K.A. 11. De vrijwel volledige vervanging in West-Europa van de agrarisch-urbane cultuur door een zelfvoorzienende agrarische cultuur, georganiseerd via hofstelsel en horigheid

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4-6

Wat waren de voor -en nadelen om een horige boer te zijn?

 In de loop van de vijfde eeuw kwam er een einde aan het West-Romeinse Rijk

a. Leg uit hoe het vertrek van de Romeinen uit onze gebieden heeft bijgedragen aan het ontstaan van het hofstelsel. (2p)

b. Leg met een kenmerkend aspect uit hoe de economie zich in deze periode in West-Europa ontwikkelde. (2p) 

Voorbeeld van een juist antwoord:

a. Door het wegvallen van het centrale gezag en de onveilige situatie die met de Volksverhuizingen was ontstaan zochten boeren bescherming bij een grootgrondbezitter en ontstond de horigheid. (uit het antwoord moet enige kennis van het hofstelsel worden vermeld)

b. KA: De vrijwel volledige vervanging in West-Europa van de agrarisch-urbane cultuur door een zelfvoorzienende agrarische cultuur, georganiseerd via hofstelsel en horigheid. Door het wegvallen van de steden en door de onveiligheid, moest iedereen weer zelfvoorzienend zijn. Iedereen werd weer boer; samenleving werd weer een agrarische samenleving, met ruilhandel alleen binnen het domein. Indien alleen het kenmerkend aspect wordt genoemd, mag er geen punt worden toegekend.