welvaart en cultuur
Tijdvak 5 Ontdekkers en hervormers
Laat zien dat je het goed hebt
1 / 13
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 2
In deze les zitten 13 slides, met tekstslides.
Lesduur is: 60 minOnderdelen in deze les
Tijdvak 5 Ontdekkers en hervormers
Laat zien dat je het goed hebt
Slide 1 - Tekstslide
Leerdoel
Ik kan uitleggen hoe de cultuur in de Republiek wezenlijk (zichtbaar) verschilde van de heersende culturen in de omringende landen
Slide 2 - Tekstslide
Cultuur (definitie)
Alles wat mensen:
denken (geloven) - Bijbel, Cats, Vondel
doen - besturen, wonen, straffen
maken - schilderijen, bouwkunst
Slide 3 - Tekstslide
leidende cultuurdragers
Omringende landen - adel en geestelijkheid
onderwerpen ?
Slide 4 - Tekstslide
adel: adellijke portretten
geestelijkheid: heiligen
Slide 5 - Tekstslide
Jan Steen
Slide 6 - Tekstslide
De nachtwacht
Slide 7 - Tekstslide
Nederlandse schilders
Rembrandt van Rijn
Frans Hals
Johannes Vermeer
Jan Steen
Judith Leyster
Thema's
Dagelijkse leven
stillevens
kerkinterieuren
Geen!!
heiligen - bijbeltaferelen
geen nadruk op uiterlijke status
Slide 8 - Tekstslide
Jacob Cats
Al draeght den aep een gouden ringh, soo is het doch een leelick dingh.
Wat staat er - (culturele) betekenis
Slide 9 - Tekstslide
Het Stockske van Joan van Oldenbarnevelt,
Vader des Vaderlants
Myn wensch behoede u onverrot
O STOCK en stut, die, geen' verrader,
Maer 's vrydoms stut en Hollants Vader
Gestut hebt op dat wreet schavot;
Toen hy voor 't bloedigh zwaert most knielen,
Veroordeelt, als een Seneka,
Door Neroos haet en ongena,
Tot droefenis der braefste zielen.
Ghy zult noch, jaeren achter een,
Den uitgangk van dien Helt getuigen,
En hoe Gewelt het Recht dorf buigen,
Tot smaet der onderdruckte steên.
Hoe dickwyl streckt ghy onder 't stappen
Naer 't hof der Staeten stadigh aen
Hem voor een derden voet in 't gaen
En klimmen, op de hooge trappen:
Als hy, belast van ouderdom
Papier en schriften, overleende,
En onder 't lastigh lantspack steende!
Wie ging, zoo krom gebuckt, noit krom!
Ghy ruste van uw trouwe plichten,
Na 'et rusten van dien ouden stock,
Geknot door 's bloetraets bittren wrock:
Nu stut en styft ghy noch myn dichten.
Joost van den Vondel (1587 – 1679)
Slide 10 - Tekstslide
Opdracht:
Pronken mocht eigenlijk niet - het Calvinisme veronderstelt bescheidenheid in de ogen van God (Jezus was tenslotte een ook een arm en bescheiden man)
Hoe kon men toch stiekem pronken? - Zoek op in je boek
Slide 11 - Tekstslide
Hoe liet men in Nederland zien dat men het goed had.
Classicistische gebouwen (paleis op de Dam)
Grachtenpanden
Buitenhuizen
Schilderkunst (iedereen had wel een werkje- sommigen hadden dure werken)
Reinheid (kijk mijn huis eens netjes zijn)
Slide 12 - Tekstslide
Jacob Cats - vervolg (aanvullend)
Een ander heeft altijt de schult. Geen mensch en siet z'n eigen bult.
Als apen hooghe klimme willen, Dan siet men eerst haer naeckte billen.
Als de wijn gaet in den man,
Leyt de wijsheyt in de kan.
https://citaten.net/zoeken/citaten_van-jacob_cats.html
Of probeer te begrijpen waar het werk van Vondel over gaat: Hoe wordt Johan van Oldenbarneveld en prins Maurits beschreven.
