THEO LES 12: Bloedvatenstelsel en lymfevatenstelsel

• Schoonheidsverzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Bloedvatenstelsel & lymfevatenstelsel

Lesdoelen

• De student kan de kleine en de grote bloedsomloop beschrijven
• De student kan kenmerken van aders en slagaders benoemen
• De student kan verschillen tussen het bloedvatenstelsel en lymfestelsel benoemen

Het bloedvatenstelsel

• Slagaders / arteriën / arteriolen
• Aders / venen / venulen
• Haarvaten / capillairen
• Het hart 

Kenmerken slagaders

1. Het bloed stroomt weg van het hart.
2. Bij iedere hartslag zet de slagader even uit (hij klopt).
3. Slagaders liggen meestal diep in het lichaam.
4. De druk van het bloed is hoog.
5. Bij een verwonding spuit het bloed er uit.
6. De wand is dik.
7. Het bloed stroomt snel.
8. Slagaders hebben geen kleppen.
9. Het bloed is zuurstofrijk (behalve in de kleine bloedsomloop).
10. De longslagader is zuurstofarm. 

Kenmerken aders

1. Het bloed stroomt naar het hart toe.
2. De ader klopt niet.
3. Aders liggen meestal aan de oppervlakte.
4. De druk van het bloed is laag.
5. Bij een verwonding stroomt het bloed er langzaam uit.
6. De wand is dun.
7. Het bloed stroomt langzaam.
8. Aders hebben kleppen.
9. Het bloed is zuurstofarm (behalve in de kleine bloedsomloop).
10. De longader is zuurstofrijk. 

Haarvaten

Verbindingssystemen tussen de kleinste slagaders en de kleinste aders

Het hart

• Linker - en rechterboezem
• Linker - en rechterkamer
• Hartwand
• Hartkleppen 

Opdracht: teken het hart

- rechter boezem

- linker boezem

- recht kamer

- linker kamer

- Waar is het zuurstof rijk en zuurstof arm?

(klassikaal)

Opdracht indeling hart: kijk eens naar blz 146 en 149

• Alle aders (onderste & bovenste holle ader) komen in de boezems uit (naar het hart toe)
• Alle slagaders komen uit in de kamers (van het hart af)
• De kleine bloedsomloop = gaswisselingskringloop (langs de longen)
• De grote bloedsomloop = stofwisselingskringloop (naar het hele lichaam behalve de longen) 

Het lymfevatenstelsel

Opbouw

• Loopt naast de bloedsomloop
  
• Zeer wijd en vertakt
  
• Begint bij de organen
  

Bestaat uit:

• Lymfevaten
  
• Lymfe vloeistof
  
• Lymfe weefsel 

Functie

• Vervoeren van weefselvocht / lymfe
• Het verwijderen van schadelijke stoffen

Lymfevatensystemen:

• Oppervlakkige lymfevaten (huid en spieren)
•  Diepere lymfevaten (inwendige organen)

Grote lymfevaten

• Rechter lymfebuis 
• Borstbuis

Bloedvatenstelsel

• Bloed stroomt snel.

• Het bloed heeft een eigen pomp (het hart).

• Het stelsel is een gesloten systeem.

• Het staat vocht af aan weefsels.

Lymfestelsel

• Lymfe stroomt langzaam.

• Lymfe heeft geen eigen pomp.

• Het stelsel heeft geen beginpunt.

• Het brengt vocht terug in de bloedbaan.

Lymfeknopen

• Hals
• Oksels
• Darmen
• Liezen

Functie:

• Filteren van de lymfe
• Aanmaak lymfecellen
• Eerste uitzaaiingen kankercellen 

Wist je dat ... 

... de milt de grootste lymfeknoop is?

Taken:

• Afbraak van rode bloedcellen
• Vorming van nieuwe rode bloedcellen
• Vorming van lymfecellen
• Het zuiveren van bloed en lymfe

Wat doet de kleine bloedsomloop?

Wat doet de grote bloedsomloop?

Noem kenmerken van slagaders?

- Welke slagader is zuurstofarm?

Noem kenmerken van aderen?

- Welke ader is zuurstofrijk?

Wat zijn verschillen tussen het bloedvatenstelsel en het lymfe stelsel?

Wat heb je vandaag geleerd?