Ontdek de Persoonsvorm en Onderwerp!

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Welkom!

Planning:

- Stillezen (10 min)

- Opdracht leesboekje (10 min?)

- 1hm1: hw controle (5 min)

- Uitleg (20 min) 

- Aan de slag (15 min) 

- Samen nakijken (5 min)

- Blooket (10 min) 

Lesdoel

Aan het einde van de les kun je de persoonsvorm en het onderwerp in een zin herkennen.

Weet je nog hoe je de persoonsvorm
in een zin kunt vinden? Meerdere trucjes!

Wat is de persoonsvorm?

De persoonsvorm is het werkwoord in de zin dat aangeeft wat de handeling is/ wat het onderwerp doet. 

Voorbeeld:

De vrouw loopt met haar hond.  

Urk ligt in Flevoland.

Hoe vind je de persoonsvorm?

2 manieren:

1. Verander de tijd in de zin: Ik loop naar school - Ik liep naar school. 

2. Maak de zin vragend: Ze bakt de hamburgers bruin - Bakt ze de hamburgers bruin?

3. Verander het onderwerp van enkelvoud naar meervoud of andersom: De directie bespreekt de zaak - De directies bespreken de zaak.

Zoek de persoonsvorm door deze zin vragend te maken: 'Met een geweldige sprong stoof de haas erop af.'

Zoek nu de persoonsvorm door de zin van tijd te veranderen, schrijf de zin ook op in de andere tijd:
'De politie arresteert de jongen voor winkeldiefstal.'

Staat deze persoonsvorm in de verleden tijd of de tegenwoordige tijd?
'Het meisje bakte koekjes.'

1. verleden tijd
2. tegenwoordige tijd

Bedenk nu met je buur een zin waarin de persoonsvorm in de tegenwoordige tijd staat.

Enkelvoud of meervoud

Eerste persoon enkelvoud: ik-vorm                                    ik drink

Tweede persoon enkelvoud: ik-vorm + t                           jij drinkt

Derde persoon enkelvoud: ik-vorm + t                              hij/zij/het drinkt

Eerste persoon meervoud: infinitief                                   wij drinken

Tweede persoon meervoud: infinitief                                 jullie drinken

Derde persoon meervoud: infinitief                                    zij drinken

Is het onderwerp hier tweede of derde persoon enkelvoud: 'Hij loopt naar de bakker.'

1. tweede persoon enkelvoud
2. derde persoon enkelvoud

Wat is het onderwerp?

Onderwerp vinden: wie of wat + persoonsvorm

Voorbeeld: De hond loopt in het bos. 

Wie of wat loopt? 

Of: verander persoonsvorm van enkelvoud naar meervoud

- De auto kost gemiddeld 600 euro per maand.

- De auto's kosten gemiddeld 600 euro per maand.

Zoek de persoonsvorm en het onderwerp in deze zin: 'Ik heb het altijd koud.'

Hoe noemen we de hele vorm van het werkwoord, zoals bij eerste persoon meervoud?

Wat is de persoonsvorm?
'Een schone keuken leidt
tot gezonder eten.'

1. een schone keuken
2. leidt
3. tot gezonder eten

Schrijf het onderwerp op dat in deze zin staat: 'De in Spanje geboren prins wordt deze maand alweer 15.'

Aan de slag

Je maakt van les 20 (blz 44) opdracht 1, 2, 3 & 5

Je maakt van les 21 (blz 46) opdracht 1, 2, 4, 5 & 9

15 minuten de tijd

Samenwerken mag, zachtjes overleggen