4H Thema 5 Regeling Bs Spieren en beweging

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Bs 5 Spieren en beweging

Vandaag

• terugblik impulsgeleiding
• je kunt de bouw en functie van glad en dwarsgestreept spierweefsel beschrijven
• je kunt de bouw en werking van spieren beschrijven
• je kunt effect van training, revalidatie en dopinggebruik uitleggen

Vraag

Vier stappen in het doorgeven van een pijnprikkel van een perifere zenuwcel naar een cel in de sensorische hersenschors zijn:

1. Blaasjes met neurotransmitters fuseren met het synapsmembraan.

2. De drempelwaarde van een sensorische zenuwcel wordt overschreden.

3. Impulsen worden geleid over een sensorische zenuwuitloper.

4. Neurotransmitters binden aan receptoren van een schakelzenuwcel.

Zet deze stappen in de goede volgorde

Glad spierweefsels

Kenmerken:

1. Langwerpige spiercellen
2. 1 celkern per cel
3. Trage samentrekking, maar niet snel vermoeid
4. Geïnnerveerd door autonome zenuwstelsel
   

Komt voor in:

1. huid                       4. bloedvaten
2. darmkanaal       5. iris
3. ademspieren

Dwarsgestreept

spierweefsel 

Kenmerken:

1. Bestaat uit spiervezels
2. Ontstaat door versmelting van veel spiercellen
3. Snelle samentrekking maar snel vermoeid
4. Geïnnerveerd door animale zenuwstelsel
   

Komt voor in:

1.  Skelet (zitten vast aan botten)

Welke type spierweefsel vinden we in de skeletspieren?

1. glad spierweefsel
2. dwarsgestreept spierweefsel

Glad spierweefsel raken minder snel vermoeid dan skeletspieren. Leg uit waarom dat gunstig is.

Aansturing spieren

Samentrekken van spieren

Hoe trekt een spier samen:

1. Een bewegingszenuwcel geeft impuls door via een motorische eindplaatje
2. Als reactie schuiven de myosine- en actinefilamenten in elkaar (hierdoor wordt de spier korter)

Energie (ATP) nodig voor de samentrekking: verbranding van glucose

Spieren werken samen

antagonisten

= Spieren die een tegengestelde beweging veroorzaken.

een spier heeft een andere spier nodig om te kunnen ontspannen

Snelle/langzame spiervezels

Verdeling van spiervezels is erfelijk.

Door training kan je geen langzame spiervezels omzetten in snelle spiervezels (of andersom)!

Wel kun je meer van bepaalde spiervezels krijgen!

Doping

Anabole steroïden: lijkt op de werking testosteron

• toename spiermassa 
• aanmaak rode bloedcellen

EPO (erytropoëtine) 

• aanmaak rode bloedcellen. 

Hoe noem je de eiwitdraden waaruit een spierfibril bestaat?

1. actines
2. filamenten
3. myosines
4. alle antwoorden zijn goed

Zet van groot naar klein:
filament - spier - spierbundel - spierfibril - spiervezel

Spieren kunnen alleen samentrekken, hoe rekt een spier weer uit?

Zelf werken

opdrachten Bs 6

67 en 70

drugsindehersenen.jellinek.nl