* Begrijpend lezen H2, VWO 3

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

klas V3: Begrijpend lezen NN6 

Hoofdstuk 2

Vaste tekststructuren (2)

Leerdoelen:

Je kunt na deze lessen:

• verschillende vaste tekststructuren herkennen.
• de tekst opdelen in betekenisvolle stukken en de functie van deze stukken benoemen.

Wat klopt er niet als je kijkt naar onderstaande tekststructuur?

De mode ver vooruit

[1] Neanderthalers, mensen uit de prehistorie, hebben geen rotstekeningen van zichzelf achtergelaten. Hoe ze eruitzagen, weten we alleen door reconstructies. En eventuele kleren die ze droegen, zijn al lang en breed vergaan. Hoe weten we dan of ze eigenlijk wel kleding droegen?

[2] De neanderthalers ontwikkelden zich zo’n 250.000 jaar geleden en woonden in Europa. Ze waren wat kleiner en steviger dan de moderne mens. 35.000 jaar geleden waren ze echter uitgestorven. Er zijn onderzoekers die denken dat de neanderthalers door een nieuwe mensensoort verdrongen zijn. Anderen menen dat ze het moeilijk kregen toen een deel van hun favoriete prooidieren (zoals mammoeten) uitstierven. Weer anderen houden het erop dat ze simpelweg te weinig nakomelingen kregen om zich te kunnen handhaven.

[3] Het is dus nog steeds de vraag wat een einde maakte aan het bestaan van de eerste Europeanen. Maar wetenschappers en archeologen laten zich niet zo snel ontmoedigen. Bovendien komen we via nieuwe onderzoekstechnieken steeds meer te weten over vroeger.

Naar: Mark Traa, Quest Historie, nr. 3, 2017

Wat klopte er niet als je kijkt naar de tekststructuur van de vorige dia?

Vaste tekststructuren

De meeste teksten hebben een inleiding, een middenstuk en een slot. Ze zijn vaak opgebouwd volgens een vaste structuur (probleem-oplossingsstructuur, verklaringsstructuur en verleden-heden(-toekomst)structuur). 

We kennen ook nog:

• probleem-oplossingsstructuur
• verleden-heden (-toekomst)structuur
• vraag-antwoordstructuur

uitlegvideo!

probleem-oplossingsstructuur

inleiding	probleem (+gevolgen)
middenstuk	gevolgen (waardoor is het een probleem? wat merk je ervan?)
	oorzaken
	oplossingen
slot	de beste oplossing

verleden-heden-(toekomst)structuur 

inleiding
middenstuk

inleiding	introductie onderwerp
middenstuk	situatie vroeger
	situatie nu / ontwikkeling vroeger-nu
slot	conclusie of toekomstvoorspelling

vraag-antwoordstructuur

inleiding
middenstuk

inleiding	vraag
middenstuk	antwoorden(en)
slot	samenvatting of conclusie

De tekststructuur waarbij de inleiding begint met een probleem, het middenstuk bestaat uit gevolgen, oorzaken, oplossingen en het slot bestaat uit de beste oplossing noem je een...............................structuur

1. vraag-antwoordstructuur
2. probleem-oplossingsstructuur
3. verleden-heden-(toekomst) structuur

De tekststructuur waarbij de inleiding begint met het vraag, het middenstuk bestaat uit diverse antwoorden en het slot bestaat uit een samenvatting noem je een..................................structuur

1. vraag/antwoord structuur
2. probleem-oplossingsstructuur
3. verleden-heden-(toekomst)structuur

Bespreken Huiswerk

Tekst 1

Kaartje voor concert Mozart

***************

B) situatie in het verleden en het heden

Tekst 2

Fietsexamen

***********

D) een oplossing voor het probleem

Tekst 3

Grieks en Latijn

*****************

C) een antwoord op de vraag in de inleiding