Grammatica - Beknopte bijzin versie leerlingen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Blok 4 grammatica zinsdelen

Beknopte bijzin

Opdracht 1 blz. 157 vraag 2

A van enkelvoudig naar samengesteld

Vanwege een kapotte bovenleiding rijden er tot vanavond geen treinen tussen Almelo en Hengelo.

Omdat de bovenleiding kapot is, rijden er vanavond geen treinen tussen Almelo en Hengelo.

F van enkelvoudig naar samengesteld

Na afloop van de les deelde de wiskundedocente de nagekeken toetsen uit aan haar leerlingen.

Toen de les afgelopen was, deelde de wiskundedocente de nagekeken toetsen uit aan haar leerlingen. 

Opdracht 1 blz. 157 vraag 3

B. wat t/m Engels -> Het enige

C die t/m bibliotheek -> Boeken

E naar t/m was -> De vrouw

H met t/m zat -> De (meeste) kinderen

Opdracht 1 blz. 157 vraag 4

D -> onderschikkende zin

onderschikkend voegwoord / In de bijzin staat het onderwerp niet naast de persoonsvorm.

Veel mensen kunnen niet goed slapen als ze 's avonds te veel koffie gedronken hebben.

G -> nevenschikkende zin

nevenschikkend voegwoord / In beide zinsdelen staat het onderwerp naast de persoonsvorm en kan hier ook niets tussengeplaatst worden

Die voetballer mocht wel aan de wedstrijd beginnen, maar hij werd na een half uur al gewisseld.

Kenmerken
van een hoofdzin

Kenmerken van
een bijzin

Tessa gaat naar de opticien, want ze heeft een nieuwe bril nodig.

1. hoofdzin, hoofdzin
2. hoofdzin, bijzin
3. bijzin, hoofdzin
4. bijzin, bijzin

Terwijl moeder het beslag maakt, zet Evi de oven aan.

1. bijzin, hoofdzin
2. hoofdzin, hoofdzin
3. bijzin, bijzin
4. hoofdzin, bijzin

De oude man zit op de kruk, omdat hij moe is.

1. bijzin, bijzin
2. hoofdzin, hoofdzin
3. bijzin, hoofdzin
4. hoofdzin, bijzin

Nina leest een boek en Cato is aan het koken.

1. bijzin, hoofdzin
2. bijzin, bijzin
3. hoofdzin, hoofdzin
4. hoofdzin, bijzin

Fien gaat naar de dokter, omdat ze haar arm heeft gebroken.

1. bijzin, bijzin
2. hoofdzin, bijzin
3. bijzin, hoofdzin
4. hoofdzin, hoofdzin

Beknopte bijzin

1A De leraar belooft ons onze repetitie snel na te kijken. 

1B De leraar belooft ons dat hij onze repetitie snel zal nakijken. 

2A Luid zingend fietste Angela na haar werk. 

2B Terwijl zij luid zong, fietste Angela na haar werk. 

Welke verschillen zie je tussen de A-zinnen en de B-zinnen? 

• De zinnen A bevatten geen voegwoord.
• De schuingedrukte delen van de zinnen A bevatten geen onderwerp.
• De schuingedrukte delen van de zinnen A bevatten geen persoonsvorm. 
• De schuingedrukte delen van de zinnen A lijken op een gewoon zinsdeel.

Beknopte bijzin

Kenmerken: 

• Het onderwerp ontbreekt.
• De persoonsvorm ontbreek.
• Er is een deelwoord (voltooid of onvoltooid) of een combinatie te + infinitief aanwezig. 

Een onvoltooid deelwoord is ook een vorm van het werkwoord. 

Je maakt het onvoltooid deelwoord door de infinitief +d te schrijven: zingend, dansend.

Beknopte bijzinnen kunnen wel een voegwoord bevatten: o.a. om, voor, na en zonder

Het voegwoord wordt echter vaker weggelaten bij een beknopte bijzin.

Na thuisgekomen te zijn, smeet ze haar tas in de hoek.
Deze zin bevat een...

1. bijzin
2. beknopte bijzin

Toen de stroom uitviel, staken we kaarsen aan.
Deze zin bevat een...

1. bijzin
2. beknopte bijzin

Voorzichtig rijdend vervolg ik de weg naar huis.
Deze zin bevat een...

1. bijzin
2. beknopte bijzin

Terwijl hij schold op zijn coach, liep Max kwaad de kleedkamer uit.
Deze zin bevat een...

1. bijzin
2. beknopte bijzin

Eenmaal op het vliegveld aangekomen, bestelde ze meteen een taxi.
Deze zin bevat een...

1. bijzin
2. beknopte bijzin

Huilend van het lachen zat Laura in de les.
Deze zin bevat een...

1. bijzin
2. beknopte bijzin

Maak van de beknopte bijzin een normale bijzin:

Skatend op het schoolplein kwam Henry ten val.

Maak van de beknopte bijzin een normale bijzin:
Na zes weken op zomervakantie te zijn geweest, moesten de leerlingen wennen aan school.

Maak van de normale bijzin een beknopte bijzin:
Terwijl hij strompelde, kwam de marathonloper over de finish.

Extra opdracht: beknopte bijzinnen herschrijven

1. De docent verwacht de toets morgen nagekeken te hebben.
2. Dat verwende kind is gewend altijd zijn zin te krijgen.
3. Luid hinnikend kwam het paard vlak voor de hindernis tot stilstand.
4. Op de laatste dag voor de zomervakantie kwamen de kinderen joelend de school uit.
   
5. Na eindeloos geoefend te hebben, schoten de voetballers elke penalty raak.
6. Eindelijk verlost van de druk werd de turner toch nog wereldkampioen op zijn favoriete onderdeel.