11.3 Je lijkt op

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

H11: Erfelijkheid

 11.3   Je lijkt op

Deze les

Uitleg 11.3

Begrippen goed kennen! 

Maken opdrachten 11.3

Leerdoelen

1. Je kunt uitleggen wat een homozygoot en een heterozygoot genotype is.

2. Je kunt uitleggen wat een dominant en een recessief gen is.

3. Je kunt genotypen noteren.

4. Je kunt uitleggen wat een intermediair fenotype is en deze kruising noteren.

Elke ouder geeft van elk paar één chromosoom door.

Er zijn twee chromosomen.

Helft chromosomen van moeder

Helft chromosomen van vader

Herhaling....

Je kunt uitleggen hoe je aan een eigenschap komt die je ouders niet hebben.

2 ouders met donker haar krijgen een zoon met rood haar. Hoe kan dat?

- Moeder heeft 2 genen voor haarkleur, haar genotype is bruin/rood.

- Vader heeft ook als genotype bruin/rood.

- Vader geeft rood door, moeder geeft rood door. 

-Wat is het genotype van hun zoon? 

Je kunt uitleggen hoe je aan een eigenschap kan komen die je ouders niet hebben.

Genotypen noteren

De ouders zijn heterozygoot, 

ze hebben twee verschillende genen voor haarkleur. 

Bruin haar is het dominante gen. 

De jongen is homozygoot, hij heeft twee dezelfde genen voor haarkleur. Rood haar is het recessieve gen.

Genotypen noteren

Dominant gen - Hoofdletter

Recessief gen - kleine letter

AA = homozygoot dominant

Aa = heterozygoot

aa = homozygoot recessief

Donker = 

Rood = 

Genotype:                 ____________      ______________     _____________     _____________

Opdracht 1 - 9

Intermediaire eigenschappen

Een fenotype is intermediair als beide genen even sterk zijn. Er is géén dominant of recessief gen (notatie!)

Leerdoelen

1. Je kunt uitleggen hoe je aan een eigenschap komt die je ouders niet hebben.

2. Je kunt genotypen noteren.

3. Je kunt uitleggen wat een intermediairfenotype is en deze kruising noteren.

1. Je kunt uitleggen wat een homozygoot en een heterozygoot genotype is.

2. Je kunt uitleggen wat een dominant en een recessief gen is.

3. Je kunt genotypen noteren.

4. Je kunt uitleggen wat een intermediair fenotype is en deze kruising noteren.

Nu en huiswerk

Lees paragraaf 11.3 en maak van paragraaf 11.3 de opdrachten: 1 t/m 15

Hiernaast zie je een afbeelding waarin via het genotype wordt uitgelegd hoe het kan dat 2 ouders met donker haar een kind krijgen met rood haar.

 Juist of onjuist

In de zaadcellen van de jongen kunnen zowel het gen voor donker als voor rood voorkomen

1. juist
2. onjuist
3. niet te zeggen

Bekijk de afbeelding hiernaast. Is de vader, homozygoot, heterozygoot of niet te zeggen?

1. Homozygoot
2. Heterozygoot
3. Niet te zeggen

Bekijk de afbeelding hiernaast. Is de zoon, homozygoot, heterozygoot of niet te zeggen?

1. Homozygoot
2. Heterozygoot
3. Niet te zeggen

De vader is Heterozygoot voor haarkleur. Zijn haar is bruin. Wat is het dominante gen?

1. Bruin
2. Rood
3. Bruin en rood
4. Geen van beiden

Bekijk de afbeelding hiernaast. De vader is heterozygoot voor de haar kleur bruin. Hoe noteer je dit?

1. AA
2. Aa
3. aa

Bekijk de afbeelding hiernaast. Hoe noteer je het genotype van deze jongen?

1. Homozygoot dominant AA
2. Heterozygoot Aa
3. Homozygoot ressecief aa
4. Homozygoot dominant aa

Noteer het genotype van de moeder. Vermeld erbij of het om homozygoot of heterozygoot gaat.

AA is

AA staat voor 

1. homozygoot dominant
2. heterozygoot
3. homozygoot recessief

aa

aa staat voor 

1. homozygoot dominant
2. heterozygoot
3. homozygoot recessief

Aa

Aa staat voor 

1. homozygoot dominant
2. heterozygoot
3. homozygoot recessief

Hoe zijn de ouders van de jongen aan het gen voor rood haar gekomen?

Bekijk de afbeelding hiernaast. Wat is het dominante gen?

1. Zwart
2. Wit
3. Beiden
4. Geen

Bekijk de afbeelding hiernaast. Hoe noteer je het genotype van de haan?

1. Zwart
2. AzAz
3. AA
4. Homozygoot

Een cavia met langhaar paart met een cavia met kort haar. Het jong heeft half lang haar.
a:Wat kun je zeggen over de eigenschap haarlengte bij cavia's?
b: Noteer van beide cavia's het genotype.

De ziekte van Duchenne is een aangeboren spierziekte die wordt veroorzaakt door een recessief gen op het X-chromosoom.

Wie hebben meer kans op de ziekte van Duchenne, mannen of vrouwen? Leg je antwoord uit. [1p]

Een bepaalde erfelijke eigenschap geeft bij poezen een zwarte of een rode vachtkleur.
Uit een rode kat en een rode kater, beide heterozygoot, worden tien jonge poesjes geboren.
Welke uitspraak over de jonge poesjes is juist?

Een bepaalde erfelijke eigenschap geeft bij poezen een zwarte of een rode vachtkleur.

Uit een rode kat en een rode kater, beide heterozygoot, worden tien jonge poesjes geboren.

Welke uitspraak over de jonge poesjes is mogelijk?

1. De jongen zijn allemaal rood
2. De jongen zijn allemaal zwart.
3. Een grootste deel van de jongen is zwart en een kleiner deel is rood.
4. Een grootste deel van de jongen is rood en een kleiner deel is zwart