3h Stijlfiguren 2

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Doelen

• Ik weet wat stijlfiguren zijn.
• Ik kan stijlfiguren in een tekst herkennen en benoemen.
• Ik kan uitleggen welk effect stijlfiguren hebben.

30 sec. nadenken....

Zeg in eigen woorden wat een stijlfiguur is en waarom je het gebruikt.

Herhalingen & Opsommingen

• Repetitio
• Anafoor
• Tricolon (drieslag)
• Climax
• Anticlimax

J.H. Leopold

`O, als ik dood zal, dood zal zijn

kom dan en fluister, fluister iets liefs,

mijn bleke ogen zal ik opslaan

en ik zal niet verwonderd zijn.

En ik zal niet verwonderd zijn.' 

"Ik kwam, ik zag, ik overwon." - Julius Caesar. Dit is een:

1. anafoor
2. metafoor
3. herbivoor
4. polyfoor

Stijlfiguur in het volgende lied:

0

Glimlachend stond hij op, grijnzend ontbeet hij, verliet toen luid lachend het huis om gierend op zijn werk te arriveren.

1. Climax
2. Anticlimax

'Je hebt de toets heel goed gemaakt, wel een beetje onder je niveau, en met een paar fouten, maar toch best oké, in ieder geval een krappe voldoende.'

1. Climax
2. Anticlimax

Van welk stijlfiguur is dit een voorbeeld?

1. Herhaling
2. Tegenstelling
3. Opsomming

Welk stijlfiguur
zie je hier?

1. tegenstelling
2. herhaling
3. opsomming
4. tricolon (drieslag)

Van welk stijlfiguur is dit een voorbeeld?

1. Herhaling
2. Tegenstelling
3. Opsomming

Van welk stijlfiguur is dit een voorbeeld?

1. Herhaling
2. Tegenstelling
3. Opsomming
4. anafoor

Welke stijlfiguur?

1. oxymoron
2. repetitio
3. eufemisme
4. antithese

Overdrijvingen en nuanceringen

• Eufemisme
• Hyperbool
• Understatement

Eufemisme

• verzacht de werkelijkheid
• bij nare situaties
• Bijvoorbeeld: Hij gaat creatief om met de waarheid.

Hyperbool

• overdrijving 
• We hebben ons kapot gelachen.
• Ik schaamde me dood.

Understatement

• Afzwakking: je zegt dat iets minder groot, mooi of belangrijk is dan dat het in werkelijkheid is.
• Vaak: ironisch effect
• Vb: Messi kan wel een aardig balletje trappen.                                                                                      

Stijlfiguren deel 2

• Tegenstellingen en ontkenningen
• Spot

Tegenstellingen en ontkenningen

Antithese

Paradox

Litotes

Retorische vraag

Chiasme/kruisstelling

Spot

Ironie
Sarcasme
Cynisme

Antithese

• Tegenstelling
• Samenvoeging tegengestelde woorden
• 
  
• Het is een kwestie van leven of dood.
• Ander vb: -->

Welk stijlfiguur?

1. paradox
2. ironie
3. antithese
4. repetitio

Stijlfiguur:
"Weinig alcohol kan
te veel zijn."

1. Paradox
2. Hyperbool
3. Antithese
4. Understatement

Welke stijlfiguur?

1. ironie
2. woordspeling
3. antithese
4. hyperbool

Welke stijlfiguur?

1. Hyperbool
2. Ironie
3. Eufemisme
4. Woordspeling

Antithese

Paradox

• Lijkt een tegenstelling, is het niet.
• Vb: Weinig alcohol kan te veel zijn. 
• Ander vb -->

Litotes

• Iets zeggen door het tegenovergesteld te ontkennen.
• Vb: Ik vind dat geen verkeerd plan.

Retorische vraag

Een vraag waarbij het niet de bedoeling is dat er een antwoord gegeven wordt.

Chiasme

• Kruisstelling
• Twee overeenkomstige elementen plaats je in tegengestelde volgorde in twee zinnen (of zinsdelen).

Opdrachten 

1. Kern blz. 27: 2, 3, 5
2. Schrijf de antwoorden in je schrift/map.
3. Je mag overleggen.
4. 10 minuten
5. Klaar? Nakijken.

Tegenstellingen en ontkenningen

Antithese

Paradox

Litotes

Retorische vraag

Chiasme/kruisstelling

Spot

Ironie
Sarcasme
Cynisme

(video)

Spot

• Humoristisch effect: bijzondere vorm van humor waarbij kritiek op een grappige manier verpakt wordt. 

Ironie

• Milde spot.
• Het tegenovergestelde zeggen van wat je bedoelt.

• Tegen iemand die heel stil is: ' Je kletst de oren van mijn hoofd.' 
• Tegen iemand die te laat is: ' Precies op tijd!' 
• Ander vb -->

Sarcasme

• Bijtende spot.
• Bedoeld om te kwetsen.
• Vb (tegen iemand die zijn werk niet goed doet): ' Je moet vooral zo doorgaan, dan kom je er wel.' 

Cynisme

Verbitterde spot: niet meer geloven in goede bedoelingen.

Vb: 'Het huwelijk is de oplossing voor stellen die uitgekletst zijn. Dan gaan ze maar trouwen, want dan hebben ze weer wat om over te praten. En als ze uitgepraat zijn over hun huwelijksdag, nemen ze kinderen. Dan raken ze namelijk nooit uitgepraat.' 

Aan de slag

• Kern blz. 28: 7 & 9
• Vragen? Overleggen of hand opsteken.
• Klaar? Vergelijk je antwoorden met je buurman/vrouw en probeer samen tot het goede antwoord te komen. Kom daarna bij Marleijne/Marjan om na te kijken.
• Nog niet klaar? Huiswerk.

blz 29 opdracht 11 evt als verdieping.

Doelen behaald? (video)

• Ik weet wat stijlfiguren zijn.
• Ik kan stijlfiguren in een tekst herkennen en benoemen.
• Ik kan uitleggen welk effect stijlfiguren hebben.