§4.2 deel 2

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

3.2 Warmtetransport door wind en zeestromen

Lesdoel(en)

Aan het einde van de les kan je:

• het verschil tussen hoge- en lageluchtdruk benoemen
  
  
• de luchtdrukverschillen en verschillende winden tekenen in de aarde en uitleggen waarom ze daar voorkomen.
  
  
• uitleggen hoe moessons ontstaan door het verschuiven van de ITCZ
  
  

Luchtdrukverschillen

Polen - koud

Evenaar - warm

Door lucht en water wordt warmte en koude over de aarde verdeeld.

 Wind = stromende lucht van plaats met veel  lucht naar plaatst met weinig lucht.

Warmte uitwisseling met de atmosfeer

Breedteligging, instraling, uitstraling en transport.

Luchtdrukverschillen

 Wind = stromende lucht van plaats met veel  lucht naar plaatst met weinig lucht.

Evenaar - stijgende lucht - neerslag -lage luchtdruk

Keerkringen - dalende lucht - opklaringen/droog - hoge luchtdruk

Wind waait (aan het aardoppervlak van hoge naar lage luchtdruk

Het ontstaan van hoge en lage luchtdruk.

Het Corioliseffect

De afbuiging van lucht- en zeestromen als gevolg van de draaiing van de aarde.

• oorzaak: de rotatie van de aarde.
• gevolgen: vorming van windpatronen en zeestromen

Corioliseffect

Corioliseffect

NH: rechts

ZH: links

Passaten en moesons

Wet van Buys Ballot

Lucht beweegt van H naar L.

Wind:

op het nh afwijking naar rechts. 

op het zh afwijking naar links.

Let op: met wind in de rug.

aardrijkskunde.dbz.be

passaat

passaat

Relatief droge wind die van de subtropischehogedrukgebieden altijd uit dezelfde richting naar de evenaar waait.

Situatie in werkelijkheid

• Aardas staat schuin
• Loodrechte zonnestand ‘beweegt’ tussen de twee keerkringen. 
• Laagste luchtdruk wordt gemeten waar de temperatuur het hoogst, 
• zone van equatoriale lage luchtdruk, de intertropische convergentiezone (ITCZ), mee. 
• Het hele windsysteem verschuift in juli naar het noorden en in januari naar het zuiden (figuur 3.11).
  
• moesson = Land- of zeewind die elk half jaar (ongeveer 180°) van richting verandert.

Intertropische convergentiezone

Nat of droog?

En waarom?

Aanlandige- of aflandige wind?

Nat of droog?

En waarom?

Aanlandige- of aflandige wind?

Woordenboek

Vul je persoonlijke woordenboek aan met de 

woorden die je nog niet kent:

Weer

Klimaat

Stralingsbalans

Invalshoek zon

Luchtdruk

Neerslag

Moesson

(aanlandige)wind

Buys Ballot

Corioliseffect

Passaat

ITCZ

Oceanische circulatie

Köppen

§4.2 deel 2