beknopte bijzin

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Grammatica zinsdelen

• Hoofdzin en bijzin 
• Beknopte bijzin

Je leert beknopte bijzinnen herkennen en gebruiken. 

Je leert dit, zodat je hoofd- en bijzaken leert onderscheiden.

Beknopte bijzinnen

Je hebt geleerd dat een bijzin een pv en een ow heeft. 

In een beknopte bijzin ontbreken de pv en het ow.

Beknopte bijzinnen

Beknopte bijzinnen kan je op drie manieren herkennen:

1. de zin heeft een voltooid deelwoord (be,ge,ver)
2. de zin heeft een onvoltooid deelwoord (hele ww +d)
3. of de zin heeft een combinatie van te + infintief.

Beknopte bijzin?
Lekker in onze stoelen liggend, dronken we koude cola.

1. ja
2. nee

Beknopte bijzin?
Nadat we thee te hebben gedronken in Nijkerk, reed de bus richting Dronten.

1. ja
2. nee

Maak er een beknopte bijzin van:
Terwijl ze door de kamers van de woning liepen, werden de jonggehuwden steeds enthousiaster over het pand.

Welk zinsdeel is een beknopte bijzin?

De beknopte bijzin heeft ook een functie in de hoofdzin. De vraag is welke? 

ow, lv, vv, bwb of bijv. bep.

De burgemeester gaf toe, niet van erwtensoep te houden.

niet van erwtensoep te houden = beknopte bijzin.

Dit is ook het lijdend voorwerp.

Voorzetselvoorwerp = figuurlijk

• Een voorzetselvoorwerp begint altijd met een vast voorzetsel. 
• Een voorzetselvoorwerp komt voor bij werkwoorden met een vast voorzetsel. 
• Het voorzetsel verbindt het voorzetselvoorwerp met het gezegde.

Voorzetselvoorwerp

Bijwoordelijke bepaling

• reden, plaats, tijd of oorzaak 
• = prullenbak

waar: bijwoordelijke bepaling van plaats

wanneer: bijwoordelijke bepaling van tijd

hoe: bijwoordelijke bepaling van reden

De bijvoeglijke bepaling (bvb)

• De bijvoeglijke bepaling is dus GEEN zinsdeel, maar een deel van een andere zinsdeel.

• De bijvoeglijke bepaling zegt iets over het zelfstandig naamwoord in een zinsdeel.

•  De bijvoeglijke bepaling kan voor of achter een zelfstandig naamwoord staan.

Bijvoeglijke bepaling

Voorbeeld:

De lange, mooie jongen | kwam | niet.

lange = bijvoeglijke bepaling bij jongen

mooie = bijvoeglijke bepaling bij jongen

Een bijvoeglijke bepaling kan uit meer dan één woord bestaan.

Namen kunnen ook bijvoeglijke bepalingen zijn.

Voorbeeld:

De plaats Zandvoort ligt aan de Nederlandse kust.

Zandvoort = bijvoeglijke bepaling bij plaats

Nederlandse = bijvoeglijke bepaling bij kust

Welk zinsdeel is de beknopte bijzin?
De leden verwierpen ons plan om de kantine te verbouwen.

Welk zinsdeel is de beknopte bijzin?
De hockeycoach gaf zijn speelsters de opdracht veel over de flanken te spelen.