THEO LES 12: Bloedvatenstelsel en lymfevatenstelsel

• Schoonheidsverzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Bloedvatenstelsel & lymfevatenstelsel

Vandaag

• Bloedvatenstelsel
• Lymfevatenstelsel
• Opdracht ''Lymfevatenstelsel'' maken 

Lesdoelen

• De student kent de kleine en de grote bloedsomloop
• De student kent de daarbij behorende vaten
• De student kent de verschillende soorten aderen
• De student kent het hart

Het bloedvatenstelsel

• Slagaders / arteriën / arteriolen
• Aders / venen / venulen
• Haarvaten / capillairen
• Het hart 

Kenmerken slagaders

1. Het bloed stroomt weg van het hart.
2. Bij iedere hartslag zet de slagader even uit (hij klopt).
3. Slagaders liggen meestal diep in het lichaam.
4. De druk van het bloed is hoog.
5. Bij een verwonding spuit het bloed er uit.
6. De wand is dik.
7. Het bloed stroomt snel.
8. Slagaders hebben geen kleppen.
9. Navelstrengslagader is zuurstofarm.
10. Het bloed is zuurstofrijk (behalve in de kleine bloedsomloop.
11. De longslagader is zuurstofarm. 

Kenmerken aders

1. Het bloed stroomt naar het hart toe.
2. De ader klopt niet.
3. Aders liggen meestal aan de oppervlakte.
4. De druk van het bloed is laag.
5. Bij een verwonding stroomt het bloed er langzaam uit.
6. De wand is dun.
7. Het bloed stroomt langzaam.
8. Aders hebben kleppen.
9. De navelstrengader is zuurstofrijk.
10. Het bloed is zuurstofarm (behalve in de kleine bloedsomloop).
11. De longader is zuurstofrijk. 

Opbouw (slag)aders

De slagaders / arteriën

• Binnenste laag = eenlagig plaveisel epitheel = endotheel
• Middelste laag = bindweefsel en glad spierweefsel
• Buitenste laag = bindweefsel 

De aders / venen 

Binnenste laag = endotheel

Middelste laag = bindweefsel met weinig spiercellen

Buitenste laag = bindweefsel

Spataderen / varices = verwijde aderen 

Haarvaten

Verbindingssystemen tussen de kleinste slagaders en de kleinste aders

Opbouw hartwand

• Pericardium = hartzakje 
• Epicardium = buitenste laag
• Myocardium = middelste laag
• Endocardium = binnenste laag  

Het lymfevatenstelsel

Opbouw

• Loopt naast de bloedsomloop
  
• Zeer wijd en vertakt
  
• Begint bij de organen
  

Bestaat uit:

• Lymfevaten
  
• Lymfe vloeistof
  
• Lymfoïde weefsel 

Functie

• Vervoeren van weefselvocht / lymfe
• Het verwijderen van schadelijke stoffen

Lymfevatensystemen:

• Oppervlakkige lymfevaten
•  Diepere lymfevaten

Grote lymfevaten

• Rechter lymfebuis
• Borstbuis 

Hoe noemen we vet bevattende lymfevaten?

Bloedvatenstelsel

• Bloed stroomt snel.

• Het bloed heeft een eigen pomp (het hart).

• Het stelsel is een gesloten systeem.

• Het staat vocht af aan weefsels.

Lymfestelsel

• Lymfe stroomt langzaam.

• Lymfe heeft geen eigen pomp.

• Het stelsel heeft geen beginpunt.

• Het brengt vocht terug in de bloedbaan.

Lymfeknopen

• Hals
• Oksels
• Darmen
• Liezen

Functie:

• Filteren van de lymfe
• Eerste uitzaaiingen kankercellen 
• Lymfecellen

Milt en thymus (T-lymfocyten) zijn ook lymfeknopen. 

Ze maken lymfecellen aan. 

Wist je dat ... 

... de milt de grootste lymfeknoop is?

Taken:

• Afbraak van rode bloedcellen
• Vorming van nieuwe rode bloedcellen (embryonale stadium)
• Vorming van lymfecellen
• Het zuiveren van bloed en lymfe
• Bloedreservoir (lichamelijke inspanning)