Bloedvatenstelsel

• Schoonheidsverzorging
• MBO
• Studiejaar 1-3

Bloedvatenstelsel

Grote bloedsomloop = Hart, hele lichaam, hart
Kleine bloedsomloop = Hart, longen, hart

Slagaders = ALTIJD van het hart af. Dikke elastische wanden want de druk is hoog. (Op de longslagader na, altijd zuurstof rijk)
Aders = Dunner. Bevatten kleppen om het bloed omhoog te wippen en ALTIJD naar het hart toe. (Op de longader na, altijd zuurstof arm.

Tekst

Slagaders

Haarvaten

Aders

Gespierde wand

1 cellaag dik

'Dunne' wand, weinig gespierd

Vervoert bloed 

van hart af

Heeft kleppen

Hier is gaswisseling

Slagaders

- Arteriën
- Van het hart AF.
- Kleinste slagaders = Arteriolen 
- Hoge druk
- Stevige en elastische wand.

Aders

- Venen
- Naar het hart TOE.
- Kleinste aders = Venulen
- Hartkleppen

Haarvaten

- Capillairen
- Rondom organen, als een soort net. 
- Vindt de homeostase / uitwisseling van stoffen plaats.

Homeostase

- Diffusie = Passief transport van moleculen cellen

- Osmose = Passief transport van watermoleculen

- Filtratie = Stoffen vanuit de bloedbaan de intercellulaire ruimte in.
- De wanden van de haarvaten zijn semi-permiabel (half doorlaatbaar. 

Bloedvatenstelsel

Pagina 154-161

Rode bloedcellen

Bloedplasma

Bloedplaatjes

Witte bloedcellen

Zorgen voor bloedstolling

Bestrijden ziekteverwekkers

Vervoeren zuurstof met behulp van Hemoglobine

Vervoert stoffen zoals vitaminen, hormonen, Co2 etc.

Bloedcellen

- Rode bloedcellen = Vervoeren van zuurstof.
- Witte bloedcellen = Ziekte bestrijders.
- Bloedplaatjes = Trombocyten, stolling. 

Bloedcellen zitten in het bloedplasma. 

Rode bloedcel

- Erytrocyten
- Aangemaakt in het rode beenmerg, rood beenmerg zit in platte beenderen, uiteinden van pijpbeenderen en in onregelmatige beenderen.
- Neemt ook koolstofdioxide mee terug, dat adem je uit. 
- Bevat het eiwit hemoglobine, dat bevat ijzer, daardoor kunnen zuurstof en koolstofdioxide aan de bloedcel plakken. (Geeft ook de rode kleur aan bloed).
- Leeft ongeveer 120 dagen. 
- Bloedarmoede = Te weinig hemoglobine.

Witte bloedcel

- Leukocyten
- Groter dan rode bloedcellen, maar je hebt er veel minder van. 
- Soort leger tegen vijanden (micro-organismen, coronavirus etc)

- Ze kunnen zich makkelijk voortbewegen naar waar nodig door hun protoplasma-uitsteeksels. 
- Granulocyten (aanvals leger) en lymfocyten (denkwerk achter de computer -> Antistoffen maken). 
- Door die antistoffen is de vijand de volgende keer makkelijk uitgeschakeld. 

Bloedplaatjes

- Trombocyten
- Worden ook aangemaakt in het rode beenmerg. 

- Stolling tegen bloedverlies. 
- Stollingseiwitten = Fibrinogeen en protrombine. Samen maken ze: Fibrine aan = het net wat de wond doet stoppen met bloeden -> Korst.

Bloedplasma

- Lichtgele vloeistof waarin de rode- en witte bloedcellen en de bloedplaatjes rondzweven. 
- 91% water, 7% plasma eiwitten en 2% overige stoffen (antistoffen, voedingsstoffen en afvalstoffen). 
- Transportfunctie.
- Homeostase = uitwisseling van stoffen tussen bloedplasma en lichaamscellen. Vindt plaats in de ruimte tussen de haarvaten en lichaamscellen: Intercellulaire ruimte. 
- Hiervoor zijn nodig: Diffusie, osmose en filtratie. 

Aorta

Rechter boezem

Bovenste holle ader

rechter kamer

Longslagader

Linker kamer

Linker boezem

Hart ritme

- Bestaat uit 3 fasen:
- Boezemsystole = Samengetrokken -> bloed naar kamers
- Kamersystole = Samengetrokken -> Bloed stroomt lichaam in
- Diastole = Rust fase -> bloed in de boezems

Bloeddruk

- Bestaat uit boven en onderdruk.
- Normale bloeddruk = 120/80.
- Blz. 151

Lymfestelsel

- GEEN pomp!
- bestaat uit: Lymfevaten en lymfeknopen. 
- Afweer tegen ziekte en infecties.
- Opruimen van afvalstoffen.
- Milt grootste lymfeknoop 

bevat veel lymfocyten

Bevat veel erytrocyten

Heeft een pomp

Is een gesloten systeem

BLOED

LYMFE

stroomt langzaam