`1.3 ingesproken vkg

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

emancipatie

is het streven naar dezelfde rechten.

De liberalen hadden het na 1848 goed voor elkaar; ze konden stemmen en zaten in in de regering.

Na 1848 zie je dat andere bevolkingsgroepen ook deze rechten willen

protestanten

Al het gezag komt van God, dus ook de overheid

Je moest gehoorzaam zijn mits de overheid zich aan de regels van de Bijbel hield.

Van het socialisme moesten protestanten niets hebben

Protestanten noemen zich antirevolutionair. Ze verwierpen de liberalisme. God moet centraal staan

Als er in een bron christenen staat worden protestanten bedoeld

Bevolkingsgroepen in de 19e eeuw

protestanten=anti-revolutionairen

De protestante (gereformeerden) mensen vond je vooral in de lagere middenklasse zoals kleine winkeliers)

Zij werden “kleine Luyden”genoemd.

De leider  van de protestanten was Abraham Kuyper

Zij richten de eerste, Nederlandse politieke partij op, de ARP (anti-revolutionaire Partij)

Na 1879 richten de gereformeerden veel eigen organisaties op zoals, universiteiten, kranten en vakbonden(Trouw, NCRV)

Katholieken

In de minderheid ( 1/3 deel bevolking)

minder rechten dan protestanten

Door de gelijke rechten van 1848 veranderde  voor hen er echter niet veel

Ze wilden dezelfde rechten hebben!

De katholieke kerk was ook tegen het socialisme

Zij richten de RKSP(Rooms Katholiek Staatspartij )op 

Herman Schaepman is hun leider(1907) 

Ook zij gaan hun eigen organisaties zoals scholen en kranten oprichten(Volkskrant, KRO)

confessionalisme

Samen worden de protestanten en de katholieken de confessionelen genoemd

confessionalisme is dus een ideologie die uitgaat van het christelijk geloof

overeenkomsten tussen protestanten en katholieken

-Beiden waren dus tegen het socialisme.

  Het socialisme zou alleen maar leiden tot verdeeldheid tussen 

   bazen werknemers. De overheid moest zelf voor de 

   zwakkeren  opkomen door te zorgen voor samenwerking  tussen de bazen en werknemers

- Beiden gaan uit van de bijbel

Beide groepen wilden emanciperen

Dat is het streven naar dezelfde rechten

(in dit geval streven naar dezelfde rechten als de liberalen)

schoolstrijd

In 1878 voerden de liberalen een nieuwe schoolwet in, waarin stond dat scholen de leerlingen moest laten kennismaken met de moderne wetenschappelijke ideeën.

Dit wilden de protestanten(gereformeerden) en katholieken niet. Zij wilden hun protestante en katholieke scholen behouden.

Er was namelijk sinds 1848 vrijheid van onderwijs en dus waren er veel bijzondere (=christelijke) scholen. Deze scholen moesten de katholieken en protestanten dus zelf betalen, de overheid betaalde alleen de openbare scholen.

De protestanten en katholieken wilden dat de overheid deze bijzondere scholen ook ging betalen. 

De katholieken en protestanten komen in actie.

Deze strijd van de katholieken en de protestanten om betaling van alle scholen door de overheid wordt  de schoolstrijd genoemd, 

De liberalen merken dat de christelijke partijen veel samen doen. Zij richten in 1885 de partij de Liberale Unie op

Hun leider is Cort van der Linde

Verzuiling

Zo werd de samenleving verdeeld in 4 groepen die langs elkaar leven. Ze hebben allemaal hun eigen politieke partijen, jeugdverenigingen. sportclubs, scholen, vakbonden.

Er was wining contact met een andere groep/zuil

Dit noem je de verzuiling

https://schooltv.nl/video/clipphanger-wat-is-verzuiling/ 

Na deze periode ontstonden dus politieke partijen

-ARP - anti-revololutionaire partij-prostestanten- Kuyper

-RKSP-Roomskatholieke Staats partij-katholieken-Schaepman

-SDAP-Sociaaldemocratische Arbeiderspartij- socialisten- Troelstra

 https://schooltv.nl/video/parlement-het-ontstaan-van-de-eerste-politieke-partijen/#q=onstaan%20politieke%20partijen

Mensen kregen steeds minder contact met mensen uit andere zuilen. 

caoutchouc artikel

Men probeerde elke keer het kiesrecht uit te breiden

Dit gaat geleidelijk.

In 1896 maakt men een wet waarin staat dat als iemand een diploma heeft gehaald, hij geschikt is om te stemmen

Vanaf 1896 was door deze wet een schooldiploma genoeg om te mogen stemmen