6 componenten voor een goede lesopbouw in de klas
Jan-Wolter Smit
Head of Education
Een goede lesopbouw is van belang om de aandacht van jouw leerlingen te vangen en vast te houden. Hieronder de belangrijkste punten op een rij om een goede klassikale les op te bouwen. Heb je de les gemaakt en ben je klaar om deze te delen met jouw leerlingen? Probeer het uit in LessonUp en maak een les op basis van deze 6 componenten.
1. Herkenbaarheid en structuur
De kracht van een lesmethode zit, naast een goede opbouw van de inhoud, ook in de herkenbaarheid. De herkenbaarheid en structuur geven leerlingen de rust om de leerstof op te nemen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een vast lettertype en -grootte, maar ook aan de positie van tekst en afbeeldingen en de volgorde van de verschillende onderdelen in je les. Maak een keuze voor een persoonlijke herkenbare lay-out voor elk onderdeel van je les en sla deze op onder favorieten. Zo kun je hem de volgende keer eenvoudig weer oproepen en hoef je hem niet opnieuw te maken.
2. Leerdoelen
Het benoemen van de verwachtingen, in de vorm van leerdoelen, richting de leerlingen is cruciaal voor een goede les. In LessonUp zie je dan ook steeds vaker slides verschijnen die het leerdoel aangeven. Dit kunnen vakinhoudelijke leerdoelen zijn of leerdoelen die meer over het proces en de vaardigheden gaan.
Op welke wijze de leerdoelen worden geformuleerd is een persoonlijke keuze, maar het formuleren van een leerdoel vanuit de leerling is vaak veel krachtiger: “Je kunt...”, of: “Ik kan...”.
3. Voorkennis activeren
Voorkennis activeren is vermoedelijk net zo oud als het onderwijs zelf. Het activeren van voorkennis is niet alleen een leuke energizer, het heeft ook een ander belangrijk nut: door te vragen naar voorkennis wordt de nieuw aan te leerstof beter ingebed. De voorkennis wordt naast de nieuwe informatie, als het ware, in het ‘werkgeheugen’ van de leerling geplaatst (Ausubel, 1968).
Met het interactieve woordweb kun je leerlingen via hun device antwoorden laten invoeren die, in eerste instantie ‘blind’ op het centrale scherm verschijnen. Samen met de leerlingen kun je de antwoorden 1-voor-1 of allemaal tegelijk laten verschijnen. Zo kun je direct een inschatting maken van hun voorkennis.
4. Interactieve lesonderdelen
LessonUp kent naast het woordweb nog meer interactieve onderdelen: quiz, open vraag, fotovraag en sleepvraag. Al deze onderdelen hebben een eigen karakter, waardoor jouw les dynamischer wordt. Nog belangrijker: ze bieden hierdoor uitgebreide mogelijkheden om de leerstof te verwerken. Lees meer over de verschillende interactieve elementen.
5. Lesfasen
Hoewel de docent precies weet in welke fase de les zit, is het tijdens een klassikale les voor leerlingen niet altijd even duidelijk waar ze mee bezig zijn. Het kan dan handig zijn om dit op een subtiele manier weer te kunnen geven. Deze serie iconen kun je als component Afbeelding (via de knop: + component) in je LessonUp-les plaatsen, waardoor leerlingen in één oogopslag kunnen zien in welke lesfase de les zich bevindt. Deze serie bestaat uit vier fasen:
- Dit weet je al
- Dit leer je nu
- Doen
- Terugkijken
6. Exit ticket
Het benoemen van een leerdoel alleen is niet voldoende. Een leerdoel heeft pas effect als aan het eind van de les hierop wordt teruggekomen. En dan merk je gelijk dat een door de docent geformuleerd leerdoel niet perse het leerdoel van alle leerlingen is.
De twee meest gebruikte lesonderdelen in LessonUp zijn twee open vragen:
“Schrijf drie dingen op die je deze les hebt geleerd.”
“Stel één vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.
Met een exit ticket geef je leerlingen de mogelijkheid om te reflecteren op de les, zowel op de inhoud als hun eigen rol en/of de opgedane kennis. De les krijgt hiermee een meer cyclisch karakter omdat wordt teruggekomen op het leerdoel. En door het exit ticket heb je direct weer input voor het startpunt van de volgende les.
Ben je nieuw met LessonUp? Of ben je op zoek naar meer verdieping?
Wij geven verschillende gratis webinars om jouw kennis over het gebruik van LessonUp te vergroten.
