hoofdstuk 20 paragraaf 20.1 en 20.2

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

week 7 les 2

De betalingsbalans en protectionisme

Betalingsbalans

Betalingsbalans:

• Overzicht van alle financiële transacties tussen landen.
• Dus geen echte 'balans' met bezittingen en schulden.
• Twee rekeningen: lopende rekening en kapitaalrekening
• Saldo lopende rekening = E - M 

Geldstromen

Op een betalingsbalans staan alleen geldstromen van en naar het buitenland. Als het geld het land uitgaat, staat het op de uitgavenkant. Als er geld het land inkomt, staat het op de ontvangstenkant.

Formeel & materieel evenwicht

Als de ontvangsten van en de uitgaven aan het buitenland gelijk zijn aan elkaar, spreken we van formeel evenwicht. Meestal zijn echter de inkomende geldstroom en de uitgaande gelstroom niet gelijk aan elkaar. De salderingsrekening (zie verderop) zorgt dan voor materieel evenwicht.

Onderdelen van de betalingsbalans

De betalingsbalans bestaat uit de lopende rekening  + de kapitaalrekening + de salderingsrekening

Voorbeeld: overschot op de BB

Wanneer een land een overschot op de betalingsbalans heeft, ontvangt het land in meer geld uit het buitenland dan dat zij in die periode moeten betalen aan het buitenland. 

Er wordt dan per saldo geld ontvangen uit het buitenland.

Iedereen die geld ontvangt uit het buitenland wil graag betaald worden in de eigen munt. Daarom moet het buitenland haar eigen munten omruilen. Die vreemde valuta komen op die manier terecht in de valutareserve bij de Centrale Bank.

Voorbeeld: tekort op de BB

Wanneer een land een tekort op de betalingsbalans heeft, moet het in die periode meer betalen aan het buitenland dan zij in die periode ontvangen uit het buitenland. 

Er moet dus per saldo betaald worden aan het buitenland.

Voor die betaling aan het buitenland moet het land de munt hebben van degene die het geld wil ontvangen.

Die vreemde valuta zitten in de valutareserve bij de Centrale Bank.

Een land kan daarom niet permanent een tekort op de betalingsbalans hebben, omdat op een gegeven moment de voorraad vreemd geld op raakt. 

opgave 12 huiswerk

1.Bij de optelsom voor de afzonderlijke landen tellen ook alle onderlinge invoer en uitvoer mee. De optelsom van de afzonderlijke landen is dus hoger. Het EMU-cijfer is dus lager.

2. Bereken het saldo van de lopende rekening

1. 2.280 miljard
2. 2.240 miljard
3. 2.275 miljard
4. 2.250 miljard

3. Zal de valutareserve ..........

1. toenemen
2. afnemen
3. gelijk blijven

4. Noem een voorbeeld van een transactie die tot de kapitaal export wordt gerekend.

5. Leidt de kapitaalrekening per saldo tot vraag naar euro's of van aanbod van euro's?

1. vraag
2. aanbod

6 leidt een overschot op de BB tot een appreciatie of een depreciatie?

1. appreciatie
2. depreciatie

Protectionisme

= het belemmeren van vrije handel om eigen economie te beschermen door middel van importbelemmerende of exportstimulerende maatregelen

Nadelen protectionisme

1) Benadeelt het buitenland

2) Importproducten worden duurder voor consument

3) Roept tegenmaatregelen uit buitenland op

4) Goederen worden niet gemaakt waar het het meest efficient is

5) Omvang handel en productie daalt en dus de welvaart

Vrijhandel

Internationale arbeidsverdeling zodat je dingen maakt waar dat relatief het goedkoopste is.

Verschillen door:

1) Loonkosten

2) Kennis en scholing

3) Klimaat, grondstoffen, ligging

Voordelen Vrijhandel

1) Efficiente productie en lagere prijzen

2) Meer handel en productie en dus meer werkgelegenheid

3) Groei welvaart en wereldinkomen

4) Meer keuze voor consument

5) Hoger consumenten en producentensurplus

Nadelen Vrijhandel

1) Herlocatie van arbeid, productie en investeringen

2) Herverdeling van wereldinkomen

3) Milieuproblemen

4) Culturele veranderingen

Lees paragraaf 20.2 en bekijk het volgende filmpje. 

huiswerk

maak de huiswerkopgave 13 en 14.