Gezondheidsbevordering

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1,2

Workshop

Gezondheidsbevordering

Hoe gezond voel jij je vandaag?

0100

Gezondheidsbevordering

Definitie gezondheid WHO

Vroeger: een toestand van volledig fysiek, geestelijk en sociaal welbevinden, niet alleen de afwezigheid van ziekte.

Nu: Gezondheid is het resultaat van een dynamische interactie tussen functioneren, ziekte/aandoening en contextuele factoren.

WHO definitie vroeger: een toestand van volledig fysiek, geestelijk en sociaal welbevinden, niet alleen de afwezigheid van ziekte. Deze definitie is echter moeilijk haalbaar en leidt tot medicalisering, waarbij steeds meer behandelingen nodig zijn.

Contextuele factoren zijn complexe sets van interne, externe en relationele elementen. Interne elementen zijn de verwachtingen, herinneringen, emoties en psychologische karakteristieken van de patiënt. Externe factoren zijn onder meer de soort behandeling en de setting waarin plaatsvindt.

Voortvloeiend uit huidige WHO definitie:

Gezondheid is het vermogen om je aan te passen en je eigen regie te voeren, in het licht van sociale, fysieke en emotionele uitdagingen van het leven.

(Huber, 2012)

Casus

Zara is een ondernemende, alleenstaande vrouw van 45 jaar. Zara heeft COPD. Ze wil graag veel doen, maar haar conditie laat dat vaak niet toe. Soms is ze zo benauwd dat het haar niet lukt om zichzelf te wassen en aan te kleden. De huisarts heeft haar verwezen naar een thuiszorgorganisatie, die Zara op die momenten ondersteunt bij de algemene dagelijkse levensverrichtingen (ADL).

 Morris komt vandaag voor de derde keer bij Zara en ziet haar op de bank zitten. Naast haar staat een volle asbak. Morris ruikt dat ze net een sigaret heeft gerookt. Zara kijkt Morris schuldbewust aan en geeft toe dat het stoppen met roken weer niet gelukt is.

 

Morris merkt hoe Zara worstelt met haar COPD en adviseert haar zich te laten doorverwijzen naar een speciaal behandelcentrum voor mensen met COPD. Morris heeft daar goede resultaten van gezien. 'Denk je dat ze me daar ook kunnen helpen met het opbouwen van een betere conditie en het stoppen met roken?', vraagt Zara aan Morris.

Vragen, maken in tweetallen.

1. Zara heeft COPD. Kun je toch zeggen dat Zara gezond is? Motiveer je antwoord, gebruik daarbij de definitie van gezondheid.

2. Wat kun je zeggen over Zara's reactie op haar ziekte en haar kijk op gezond en ziek zijn?

3. Vind jij dat Morris daarop inspeelt? Motiveer je antwoord.

Positieve gezondheid

Waar denk 

jij aan 

bij deze

 pijlers?

zingeving

Sociaal maatschappelijke participatie

Kwaliteit van leven.

Lichaams functies.

Dagelijks functioneren.

Mentale functie.

Naar de moskee gaan bidden.

Stage lopen.

Je gelukkig voelen.

Hartslag van 84.

Onder de douche gaan.

Weekplanning maken, overzicht hebben.

Hoe werkt het in de praktijk?

1. Mensen de vragenlijst in laten vullen; Zij brengen zelf in kaart hoe zij hun gezondheid ervaren.
2. Op basis van die uitkomsten een gesprek voeren. 'Wat is nou echt belangrijk voor de bewoner?'  (gesprekstechnieken)
3. Samen bedenken ze vervolgens wie (of wat) in de omgeving kan helpen om de situatie te verbeteren. (methodisch handelen)

Filmpje positieve gezondheid

https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=video&cd=&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwi924ul876LAxX2zAIHHbAAOvMQtwJ6BAgHEAI&url=https%3A%2F%2Fwww.youtube.com%2Fwatch%3Fv%3DkmteH_b3vVk&usg=AOvVaw38qm0xizsJWq2D_Jf5QRFQ&opi=89978449

Ga naar de website

www.mijnpositievegezondheid.nl

Vul voor jezelf het spinnenweb in

reacties op ziek zijn

Op lichamelijk, psychisch en sociaal vlak

Voorbeelden?

Lichamelijk: pijn, eetlust/gewichtsverandering, slaapritme, conditie

psychisch: angst, onzekerheid, schaamte, schuld, ontkenning, veranderend zelfbeeld, rouw, opstandigheid, neerslachtigheid, depressie

sociaal: bejegening, veranderende rollen en relatiepatroon, afhankelijkheid, ongelijkwaardigheid,  in zichzelf terugtrekken, hospitalisatie, verandering in seksualiteit, tekortschieten, verlies van werk, verandering van hobby's en sociale contacten

Omgaan met ziekte

Coping:

Coping is de manier waarop iemand met stress in zijn leven omgaat. De oorzaak van de stress weghalen heet primaire coping, en als dat niet kan, dan neem je de negatieve effecten van de stress weg: secundaire coping.

Copingstijlen

Emotiegericht

Probleemgericht

Kun je voorbeelden geven van coping bij jouw patiënten?

Emotiegericht: bij een emotiegerichte copingstijl proberen mensen hun emoties onder controle te krijgen. Voorbeelden van deze stijl zijn:

steun zoeken bij je kinderen of getroost willen worden

je gevoelens uiten door te huilen of te schreeuwen

het probleem vermijden door er juist niet over te praten

afleiding zoeken in muziek of gezelschap

net doen alsof er niets aan de hand is (ontkenning)

je eigen situatie vergelijken met die van mensen die nog slechter af zijn

Probleemgericht: bij een probleemgerichte copingstijl proberen mensen problemen direct op te lossen. Voorbeelden van deze stijl zijn:

naar de dokter gaan zodra je je ziek voelt

je houden aan medische voorschriften

medicijnen op tijd innemen

je houden aan dieetvoorschriften

informatie zoeken om meer inzicht te krijgen in de situatie via internetsites, boeken of patiëntenverenigingen

hulpmiddelen aanvragen

Omgaan met ziekte.

Verwerkingsproces van Kubler-Ross?

Verwerkingsproces Kubler-Ross

Fase 1 Ontkenning

Fase 2 Woede en opstandigheid

Fase 3 Onderhandelen

Fase 4 Depressie en eenzaamheid

Fase 5 Acceptatie

Ben je één of meerdere van deze fasen al tegengekomen in de praktijk? (bpv)

Volgorde kan verschillen en fases kunnen ook opnieuw terugkomen.

Gezonde leefstijl

Bespreek in tweetallen:

• Wat versta jij onder gezonde leefstijl?
• Wat vind je van jouw leefstijl?
• Wat vind je dat je heel goed doet?
• Is er iets dat je zou willen veranderen? 

Schema van Fishbein (aspecten die gedrag bepalen)

- Voor- en nadelen: mensen wegen de voordelen en nadelen van gedrag af.

- Sociale normen: de sociale omgeving beïnvloedt persoonlijke opvattingen.

- Mogelijkheden en onmogelijkheden: barrières kunnen gedrag beperken.

- Eigen-effectiviteitsverwachting en waargenomen gedragscontrole: vertrouwen in eigen kunnen en inschatting van obstakels.

Gedragsdeterminanten zijn aspecten die gedrag bepalen. Volgens het schema van Fishbein wordt gedrag bepaald door

Zelf aan de slag met learnbeat

Leerpad 12 doorlezen en opdrachten maken