Psychologie les 9

• Studielessen
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Psychologie les 9

Zijn emoties overal op de wereld hetzelfde?

Terugblik vorige les

De vorige les hebben we gesproken over de vier functies van emoties.

We bespreken van het huiswerk opdracht 1 en 2.

Onderzoek naar emoties

In de 19e eeuw publiceerde Charles Darwin (evolutietheorie) zijn boek: 'The expression of emotions in man and animals'. Hierin claimt hij dat emoties universeel zijn (dus over de hele wereld hetzelfde geuit).

Paul Ekman (psycholoog) onderzocht in de jaren 70 van de 20e eeuw of emoties echt universeel zijn. De resultaten uit het onderzoek toonden aan dat er zes basisemoties zijn.

6 basisemoties

De zes basisemoties zijn:

1. afschuw/walging

2. angst

3. verbazing

4. verdriet

5. vreugde

6. woede

Nog meer onderzoek

Later onderzoek wees uit dat Paul Ekman maar gedeeltelijk gelijk had. Er was namelijk geen rekening mee gehouden dat mensen meerdere emoties tegelijk kunnen uitbeelden. Dit zijn samengestelde emoties.

Je kunt bijvoorbeeld walging en verbazing tegelijk voelen en uitdrukken.

Als je alles dan bij elkaar optelt, komen we zelfs tot 21 mogelijke gezichtsuitdrukkingen.

Even een vraag tussendoor:
Hoe komt het, denk je, dat muziek zoveel emoties oproept?

Het antwoord

Dit komt doordat de hersenen van de mens erop gebouwd zijn om muziek te verbinden met emoties. Bij het terug horen van muziek die je vaak hebt gehoord toen je je gelukkig voelde, ervaar je opnieuw geluk.

Er zijn ook andere processen in de hersenen die zorgen voor emoties bij muziek. Bij fijne muziek neemt bijvoorbeeld in delen van je hersenen de productie van dopamine toe. Dit bevordert prettige emoties, zoals geluk en tevredenheid.

Aangeleerd of aangeboren?

Charles Darwin stelt, naast dat emoties universeel zijn, ook dat emoties aangeboren zijn. Onderzoek in Japan en de USA wees uit dat dit bij basisemoties inderdaad het geval is bij kinderen tot ongeveer 1 jaar. 

Daarnaast speelt ook de cultuur en opvoeding een belangrijke rol. 

Onderzoek met kinderen van 11 maanden oud wees uit dat Chinese kinderen veel minder emoties tonen dan Japanse of Amerikaanse.

De mate van reageren hangt ook af van de omgeving/cultuur.

Culturele expressieregels

Emoties worden dus niet overal ter wereld op dezelfde manier uitgedrukt. Elke cultuur of groep kent expressieregels voor het uiten van emoties. Een expressieregel geeft aan hoe en wanneer een emotie mag worden uitgedrukt.

Volwassen mannen horen niet te huilen is zo'n regel in sommige culturen. Omdat culturen veranderen, 

kan dit over een grote tijd weer anders zijn.

Sociale emoties

Naast de 6 basisemoties zijn er ook nog veel andere emoties. 

Deze worden sociale of zelfbewuste emoties genoemd.

Sociale emoties zijn bijvoorbeeld schuldgevoel, jaloezie of trots. 

Deze emoties ontstaan pas als je in staat bent je eigen rol te evalueren. 

Dit gebeurt pas vanaf het 2e levensjaar.

Sociale emoties

Sociale emoties zijn over het algemeen cultureel bepaald, dus niet universeel. Ze zijn minder goed aan de hand van gezichtsuitdrukkingen te beschrijven. Sociale emoties kennen geen aangeboren gezichtsuitdrukkingen, daarom spelen lichaamstaal en gebaren een grotere rol.

Samengevat

Emoties zijn te onderscheiden in basisemoties en sociale emoties. 

We ervaren zelden een zuivere emotie; meestal hebben we samengestelde emoties.

Basisemoties zijn aangeboren en universeel.

Hoe vaak iemand een emotie toont en met welke intensiteit wordt vaak wel geleerd. 

Sociale emoties worden later geleerd en zijn niet universeel.

Huiswerk

Bladzijde 100-101-102-103

- Opdracht 1: lees vanuit de les i.p.v. het leerboek.

- Opdracht 2: schrijf een paar emoties op, dit heb je in de vorige les in Lesson up ingevuld.

- Opdracht 3

- Opdracht 5

- Opdracht 6