hoofdstuk 3.1 organismen die samen leven.

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

welkom in de les

we gaan tijdens deze les een nieuw hoofdstuk beginnen. het hoofdstuk gaat over organismen die samen leven en hoe organismen van elkaar afhankelijk zijn.

ecosystemen

Wat is nu eigenlijk een ecosysteem? Om daar het antwoord op te vinden zal je eerst moeten begrijpen waar een ecosysteem uit bestaat. Als voorbeeld gebruiken we een achtertuin zoals op deze foto. 

De achtertuin

in een achtertuin kunnen verschillende dieren voorkomen. Katten, muizen, egels en ook verschillende vogels. Ook vind je vaak planten in een achtertuin. Deze dieren en planten hebben invloed op de achtertuin. Als er veel muizen zijn zullen daar veel katten op af komen. als er geen planten zijn die zaden geven dan komen er minder vogels in de tuin.

levende invloeden

Planten en dieren hebben dus invloed op hoe de achtertuin er uit ziet. onthoud goed dat dieren en ook planten levende organismen zijn. Een kat, vogel en plant zijn dus een levende factor in de achtertuin. dit noemen we een biotische factoor.

biotisch staat voor levend.

De achtertuin

Niet alles wordt door biotische factoren bepaald. Wanneer het extreem droog is kunnen planten minder goed groeien. En als het extreem hard waait kunnen planten kapot waaien. dit zijn ook factoren die de achtertuin beinvloeden.

niet levende invloeden

Wind , regen temperatuur en de hoeveelheid licht hebben ook invloed op de achtertuin. Dit zijn natuurlijk niet levende factoren. Dit noemen we abiotische factoren. abiotisch betekend niet levend.

ecosysteem

Biotische en abiotische factoren samen bepalen een ecosysteem. Een ecosysteem kan van alles zijn, een sloot, een bos, achtertuin of strand. Er leven allemaal verschillende dieren en groeien verschillende planten. De temperatuur is verschillend of er is een totaal andere onderdgrond.

abiotische factoren

Deze zijn dus niet levend. voorbeelden zijn water dat beschikbaar is, de hoeveelheid licht, temperatuur, de hoeveelheid wind en wat voor soort grond er in het ecosysteem aanwezig is. 

Biotische factoren

Dit zijn invloeden door leven. Bijvoorbeeld hoeveel voedsel er aanwezig is, de hoeveelheid roofdieren, schuilplaatsen, hoeveelheid soortgenoten en ziekteverwekkers.

huiswerk

werk de begrippen uit. Dit bestand staat bij het huiswerk van vandaag en bij het huiswerk van morgen. Download het word bestand en schrijf in eigen worden de betekenis van de begrippen op.