Project grammatica spelling en formuleren les 5

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Project grammatica spelling en formuleren

Spelling H1

Deze les

- Huiswerk bespreken

- Het belang van spelling

- Lesdoel

- Terugblik/voorkennis

- Uitleg

- Aan de slag

- controle

Huiswerk bespreken

Opdracht 9 op bladzijde 64

Wat is de fout en waarom is dit fout?

Wat wordt hier bedoeld?

Lesdoel

• Je kunt werkwoorden correct spellen in de tegenwoordige en de verleden tijd.

* Je kunt de dubbele punt correct plaatsen.

Met 40,7 graden was dat de warmste dag in Nederland.

1. Werkwoordelijk gezegde
2. Naamwoordelijk gezegde

Die nieuwe dokter lijkt me een enge man.

1. Werkwoordelijk gezegde
2. Naamwoordelijk gezegde

Zullen de temperaturen de komende jaren nog verder oplopen?

1. Werkwoordelijk gezegde
2. Naamwoordelijk gezegde

Benoem het gezegde van de volgende zin:
Patrick blijft deze week in Amsterdam.

Benoem het gezegde van de volgende zin:
Jonathan blijft een goede leerling.

Hoe vind ik de persoonsvorm?

Vervoeg het werkwoord op de juiste manier:
Volgend jaar (experimenteren) ... de gemeente met een nieuw project: groene hangplekken voor jongeren.

Vervoeg het werkwoord op de juiste manier:
Daar (worden) ... voortaan milieuvriendelijk gehangen.

Vervoeg de werkwoorden op de juiste manier:
Vorig jaar (praten) ... de buurtbewoners op een negatieve manier over de toenmalige hangplekken er (slingeren) ... blikjes plastic flessen en sigaretten.

Vervoeg de werkwoorden op de juiste manier:
De rookwolken (verspreiden) ... zich tot ver in de tuinen.

Plaats de juiste leestekens.
Vorig jaar praatten de buurtbewoners op een negatieve manier over de toenmalige hangplekken er slingerden blikjes plastic flessen en sigaretten

Plaats de juiste leestekens.
Ik eis dat de locatie verandert riep iemand maar dat vormde geen oplossing omdat het probleem gewoon verhuisde

Leestekens: weten we het nog?

Een punt zetten we aan het einde van de zin, tenzij er een vraagteken of een uitroepteken gebruikt dient te worden.

Een komma plaatsen we als we een samengestelde zin van elkaar willen scheiden (HZ + HZ, HZ + BZ). Dit doen we vaak voor een voegwoord of tussen twee persoonsvormen in. 

Ik wil graag op vakantie, maar ik moet weer naar school toe.

Leestekens: weten we het nog?

Aanhalingstekens zetten we bij:

- Citaten

De voorzitter begon met een welgemeend ‘Gelukkig nieuwjaar!’

- Bijzonder woordgebruik: nieuw woord, onbekend woord, ironisch taalgebruik enzovoort

Wat een interessante ‘feiten’ verkondigt die man.

- Zelfnoemfunctie

‘Prachtsymboliek’ bevat vijftien verschillende letters.

- Betekenisomschrijving

Allochtoon betekent letterlijk ‘uit een ander land’.

- Spreuken, motto’s, thema’s en dergelijke

Wie ‘leven en laten leven’ hoog in het vaandel heeft, zal minder vaak conflicten hebben.

- Titels

Het album 'Thriller' van Michael Jackson werd meer dan 100 miljoen keer verkocht.

Dubbele punt

Na een dubbele punt volgt altijd een opsomming, uitleg/voorbeeld of een citaat. We geven hiermee aan dat we iets aangekondigd hebben.

Opsomming:

Mijn maandag op school gaat altijd zo: wiskunde, Engels, aardrijkskunde, geschiedenis en Nederlands.

Uitleg/voorbeeld:

We kunnen twee dingen doen: hem bellen of nog even wachten.

Citaat:

Mevrouw Araya zei hierover: “Dit is geen toeval meer, we moeten het experiment stopzetten”.

Puntkomma

Een puntkomma is een lastig leesteken, omdat hij bijna niet wordt gebruikt.

Met een puntkomma combineren we twee zinnen tot één langere zin. De puntkomma houdt het midden tussen de komma en de punt. Net als de punt sluit de puntkomma een zin af, maar tegelijkertijd maakt ze duidelijk dat er een nauwe band is met de volgende zin.

- De directeur gaf toelichting bij de nieuwe maatregelen; het personeel kon vragen stellen.

- Ik ga nu naar huis om het eten klaar te maken; daarna kan ik nog bij enkele vrienden langsgaan.

- Vorig jaar is de omzet bij de productieafdeling met twintig procent gestegen; bij de logistieke afdeling ging het maar om twee procent.

In puntsgewijze opsommingen wordt een puntkomma gebruikt als de delen van de opsomming zinsdelen zijn. Het laatste lid krijgt een punt.

Voor de vergadering van volgende week moet hij:

- zijn collega's uitnodigen;

- een vergaderzaal reserveren;

- de agenda opmaken.

Even oefenen

Maak opdracht 8 op bladzijde 71

Aan de slag

Maak opdracht: 

- (4), 5, (6), 8 en 11 op bladzijde 69-71

10 minuten in stilte, daarna overleggen in tweetallen.

Lesdoel

• Je weet dat zinsdelen een andere functie in de zin hebben.

• Je weet hoe je de zinsdelen persoonsvorm, onderwerp, werkwoordelijk gezegde, naamwoordelijk gezegde en lijdend voorwerp moet vinden.

• Je kunt de zinsdelen persoonsvorm, onderwerp, werkwoordelijk gezegde, naamwoordelijk gezegde en lijdend voorwerp in een zin vinden.

* Je weet wat een koppelwerkwoord is en je kunt deze benoemen in een zin

controlevragen

• Waarin verschilt het naamwoordelijk gezegde van het werkwoordelijk gezegde?
  
• Waar bestaat het naamwoordelijk gezegde uit?
  
• Wat is het verband tussen een naamwoordelijk gezegde en een koppelwerkwoord?