paragraaf 1.1

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo k, mavo
• Leerjaar 2

Introductie

Periode 2: hoofdstuk 1 landschappen

Paragraaf 1.1

Planning:

Check vragen via lessonup

Theorie

Opdrachten

Check vragen

Lesdoelen:

- Aan het eind van de les kun je de verschillen tussen een jong en oud gebergte benoemen en herkennen.

- Aan het eind van de les kun je de vormen van platentektoniek waarbij gebergtes ontstaan in eigen woorden beschrijven. 

Op tafel:

Chromebook + 

boeken + snelhechter

Hoe hoog moet een berg zijn om een berg genoemd te mogen worden?

1. 800 m
2. 300 m
3. 500 m
4. 600 m

Hoe noem je hoogteverschillen in het landschap?

1. contrast
2. reliëf
3. Kenmerk
4. Ligging

Wat is laagland ?

1. Dat is land tussen 200 en 500 meter
2. Dat is land tussen 500 en 1500 meter
3. Dat is land tussen 1500 meter en hoger
4. Dat is land tussen 0 en 200 meter

Een gebied met hoogteverschillen tot 200 m

1. laagland
2. heuvelland
3. middelgebergte
4. hooggebergte

Geef aan welke twee soorten landschappen je vind op deze foto's?

Leerdoelen

- Aan het eind van de les kun je de verschillen tussen een jong en oud gebergte benoemen en herkennen.

- Aan het eind van de les kun je de vormen van platentektoniek waarbij gebergtes ontstaan in eigen woorden beschrijven. 

Reliëfvormen check

Vier reliëfvormen

1. Hooggebergte: De toppen zijn hoger dan 1.500 m.

Vier reliëfvormen

2. Middelgebergte: de meeste toppen zijn tussen de 500 en 1.500 m hoog.

Vier reliëfvormen

3. Heuvelland: de meeste toppen zijn tussen de 200 en 500 m.

Vier reliëfvormen

4. Laagland: het is vrijwel overal lager dan 200 meter.

Weten we nog? De aardplaten bewegen

De aardkorst drijft op de aardmantel.

De aardmantel bestaat uit magma (gesmolten gesteente en gassen).

De aardmantel is vloeibaar door de hitte van de aardkern (5000 graden)

de aardkorst

De aardkorst bestaat uit puzzelstukjes: aardkorstplaten.

Deze platen drijven op de magma. Ze bewegen langzaam dit noem je platentektoniek. 

Magma stroomt in de aardmantel, daardoor bewegen de aardplaten.

Platentektoniek voor het ontstaan van bergen

Naar elkaar (convergent)

     Even zware platen botsen tegen elkaar gevolg: aardbevingen + bergen 

     Zware plaat duikt onder lichte plaat gevolg: aardbevingen + vulkanen 

2 soorten platen: continentale platen(licht) en oceanische platen(zwaar)

Welke aardplaten zorgen voor het ontstaan van de Alpen?

De Alpen

-> Italië werd richting Europa geduwd.

-> Zee werd smaller

-> Zeebodem kwam klem te zitten

-> Gesteentelagen werden omhooggeduwd

-> De Alpen ontstonden 

EN groeien nog steeds!

Hoe komen fossielen in de Himalaya?

India

Azië

Azië

India

India

Oceaan

Fossielen in bergtoppen

1. Verleden oceaan tussen India en Azië
2. Rivieren brachten veel zand en klei = sediment op de bodem. 
3. De lagen zand en klei zijn samengeperst tot gesteente (sedimentgesteente)
4. Het gesteente werd onder enorme druk geplooid (ofwel: tot een gebergte gevormd).
5. Gesteente van oceaanbodem is dus onderdeel van Himalaya.

Gesteente dat ontstaat wanneer lagen grond, zoals zand en klei, worden samengeperst

Kenmerken: laagjes horizontaal op elkaar, fossielen van dieren/planten/schelpen tussen de laagjes.

Even wat anders

Maak opdracht 3 en 4 in je werkboek van paragraaf 1.1

Hoe: zachtjes overleggen met je buur

Tijd: 15 min.

Daarna: bespreken

Oud en jong gebergten 

Hoe komt dat jong, oud wordt?

oud en jong gebergte

Wat is het verschil tussen oud en jong gebergten?

1. jong heeft een spitse top en oud niet
2. oud heeft diepe dalen en jong niet
3. oud heeft sneeuw aan de top en jong niet
4. jong heeft steile hellingen en oud niet

Is dit een oud of jong gebergte?

1. Oud
2. Jong

Huiswerk

Alle opdrachten van paragraaf 1.1 zijn gemaakt in je werkboek.