1.7 Grammatica - les 1

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Welkom!

Wat gaan we doen?

• Toets Lezen bespreken
  
• Uitleg zinnen ontleden
• Huiswerk maken

Wat kost dat?

Van welke eenvoudige dingen in het leven kun jij genieten?

1.3 Lezen

Aankomende maandag bespreken we de toets.

Vaste volgorde bij ontleden

1. Vind de persoonsvorm

              Ik heb mijn tante vandaag een cadeautje gegeven.

• Zet de zin in een andere tijd.
• Maak een vraagzin.

2. Zet zinsdeelstrepen 

              Ik |heb |mijn tante| vandaag |een cadeautje |gegeven.

• Tip: plaats een woord of woordgroep voor de pv om te                          bepalen of dit een zinsdeel is.

3. Benoem het gezegde

              Ik |heb |mijn tante| vandaag |een cadeautje |gegeven.

• WG: alle werkwoorden in de zin
• NG: alle werkwoorden in de zin + eigenschap

                (zijn, worden, blijven, blijken, lijken, schijnen, dunken, 

                  heten, voorkomen)

4. Benoem het onderwerp

              Ik |heb |mijn tante| vandaag |een cadeautje |gegeven.

• Wie/Wat + gezegde: wie heeft gegeven?  -> IK

5. Benoem het lijdend voorwerp

              Ik |heb |mijn tante| vandaag |een cadeautje |gegeven.

• Wie/Wat + gezegde + onderwerp: 

        Wat heb ik gegeven?  ->  EEN CADEAUTJE

6. Benoem het meewerkend voorwerp

              Ik |heb |mijn tante| vandaag |een cadeautje |gegeven.

• Aan wie/wat + gezegde + onderwerp + lijdend voorwerp: 

        Aan wie heb ik een cadeautje gegeven  ->  MIJN TANTE

7. Benoem de bijwoordelijke bepaling

              Ik |heb |mijn tante| vandaag |een cadeautje |gegeven.

• Geeft antwoord op vragen als: waar, wanneer, hoe, waarom, waardoor, waarheen?
• Restwoorden, zoals: natuurlijk, zeker, absoluut, misschien

Wanneer heb ik mijn tante een cadeautje gegeven? -> VANDAAG

Benoem het juist zinsdeel.

Onderwerp

Werkwoordelijk gezegde

Meewerkend voorwerp

Lijdend voorwerp

Persoonsvorm

Naamwoordelijk gezegde

Bijwoordelijke bepaling

Evi

heeft

voor haar kleine broertje

opgehaald.

een boek

vanochtend

Huiswerk 15/10

Maken 1.7 Grammatica

opdracht 4, 5, 7

Welkom!

1.7 Zinnen ontleden

3. Benoem het gezegde

              Ik |heb |mijn tante| vandaag |een cadeautje |gegeven.

• WG: alle werkwoorden in de zin
• NG: alle werkwoorden in de zin + eigenschap

                (zijn, worden, blijven, blijken, lijken, schijnen, dunken, 

                  heten, voorkomen)  -> andere ww kunnen als hww

                                                                  fungeren!

3. Benoem het gezegde

Werkwoordelijk gezegde:

In crisistijd moeten we doven en slechthorende helpen.

Naamwoordelijk gezegde:

In crisistijd moeten ook doven en slechthorenden up-to-date blijven.

Werkwoordelijk gezegde of naamwoordelijk gezegde?

'Hij is een dokter'

1. werkwoordelijk gezegde
2. naamwoordelijk gezegde

Werkwoordelijk gezegde of naamwoordelijk gezegde?

'Hij slaat de dokter'

1. werkwoordelijk gezegde
2. naamwoordelijk gezegde

Wat is het gezegde in deze zin?

Dat heb je al heel vaak gezegd.

1. heb
2. heb heel vaak
3. heel vaak gezegd
4. heb gezegd

naamwoordelijk gezegde of werkwoordelijk gezegde?

Ze heeft hard gewerkt.

1. naamwoordelijk gezegde
2. werkwoordelijk gezegde

Hij wil later dokter worden.

Werkwoordelijk gezegde

Naamwoordelijk gezegde

Hij

wil

later

dokter

worden

5. Benoem het lijdend voorwerp

              Ik |heb |mijn tante| vandaag |een cadeautje |gegeven.

• Wie/Wat + gezegde + onderwerp: 

        Wat heb ik gegeven?  ->  EEN CADEAUTJE

6. Benoem het meewerkend voorwerp

              Ik |heb |mijn tante| vandaag |een cadeautje |gegeven.

• Aan wie/wat + gezegde + onderwerp + lijdend voorwerp: 

        Aan wie heb ik een cadeautje gegeven  ->  MIJN TANTE

Wat is het verschil?

Ik heb hem gezien.

Ik heb hem mijn pen gegeven.

Ik heb hen gezien.

Ik heb hun mijn pen gegeven.

Wat is het verschil?

Ik heb hem gezien.                          -> LV: Wie heb ik gezien?

Ik heb hem mijn pen gegeven.  -> MV: Aan wie heb ik mijn pen gegeven?

Ik heb hen gezien.                            -> LV:  HEN

Ik heb hun mijn pen gegeven.    -> MV: HUN

Huiswerk 18/10

Maken 1.7 Grammatica

opdracht 12 + Test jezelf