Leefomgeving: Hoofdstuk 3, paragraaf 1: Stad en platteland

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Hoofdstuk 3: De wereld van de stad

• Paragraaf 1: tegenstelling stad en platteland

Omschrijf, kort en bondig, het begrip dorp.

Omschrijf, kort en bondig, het begrip stad.

Nederland

- 80% bevolking woont in een stad;

- Kenmerken stad: hoge bevolkingsdichtheid, veel voorzieningen dichte bebouwing vaak in de hoogte.

- Kenmerken platteland: lage bevolkingsdichtheid, laagbouw en beperkte voorzieningen.

- Op platteland veel landbouw en natuur, in de stad vooral parken.

Waarom vinden we juist in de steden veel hoogbouw?

Adressendichtheid:

Gebruiken we om het mate 

van verstedelijking te meten. 

Minder dan 500 adressen in 

de omgeving noemen we 

het gebied landelijk.

Verschillende soorten steden (grootte);

Agglomeratie: een stad met daaraan vastgegroeide (voor)steden en dorpen.

Verschillende soorten steden (grootte);

Stadsgewest: een stad of agglomeratie met daaromheen kleinere plaatsen die samen een functioneel geheel vormen.

Verschillende soorten steden (grootte);

Stedelijk gebied: stadsgewesten die aan elkaar gegroeid zijn

Heerlen

Parkstad

Gemeente

Heerlen

Voerendaal

Randstad

Naast adressendichtheid is er nog iets dat een stad/gebied groot maakt. Wat is dat?

Groei van steden

De steden bleven groeien in omvang alsmede van inwoneraantal; hierdoor gingen de omringende dorpen van de stad aan de stad groeien; zo ontstonden er agglomeraties.

Agglomeraties en steden die bij elkaar liggen kunnen gebruik maken van dezelfde voorzieningen op één plek. Zo maken inwoners van de Parkstad Limburg gebruik van de voorzieningen van het ziekenhuis in Heerlen.

Sinds de industriële revolutie is er sprake van een urbanisatie (trek naar de stad). Waarom?

Groei van steden

Er ontstaat hierdoor een gebied dat ruimtelijk gedeelte van elkaar gescheiden is, maar die wel gebruik maakt van voorzieningen in de centrale stad; zo'n gebied noemen we een stadsgewest. Parkstad Limburg is dus hier een voorbeeld van.

Als meerdere stadsgewesten aan elkaar groeien heet dit een stedelijk gebied. De Randstad, Zuid-Limburg, Twente, Brabant zijn de bekendste stedelijke gebieden.

Hoe heette het beleid vanaf 1945 tot 1985 waarmee de groei vanuit de stad 'gestuurd' werd?

1. 1ste NOTA ruimtelijke ordening
2. 2de NOTA ruimtelijke ordening
3. Besluit dispuut friet-patat
4. 5de NOTA ruimtelijke orderning

Stedelijke gebieden groeien sneller dan perifere gebieden.

Gebieden die groeien

Randstad:

Groningen, Nijmegen, Eindhoven en Zwolle (vaak universiteitssteden).

Gebieden die krimpen

Noord-Groningen

Oost-Groningen

Zeeuws-Vlaanderen

Zuid - Limburg

Oftewel de perifere gebieden in Nederland

0

Waarom zou je als jongere uit een dorp vertrekken?

Vergrijzing van de dorpen

In veel dorpen neemt de bevolking af omdat jongeren en hoogopgeleiden wegtrekken naar de steden. Vooral jongeren die ergens anders gaan studeren keren vaak niet meer terug; wat overblijft zijn ouderen. Gevolg: vergrijzing en afnemende bevolkingsaantallen (er is bijna geen natuurlijke groei).

Voorzieningen op het platteland

Door een afnemende bevolking neemt ook het aantal voorzieningen af. Vooral voorzieningen gebruikt door jongeren halen hun drempelwaarde niet meer (scholen, bioscopen, OV). Ook bedrijven hebben moeite met het invullen van vacatures.

Minder huishouden --> minder woonruimte --> leegstand en dalende grondprijzen.

Behoefte aan ander soort (kleinschalige) behuizing.

Wat hebben krimpgebieden nodig?

- Voorzieningen voor ouderen;

- Woningen voor ouderen;

- Door suburbanisatie in de buurt van grote steden ook ruime duurdere woningen met tuin;

- Tegengaan verdwijnen van voorzieningen door BMV (Brede maatschappelijke voorzieningen)

Wat hebben steden nodig?

- Groter aanbod van woningen voor alleenstaanden;

Dit door urbanisatie en toename aantal echtscheidingen en zelfstandig wonende jongeren.

De Einstein-telescoop