Donderdag 1 februari: toets Grammatica & Spelling

Lesdoel:

Na deze les:

• Weet je weer wat zelfstandig naamwoorden, lidwoorden en bijvoeglijk naamwoorden zijn.
• Weet je wat hulpwerkwoorden en zelfstandig werkwoorden zijn.

Zelfstandig
naamwoord

Lidwoord

Bijvoeglijk
naamwoord

Zelfstandig naamwoord (znw)

znw = een woord voor een mens, dier, plant, ding of gevoel.

• Je kunt een zelfstandig naamwoord meestal in het meervoud zetten.

- kat > katten - Dordrechter > Dordrechters - emotie > emoties -

• Je kunt er ook vaak een verkleinwoord van maken.

-        katje        -               Dordrechtertje              -        emotietje           -

Zelfstandig naamwoord (ZNW)

ZNW = een woord voor een mens, dier, plant, ding of gevoel.

• Je kunt er meestal een lidwoord voor zetten.
  

-        de kat          -         de Dordrechter          -         het emotietje        -

• Ook namen zijn zelfstandige naamwoorden.

-       Fatima         -             Jan-Willem               -                Sacha                -

Twee soorten zelfstandig naamwoord

Concreet zelfstandig naamwoord = iets tastbaars, wat je aan kunt raken.

Abstract zelfstandig naamwoord = iets wat je niet kunt aanraken (vrede of twijfel) / wat niet bestaat (zoals Zweinstein).

De tijd (uur, minuut etc.) = abstract

De klok = concreet

De liefde = ?

De voetbal = ?

Carolien gelooft in elfjes.

Zit er een zelfstandig naamwoord in de zin?

1. Nee
2. Ja, Carolien.
3. Ja, elfjes.
4. Ja, elfjes en Carolien.

Bepaald en onbepaald lidwoord

Een lidwoord hoort altijd bij een zelfstandig naamwoord!

Er zijn in het Nederlands drie lidwoorden: de, het, een.

Bepaald lidwoord: de, het.

Onbepaald lidwoord: een.

Ik loop naar het park.
Het =

1. Een bepaald lidwoord.
2. Een onbepaald lidwoord.
3. Geen lidwoord.

Het waait.

Het =

1. Een lidwoord
2. Geen lidwoord

Ik ga zitten op een bankje.
Een =

1. Een bepaald lidwoord.
2. Een onbepaald lidwoord.
3. Geen lidwoord.

Bijvoeglijk naamwoord

Vertelt iets over een zelfstandig naamwoord.

Kan vóór of achter het zelfstandig naamwoord staan.

De stoere filmster.

De filmster is stoer.

Het stoffelijk bijvoeglijk naamwoord

Zegt van welke stof iets gemaakt is.

Een gouden horloge.

De papieren tas.

Aan de slag!

• Ga naar PLOT
• Ga naar Grammatica 1 -> les 1
• Maak opdracht 1-2 (zelfstandig naamwoord,

lidwoord, bijvoeglijk naamwoord)

Klaar? Oefenen in spellingapp of app werkwoordspellen!

Korte pauze!

Ze had goed willen leren voor de toets.

Hoeveel werkwoorden zie je?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Ze had goed willen leren voor de toets.

Wat is het belangrijkste werkwoord dat laat zien wat er gebeurt?

1. had
2. willen
3. leren

Werkwoord (ww)

Een werkwoord is:

- iets wat je kunt doen of wat kan gebeuren.

- je kunt er een ik/hij/wij-rijtje van maken  (= vervoegen).

Bijvoorbeeld:

 Over zes weken hoopt zij te bevallen van een meisje.

 De dinosaurus is al jaren uitgestorven.

Werkwoord: zww + hww

Er zijn verschillende soorten werkwoorden:

1.  Zelfstandig werkwoord (zww)

    - Belangrijkste werkwoord in de zin (geeft de actie aan)

   -  Heb je maar één werkwoord? Dan is dit sowieso een zww.

   -  Heb je meerdere werkwoorden? Dan is vaak het laatste werkwoord van de zin het zww.

2.  Hulpwerkwoord (hww)

Heb je meer werkwoorden in de zin? Dan is er één werkwoord het zww en zijn alle andere werkwoorden hww.

Belangrijk:

Als er meer werkwoorden in de zin staan, is de persoonsvorm altijd een hww!

Voorbeelden hww en zww

Wij schrijven netjes in ons schrift.

In de winkel hebben ze brood gekocht.

Ik hoop nog ver te kunnen fietsen.

hulpwerkwoord

zelfstandig werkwoord

Morgen

wordt

het

feest

gevierd.

hulpwerkwoord

zelfstandig werkwoord

Hij 

kocht 

het

mooie

cadeau.

hulpwerkwoord

zelfstandig werkwoord

Zij

laten

hun

auto

morgen

repareren. 

hulpwerkwoord

zelfstandig werkwoord

Hij 

heeft

weer

niet

geluisterd.

Aan de slag!

• Ga naar PLOT
• Ga naar Grammatica 1 -> les 1
• Maak opdracht 3-5 & 6 (zelfstandig werkwoorden

en hulpwerkwoorden & spookgedicht)

Klaar? Oefenen in spellingapp of app werkwoordspellen!

Huiswerk & TaalVout

PLOT Grammatica 1, les 1

• Maak opdracht 1 t/m 6

• Zelfstandig oefenen Spellingapp + app werkwoordspellen