Les 6: zinsdeelzinnen (herhaling)

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Wat is ook alweer een zinsdeel?

Wat is een zinsdeelzin?

Kenmerken hoofdzin

Kenmerken bijzin

pv + ow staan naast elkaar 

pv + ow zijn gescheiden 

verbonden door onderschikkend voegwoord

zin begint met nevenschikkend voegwoord

zin kun je vaak wel zelfstandig gebruiken

zin kun je vaak niet zelfstandig gebruiken

Enkelvoudig

Hoofdzin

Bijzin

Ik heb zin om koekjes te bakken

Ik ga naar ballet

want dat vind ik leuk

Ik doe de afwas

omdat ik het moet doen

Omdat ze 15 jaar getrouwd zijn

geven papa en mama een groot feest.

Ik heb zin in de pauze, dan kan ik lekker buitenspelen.

Met welk woord begint de bijzin?
'Weet je nog welke boeken je in klas 1 hebt gelezen?'

Is het gedeelte voor de komma een zinsdeel of een zinsdeelzin?
Toen hij zag dat het was afgelopen, liep hij naar de koelkast.

1. zinsdeel
2. zinsdeelzin

{Nadat de film is afgelopen} gaan we nog wat drinken.
Wat is het type zinsdeelzin?

1. onderwerpszin
2. bijwoordelijke bepalingszin
3. lijdend voorwerpzin
4. gezegdezin

GRAMMATICA ZINSDELEN: SAMENGESTELDE ZINNEN

zinsdeelzinnen 

1. Zoek de bijzin.

2. Vervang de bijzin door één woord (of woordgroep).

3. Ontleed de hoofdzin.

4. Het zinsdeel van het woord is ook de zinsdeelzin.

1. zinsdeel
2. zinsdeelzin

Volgende les:

1. {(Wie fanatiek studeert), haalt goede resultaten}

Wie fanatiek studeert = bijzin

Bijzin kan je veranderen in 1 woord -> iemand

{Iemand haalt goede resultaten}

Iemand = onderwerp

Bijzin = ow-zin

Zinsdeelzinnen - voorbeeld

Zo vind je welk zinsdeel de bijzin is:

1. Bepaal wat de hoofdzin is
   
2. Geef grenzen aan van de bijzin(nen)
   
3. Vul in plaats van de bijzin een woord(groep) in
   
4. Ontleed de hoofdzin en stel vast welk zinsdeel de ingevulde woordgroep is.
   
5. De bijzin is hetzelfde zinsdeel als de ingevulde woordgroep. 

wat voor zinsdeelzin?
De eerste prijswinnaar van de hondermetersprint was een jongen uit VWO-5

1. lijdendvoorwerpszin
2. onderwerpszin
3. bijwoordelijke bijzin
4. geen bijzin

Ik neem mijn paraplu mee, {omdat het vanmiddag gaat regenen}.
Wat is het type zinsdeelzin?

1. onderwerpszin
2. bijwoordelijke bepalingszin
3. lijdend voorwerpzin
4. meewerkend voorwerpszin

Zinsdeel of zinsdeelzin?

Gewelddadige overvallers en zedendelinquenten mogen van mij levenslang opgesloten worden. 

1. Zinsdeel
2. Zinsdeelzin

Wie doorrijdt, geeft hij een waarschuwing.
Wat is het type zinsdeelzin?

1. onderwerpszin
2. bijwoordelijke bepalingszin
3. lijdend voorwerpzin
4. meewerkend voorwerpszin

Dat hij daar niet goed in is, weten we al een tijdje.
Wat is het type zinsdeelzin?

1. onderwerpszin
2. bijwoordelijke bepalingszin
3. lijdend voorwerpzin
4. meewerkend voorwerpszin

Nu weet zij dus, waarom ze werd gewaarschuwd.
Wat is het type zinsdeelzin?

1. onderwerpszin
2. bijwoordelijke bepalingszin
3. lijdend voorwerpzin
4. meewerkend voorwerpszin

Nu weet zij dus, (waarom ze werd gewaarschuwd).
Wat is het type zinsdeelzin?

1. onderwerpszin
2. bijwoordelijke bepalingszin
3. lijdend voorwerpzin
4. meewerkend voorwerpszin

{Wie een kuil graaft voor een ander}, valt er zelf in.
Wat is het type zinsdeelzin?

1. onderwerpszin
2. bijwoordelijke bepalingszin
3. lijdend voorwerpzin
4. gezegdezin

1. zinsdeel
2. zinsdeelzin

Ik neem mijn paraplu mee, {omdat het vanmiddag gaat regenen}.
Wat is het type zinsdeelzin?

1. onderwerpszin
2. bijwoordelijke bepalingszin
3. lijdend voorwerpzin
4. gezegdezin

Leg in je eigen woorden uit wat een zinsdeelzin is.

Maak van het zinsdeel tussen haakjes een zinsdeelzin.

[Een diabetespatiënt] krijgt tegenwoordig vaak een insulinepompje.

Opdracht voor nu

Maak 8 proefwerkvragen die gaan over zinsdeelzinnen.

Zorg ervoor dat alle type zinsdeelzinnen voorkomen in de proefwerkvragen.

Noteer op een ander blad het juiste antwoord.

15 min proefwerk maken, 15 min elkaars proefwerk maken.

Volgende les

Spelling en formuleren: Hoofdletters, aanhalingstekens en leestekens.