Grammatica woordsoorten - 2 mavo

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Taalkundig ontleden

Het benoemen van woordsoorten noem je taalkundig ontleden. 

Je kijkt steeds naar één woord. Er is steeds maar één antwoord mogelijk.

Kies uit: 

lidwoord / zelfstandig naamwoord / bijvoeglijk naamwoord / hulpwerkwoord / zelfstandig werkwoord / voorzetsel

Lidwoord (lw)

Er zijn drie lidwoorden: de, het, een

Een lidwoord hoort bij een zelfstandig naamwoord. 

Het schilderij

De appelboom

Een spelletje

Lidwoord (lw)

Soms zie je 'het' staan in een zin, maar is het geen lidwoord.

Dat komt, omdat het dan NIET bij een zelfstandig naamwoord hoort.

Het regent buiten hard.

Heb je het al verteld?

Hoeveel lidwoorden staan in de volgende zin?

'In het museum staat een mysterieus standbeeld.'

1. 0
2. 1
3. 2
4. 3

Hoeveel lidwoorden staan in de volgende zin?
'Zondag heeft het flink gevroren.'

1. 0
2. 1
3. 2
4. 3

Zelfstandig naamwoord (zn)

Een zelfstandig naamwoord is een mens, dier, ding, plant of gevoel.

- Je kunt er (meestal) een lidwoord voor zetten
de fiets

- Je kunt er (meestal) enkelvoud of meervoud van maken
computer - computers

- Je kunt er (meestal) een verkleinwoord van maken
keuken - keukentje

Zelfstandig naamwoord (zn)

Er kunnen meerdere zelfstandig naamwoorden in een zin staan. 

Let op: ook namen zijn zelfstandig naamwoorden!

Ruivenmavo, Maaike, Jumbo, Nintendo, Cluedo, Tilburg

Zelfstandig naamwoord?

ontmoeting

1. ja
2. nee

Zelfstandig naamwoord?

gebruikelijk

1. ja
2. nee

Zelfstandig naamwoord?

dictee

1. ja
2. nee

Bijvoeglijk naamwoord (bn)

Een bijvoeglijk naamwoord zegt iets over een zelfstandig naamwoord. Het geeft meer informatie over kleur/karakter/eigenschap.

Een bn kan voor of na een zn staan.

Het dikke boek
De auto is duur. 
De paarse bloem

Wat is het bijvoeglijk naamwoord?

Tijdens de lange wandeling kreeg ik kniepijn.

1. ik
2. lange
3. wandeling
4. tijdens

Hoeveel bijvoeglijk naamwoorden staan in deze zin?
De mooie taart was gemaakt van donkere, bittere chocolade.

1. 0
2. 1
3. 2
4. 3

Zelfstandig werkwoord (zww)

Elke zin heeft één zelfstandig werkwoord.

Dit is het belangrijkste werkwoord van de zin. 

Het zelfstandig werkwoord heeft veel betekenis (plaatje in je hoofd).

Hulpwerkwoord (hww)

De overige werkwoorden in de zin zijn hulpwerkwoorden.

Er is geen regel hoeveel werkwoorden dat zijn in een zin.

Hulpwerkwoorden hebben minder betekenis. 

hww & zww

Voorbeeldzin:

Mijn vader gaat vanavond koken. 

Koken = zww
Gaat = hww

ZWW of HWW?

Ik ben vanmorgen naar mijn oma gelopen.
gelopen =

1. zelfstandig werkwoord
2. hulpwerkwoord

ZWW of HWW?

Ik heb een tosti gegeten
heb =

1. zelfstandig werkwoord
2. hulpwerkwoord

ZWW of HWW

Wij gaan vanavond een film kijken.
kijken =

1. zelfstandig werkwoord
2. hulpwerkwoord

Voorzetsel (vz)

.................. de kast

........................ het feestje

in / op / bij / met /  van / tijdens / door / over / naast

Voorzetsel of niet?
'naar'

1. voorzetsel
2. geen voorzetsel

Wat is geen voorzetsel?

1. Tijdens
2. eerste
3. achter
4. langs

Welk woord is een voorzetsel?

1. stoplicht
2. doorrijden
3. een
4. met

En nu oefenen!

Welke woordsoort hoort bij welke uitleg?

lidwoord

zelfstandig naamwoord

zelfstandig werkwoord

bijvoeglijk
naamwoord

hulp-
werkwoord

In een zin staat er
 altijd maar één.

de, het
een

mens, dier,
plant, ding,
 gevoel

alle andere werkwoorden in de zin

kan voor of achter het zelfstandig naamwoord staan

Gebouw

1. Bijvoeglijk naamwoord
2. Lidwoord
3. Hulpwerkwoord
4. Zelfstandig naamwoord

mooi

1. Bijvoeglijk naamwoord
2. Lidwoord
3. Voorzetsel
4. Zelfstandig naamwoord

De

1. Lidwoord
2. Zelfstandig naamwoord
3. Voorzetsel
4. Bijvoeglijk naamwoord

Welke woordsoort is onderstreept?
Het makkelijkste woordsoort vind ik het lidwoord.

_________________

1. Werkwoord
2. Zelfstandig naamwoord
3. Bijvoeglijk naamwoord
4. Lidwoord

Tot welke woordsoort hoort 'met'?

1. Lidwoord
2. Voorzetsel
3. Zelfstandig Naamwoord
4. Zelfstandig werkwoord

Wat is 'moeilijk' voor een woordsoort?

"De afsluiting wordt moeilijk."

1. Bijvoeglijk naamwoord
2. Zelfstandig naamwoord
3. Werkwoord
4. Lidwoord

Woordsoorten vind ik....

Makkelijk!

Heel moeilijk en ingewikkeld

Nog wel lastig, maar het komt nog wel goed.

Saai. Ik ken dit al lang.

Huh? Woordsoorten?

Mijn inzet tijdens deze les geef ik een

010