NOVA H4.1 Verhoudingsformules van zouten(1)

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

H4.1 Verhoudingsformules (1)

Deze les

1. opfrissen voorkennis ionen en zouten
2. uitleg naam en verhoudingsformule van een zout

Zouten zijn opgebouwd uit

voorkennis

1. ionen
2. metaal atomen
3. niet-metaal atomen
4. metaal- en niet metaal atomen

voorkennis

Welke stoffen zijn zouten ? 

sleep deze formules naar de afbeelding van zoutwinning.

voorkennis

NaCl

HCl

H₂S

P₂O₅

CaO

CO₂

Fe₂O₃

SO₃

BaF₂

ZnS

SnCl₂

K₂O

Waar hoort wat?

voorkennis

18

8

2

M

L

K

Schil:

Schil:

Schil:

Aantal e^-

Aantal e^-

Aantal e^-

Kijk goed naar deze afbeelding

Leg uit waarom het magnesium-atoom graag twee elektronen afstaat

Leg uit waarom het zwavelatoom graag twee elektronen opneemt

Welke lading krijgt een atoom als hij 2 elektronen afstaat?

voorkennis

1. 2+
2. 2-

Welke lading krijgt een atoom als hij 2 elektronen opneemt?

voorkennis

1. 2+
2. 2-

Leerdoelen& succescriteria

Na afloop van deze les kun je de naam en verhoudingsformule van een zout geven:

• het postieve ion staat vooraan
• een Romeins cijfer in de naam als het ion meerdere ladingen kan hebben
• de verhouding van de ionen is zó gekozen dat de som van de positieve lading gelijk is aan de som van de negatieve lading (zout = neutraal)

Enkelvoudige ionen 

bestaan uit één atoomsoort bijv.  Na⁺ , Cu²⁺ , Fe³⁺, Br^- , O^2-

Formules van zouten

In zouten trekken de positieve en negatieve ionen elkaar aan door de tegengestelde ladingen. In het ionrooster dat ontstaat zijn alle ionen gestapeld. De positieve ionen zijn omgeven door negatieve ionen en de negatieve ionen door positieve. Er zijn dus geen zoutmoleculen aan te wijzen. Voor een zout geef je in de formule aan in welke VERHOUDING de ionen voorkomen in het ionrooster (verhoudingsformule)

formules van zouten

Zouten zijn ongeladen, dat kan alleen als in het zout de totale lading van de positieve ionen gelijk is aan de totale lading van de negatieve ionen. Omdat de lading van een ion vaststaat, komen ionen altijd in een vaste verhouding in een zout voor. Een zoutformule noem je dan ook een verhoudingsformule. Als je weet uit welke ionen een bepaald zout bestaat, kun je de verhoudingsformule van de desbetreffende stof opstellen.

ZOEK HET UIT!

Maak de opdrachten op het stencil om uit te zoeken wat de lading is van enkele ionen

Stel daarna met deze ionen 

de juiste zoutformules op

1. Schrijf de naam van het zout op.
2. Schrijf de ionen met ladingen in symbolen.
3. Bereken de verhouding van de ladingen, zodat het samen 0 is.
4. Schrijf de verhoudingsformule op
5. Schrijf de zoutformule op zonder ladingen en met de fase. 

Hoe stel je een zoutformule op?

Enkelvoudige ionen

Leer deze tabel uit je hoofd

Namen van Zouten

De systematische naam van een zout is afgeleid van de namen van de ionen waaruit het zout is opgebouwd. Die namen worden aan elkaar gekoppeld, waarbij de naam van het positieve ion altijd voorop staat. Dat levert dan de naam van het zout op.

FeO

• wat is de naam van dit zout?

• welke lading heeft het ijzer-ion in dit zout?

Fe₂O₃

• wat is de naam van dit zout?

• welke lading heeft het ijzer-ion in dit zout?

FeO

wat is de naam van dit zout?

welke lading heeft het ijzer-ion in dit zout?

Fe₂O₃

wat is de naam van dit zout?

welke lading heeft het ijzer-ion in dit zout?

Als een ion verschillende ladingen kan hebben, dan geef je de lading van het ion aan in de naam van het zout. Je gebruikt hiervoor een Romeins cijfer

Opstellen zoutformule:

1. noteer naam van het zout
2. zet de ionen met lading in symbolen
3. zet de verhouding eronder, de totale lading moet nul zijn
4. schrijf de verhoudingsformule op. Aantallen noteer je rechtsonder, laat het cijfer 1 weg
5. schrijf de zoutformule op zonder lading

Voorbeeld 1:

1. magnesiumchloride
2.       Mg2+       Cl-                                          
3.          1       :        2     (1x2+) + (2x1-) = 0                                                          
4.    Mg2+  Cl- 2                                              
5. Mg Cl 2

1. Schrijf de naam van het zout op.
2. Schrijf de ionen met ladingen in symbolen.
3. Zet de verhouding van de ladingen eronder, zodat het samen 0 is.
4. Schrijf de verhoudingsformule op. 
5. Schrijf de zoutformule op zonder ladingen en de fase. 

Hoe stel je een zoutformule op?

Neem dit over in je schrift!

1. ijzer(III)oxide

2. 

3.    2     :     3

4. 

5. 

Hoe stel je een zoutformule op?

Voorbeeld

Fe​3+​​

O​2−​​

(Fe​3+​​)​2​​(O​2−​​)​3​​

Fe​2​​​​​O​3​​(s)

Wat is de juiste verhoudingsformule van lood (IV) oxide ?

oefenen

1. Pb​4​​O​2​​
2. Pb​​​O​2​​
3. Pb​2​​O​​​
4. PbO

Wat is de juiste verhoudingsformule van tin(II)jodide ?

oefenen

1. Sn​2​​I​2​​
2. Sn​2​​I
3. SnI​2​​
4. SnI

Wat betekent (III) in ijzer(III)oxide?

oefenen

1. er zijn 3 ijzerionen
2. er zijn 3 oxide-ionen
3. de lading van Fe is 3+
4. de lading van oxide is 3-

Wat is de juiste naam van het zout Cu2O?

oefenen

1. koper(I)oxide
2. koper(II)oxide
3. koperdioxide
4. dikoperoxide

Wat is de juiste verhoudingsformule van natriumchloride ?

oefenen

1. 2NaCl
2. Na​2​​Cl
3. NaCl​2​​
4. NaCl

Wat is de juiste verhoudingsformule van kaliumoxide ?

oefenen

1. K​2​​O​2​​
2. K​2​​O
3. KO​2​​
4. KO

Geef de verhoudingsformule van:
1. magnesiumoxide
2. aluminiumoxide
3. uraan(VI)fluoride
4. koper(I)sulfide

Geef de juiste naam van de volgende zouten:

Hg​2​​O

Fe​2​​S​3​​

Ag​2​​S

PbBr​4​​

Ik kan de verhoudingsformule van een zout met enkelvoudige ionen geven

leerdoelencheck

1. nee, ik weet niet wat een verhoudingsformule is
2. nee, ik snap niet wat die getallen boven en onder het ion betekenen
3. nee, ik snap niet hoe je de verhouding kunt weten
4. als ik de lading van de ionen heb geleerd, lukt me dit wel

Ik kan de naam van een zout geven als ik de formule zie

leerdoelencheck

1. nee, ik ken de namen van de ionen niet
2. nee, ik weet niet wat die Romeinse cijfers betekenen
3. nee, ik begrijp niet waarom je geen telwoorden gebruikt
4. ja, als ik de formules van de ionen heb geleerd, lukt me dit wel

Eigen werk

Maak opgave 1 tm 4

Leer de lading van de ionen uit tabel 1 (H4.1)

Over 3 weken SO over tabel 1 en H4.1 + 4.2 

#100%

leren

Heb je nog een vraag over deze les? Stel hem dan hier