27. de Verlichting

1 / 28
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 2,4

This lesson contains 28 slides, with interactive quizzes, text slides and 2 videos.

time-iconLesson duration is: 50 min

Items in this lesson

Slide 1 - Slide

27. De Verlichting

Slide 2 - Slide

Leerdoelen
  • Je kunt uitleggen dat de Verlichting een gevolg is van de Wetenschappelijk Revolutie

  • Je kunt belangrijke onderwerpen van verlichtingsdenken noemen, en daar voorbeelden bij geven.


Slide 3 - Slide

Slide 4 - Slide

Slide 5 - Slide

Slide 6 - Slide

Slide 7 - Slide

Slide 8 - Slide

De Verlichters en het geloof
Verlichters
  • God heeft de aarde gemaakt, maar grijpt niet in = deïsme
  • Je kunt niet bewijzen dat er 1 waar geloof is, dus je moet verdraagzaam (tolerant) zijn.  Belangrijke figuur = Voltaire.

Gevolg
  • Voor godsdienstvrijheid
  • Tegen invloed van de kerk op de politiek

Slide 9 - Slide

De Verlichters en gelijkheid
Verlichters
  • Mensen (mannen) zijn gelijk en vrij geboren

Gevolg
  • Tegen standenmaatschappij
  • Tegen slavernij/slavenhandel (Abolitionisme)

Slide 10 - Slide

De Verlichters en politiek I
Verlichters
  • Een koning is er voor het volk
  • Het volk mag een slechte koning afzetten
  • De echte macht ligt bij het volk (volkssoevereiniteit)

Gevolg
  • Tegen absolutisme
  • Voor democratie

Slide 11 - Slide

Reacties koningen
  • Ideeën van de Verlichting verbieden

  • Of
  • Sommige ideeën overnemen, zolang de vorst alle macht houdt.
  • = Verlicht absolutisme ('alles vóór het volk, niets dóór het volk')

Slide 12 - Slide

De Verlichters en politiek II
John Locke (Eng. 1632-1704)
Het volk geeft de koning/ regering zijn macht 

Charles de Montesquieu (Fr. 1689-1755)
Trias Politica, de scheiding der machten

Jean Jacques Rousseau (Fr. 1712-1778)
Volksvertegenwoordiging doet wat het volk wil.

Slide 13 - Slide

Slide 14 - Slide

Wanneer was de verlichting? Sleep naar het juiste tijdvak!
De verlichting

Slide 15 - Drag question

Waren de verlichte denkers hier voor of tegen?
Verlichters zijn voor
Verlichters zijn tegen
Vrijheid van meningsuiting
Gelijke rechten voor iedereen
Vrijheid van godsdienst
Ongelijkheid

Slide 16 - Drag question

ZELF AAN DE SLAG !
-BEKIJK UITLEGVIDEO (11 min)  + MAAK SAMENVATTING.
-TEST JE BASISKENNIS MET QUIZVRAGEN
-OEFEN MET EXAMENVRAAG
-MEER WETEN: EXTRA DIA'S

Slide 17 - Slide

Slide 18 - Video

Slide 19 - Slide

Wat vond Rousseau?
A
Het volk geeft de macht aan de koning in ruil voor bescherming
B
Dat het volk zelf de macht moest hebben (democratie)
C
Dat de macht in drieën gedeeld moet worden
D
Dat verlichte denkers het land uit gezet moesten worden

Slide 20 - Quiz

Welke filosoof bedacht de trias politica?
A
Montesquieu
B
Rousseau
C
Voltaire

Slide 21 - Quiz

Herhaling: wat was de houding van veel verlichte denkers zoals Voltaire tot religie?
A
Ze geloofden niet (atheïsme)
B
Ze waren katholiek
C
Ze geloofden in een onpersoonlijke god (deïsme)
D
Ze stelden niet te weten of god bestaat (agnostiek)

Slide 22 - Quiz

Bij welke verlichtingsdenker past deze tekst?

"Dat de mensen om deze rechten te beschermen regeringen hebben ingesteld die hun gezag alleen ontlenen aan de instemming van degenen over wie ze regeren. En dat, wanneer een regeringsvorm met deze doeleinden in strijd komt, het volk het recht heeft hem te veranderen of af te schaffen"
A
Montesquieu
B
Locke
C
Voltaire

Slide 23 - Quiz

Volgens Adam Smith was het de taak van de overheid om ....
A
de economie met allerlei wetten te sturen
B
de eigen economie te beschermen tegen andere landen
C
zich zo min mogelijk te bemoeien met de economie
D
zich actief te bemoeien met de economie

Slide 24 - Quiz

Wat vind Adam Smith van mercantilisme?
A
super tof
B
geen mening over
C
slecht idee
D
maakt weinig uit

Slide 25 - Quiz

In 1781 bepaalde keizer Jozef II voor zijn Oostenrijkse gebieden dat:

iedere onderdaan het recht kreeg zijn vroegere meester te verlaten en elders werk te zoeken en
alle onderdanen voortaan zelf konden kiezen welk ambacht zij wilden leren.
Op grond van deze maatregelen kun je Jozef II een verlicht vorst noemen.

Geef bij elke maatregel aan door welk verschillend Verlichtingsideaal Jozef II zich liet leiden (2p)

Slide 26 - Open question

Slide 27 - Slide

0

Slide 28 - Video