§3.2 Welvaart en ontwikkeling deel 2

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

§3.2 Welvaart en ontwikkeling (deel 2)

Programma vandaag

• Opdracht gapminder
• Toepassen: gezamenlijk opdrachten maken
• Zelfstandig werken
• Uitleg: 
• Ontwikkeling meten: de beroepsbevolking
• Opkomende economie
• Veranderend wereldsysteem
• Afsluiting

Lesdoelen §3.2

Na deze les weet je:

... nog een manier van het meten van de ontwikkeling van een land

.... de nadelen van deze manier van meten

... hoe het wereldsysteem is veranderd

Voorkennis: wat zie je hier?

Voorkennis: Samenstelling van de beroepsbevolking

Primair: grondstoffenwinning (landbouw, visserij en mijnbouw)

Secondair: bewerking grondstof (industrie)

fabrieksarbeider, bakker

Tertiair: diensten

vb leraar, advocaat, dokter etc

Vraag:

Hoe is de verdeling in % in NL denk je?

Atlas

Welke kaarten kun je gebruiken bij vragen over de samenstelling van de beroepsbevolking?

Aantekeningen

Primair

Ontwikkelingslanden:

• Groot aandeel beroepsbevolking
• Zelfvoorzienend
  

Ontwikkelde landen:

• Klein aandeel beroepsbevolking
• Gericht op export

Secondair

Ontwikkelingslanden:

• Relatief veel mensen in de industrie
• Lage lonen, offshoring

Ontwikkelde landen:

• Afname aandeel bevolking industrie
• Automatisering

Tertiair

Ontwikkelingslanden:

• Relatief weinig mensen
• Veel informele sector (wordt niet meegerekend)
  

Ontwikkelde landen:

• Grootste gedeelte werkt in deze sector

Welke regel zou je kunnen maken over het aandeel in de dienstensector?

India = nieuwe China

• Bnp per inwoner India stijgt snel, maar grote verschillen tussen arm en rijk
• Veel investeringen in kapitaal, niet iedereen profiteert
  
• Grote urbanisatie van het platteland
  

Veranderend wereldsysteem

Situatie vroeger:

Centrum "Noorden"	MNO's (80% van de wereldhandel)
Periferie "Zuiden"	lage productie en technologie

Veranderend wereldsysteem

• Arme landen handel vaak 'nadelig' -->  Ruilvoet ongunstig
• Ruilvoet  = hoeveel goederen een land moet exporteren om een bepaalde hoeveelheid goederen te kunnen importeren.
• Periferie landen export eenzijdig door grondstoffen

Waarom ben je dan kwetsbaar bij eenzijdige export?

Schrijf het eerst op

Een veranderend wereldsysteem

• Laatste 50 jaar --> ontstaan opkomende landen (snelle economische groei)
• Centrum landen productie verplaatst naar periferielanden
• Daardoor nu semi-periferie landen

Wat zegt dit kenmerk over de economische ontwikkeling?

Hoger / meer is beter

Lager / minder is beter

Geboortecijfer

Sterftecijfer

Omvang primaire sector

Omvang tertiaire sector

HDI

Analfabetisme

Aantal artsen per 1000 inwoners

Verstedelijking

Internetverbindingen

Levensverwachting

Lesdoelen §3.2

Na deze les weet je:

... nog een manier van het meten van de ontwikkeling van een land

.... de nadelen van deze manier van meten

... hoe het wereldsysteem is veranderd

Conclusie

1. Welke criteria kun je gebruiken om landen en gebieden met elkaar te vergelijken? 
   
2. Welke economische indicatoren kun je gebruiken om landen en gebieden met elkaar te vergelijken? 
   
3. Wat zijn de eigenschappen en de beperkingen van die indicatoren?
   

Aan de slag!

Maken:

3.1 opdr. 3, 8, 10 en 12.

3.2 opdr. 4, 5, 8 t/m 10

Besteed extra aandacht aan het gebruik van de atlas bij deze opdrachten en het formuleren van je antwoord.