H5 Grammatica Zinsdelen

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Programma voor vandaag

Herhalen van leerstof over voegwoorden en samengestelde zinnen.

Nieuwe leerstof: zinsdeelzinnen leren herkennen.

Maken van opdrachten: zinsdeelzinnen zoeken.

Nelleke bidt iedere dag, want ze gelooft dat God haar dan helpt.

1. hoofdzin + hoofdzin
2. bijzin + hoofdzin
3. hoofdzin + bijzin
4. bijzin + bijzin

Omdat Nelleke iedere dag bidt, zal God haar helpen.

1. hoofdzin + hoofdzin
2. bijzin + hoofdzin
3. hoofdzin + bijzin
4. bijzin + bijzin

Dat is zo, aangezien ik altijd gelijk heb. - Wat is (de schikking) van het voegwoord?

1. zo = nevenschikkend
2. zo = onderschikkend
3. aangezien = nevenschikkend
4. aangezien = onderschikkend

Ik heb gelijk, want ik ben slim. - Wat is (de schikking) van het voegwoord?

1. gelijk = nevenschikkend
2. gelijk = onderschikkend
3. want = nevenschikkend
4. want = onderschikkend

Kenmerken hoofdzin

Kenmerken bijzin

pv + ow staan naast elkaar 

pv + ow zijn gescheiden 

verbonden door onderschikkend voegwoord

zin begint met nevenschikkend voegwoord

zin kun je vaak wel zelfstandig gebruiken

zin kun je vaak niet zelfstandig gebruiken

Enkelvoudig

Hoofdzin

Bijzin

Ik heb zin om koekjes te bakken

Ik ga naar ballet

want dat vind ik leuk

Ik doe de afwas

omdat ik het moet doen

Omdat ze 15 jaar getrouwd zijn

geven papa en mama een groot feest.

Ik heb zin in de pauze, dan kan ik lekker buitenspelen.

'Weet je nog welke boeken je in klas 1 hebt gelezen?'
Met welk woord begint de bijzin?

Zinsdeelzinnen

Bijzinnen vormen een zinsdeel in een hoofdzin: ond, lv, mv en bwb.

Lewis Hamilton is een betere coureur dan Max Verstappen.

            ond

Die coureur die al zeven keer wereldkampioen is geworden, is een betere

            ond

 coureur dan Max Verstappen.

Zinsdeelzinnen bepalen

 

1. Zoek de bijzin.

2. Vervang de bijzin door één woord (of woordgroep).

3. Ontleed de hoofdzin.

4. Het zinsdeel van het woord is ook de zinsdeelzin.

1. zinsdeel
2. zinsdeelzin

1. zinsdeel
2. zinsdeelzin

Volgende les:

1. {(Wie fanatiek studeert), haalt goede resultaten}

Wie fanatiek studeert = bijzin

Bijzin kan je veranderen in 1 woord -> iemand

{Iemand haalt goede resultaten}

Iemand = onderwerp

Bijzin = ow-zin

Zinsdeelzinnen - voorbeeld

Zo vind je welk zinsdeel de bijzin is:

1. Bepaal wat de hoofdzin is
   
2. Geef grenzen aan van de bijzin(nen)
   
3. Vul in plaats van de bijzin een woord(groep) in
   
4. Ontleed de hoofdzin en stel vast welk zinsdeel de ingevulde woordgroep is.
   
5. De bijzin is hetzelfde zinsdeel als de ingevulde woordgroep. 

Ik neem mijn paraplu mee, {omdat het vanmiddag gaat regenen}.
Wat is het type zinsdeelzin?

1. onderwerpszin
2. bijwoordelijke bepalingszin
3. lijdend voorwerpzin
4. gezegdezin

Leg in je eigen woorden uit wat een zinsdeelzin is.

Maak van het zinsdeel tussen haakjes een zinsdeelzin.

[Een diabetespatiënt] krijgt tegenwoordig vaak een insulinepompje.

Opdrachten

Maak opdracht 1 en 2 van 'H5 Grammatica' in Nieuw Nederlands.