6.1 De verlichting

Hoofdstuk 6: Verlichting en revoluties
1 / 14
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

This lesson contains 14 slides, with text slides.

time-iconLesson duration is: 60 min

Items in this lesson

Hoofdstuk 6: Verlichting en revoluties

Slide 1 - Slide

Programma vandaag

  • PO cijfers
  • Aan het einde van de les kun je de kenmerken van de Verlichting noemen en ken je een aantal belangrijke verlichte denkers. 

Slide 2 - Slide


De Verlichting

  • Periode (vanaf ongeveer 1700) waarin mensen hun kennis (willen) vergroten, door steeds meer uit te gaan van het verstand.
  • De mensen  waren daarbij kritisch: niet zomaar alles aannemen omdat een koning of de kerk dat zegt.

  • De verlichtingsdenkers  vinden dat iedereen vrij en gelijkwaardig moet zijn: arm of rijk, slim of dom
  • Verlichtingsdenkers houden van discussie, zijn het zeker niet altijd eens.

Slide 3 - Slide

Belangrijkste onderwerpen waar over nagedacht werd

  • Politiek
  • Geloof
  • Rechtspraak
  • Ontwikkeling van volken

Slide 4 - Slide

Geloof

  • Twijfel over God
  • Twijfel over de bijbel
  • Afwijkende mening hebben moet kunnen
  • Toch blijven de verlichtingsdenkers wel geloven

Slide 5 - Slide

Voltaire

  • God heeft de wereld, de mens en de natuurwetten geschapen, maar bemoeit zich niet meer actief met de wereld 

  • mechanistisch wereldbeeld

Slide 6 - Slide

Spinoza
  • God is geen persoon (op de achtergrond), maar 
  • God is in alles in de natuur

  • Maar: zelfs in de Republiek mochten zijn ideeën niet gepubliceerd worden.
  • Ongodisme


Slide 7 - Slide

Nadenken over: Politiek en staat
3 belangrijke nieuwe ideeën:

  • John Locke: natuurlijke rechten
  • Rousseau: volkssoevereiniteit
  • Montesquieu: trias politica

Slide 8 - Slide

John Locke
  • natuurlijke rechten: recht op leven, bezit en vrijheid
('mensenrechten')

  • regering regeert op basis van vertrouwen




Slide 9 - Slide

Jean-Jacques Rousseau 

  • Volkssoevereiniteit (macht ligt bij het volk)

  • Regering is alleen uitvoerder van de wil van de burgers

Slide 10 - Slide

maakt de wetten
voert de wetten uit
controleert of burgers zich aan de wetten houden

Slide 11 - Slide

Nadenken over: rechtspraak
  • bewijs vaak onbetrouwbaar: bekennen na marteling

  • lijfstraffen: schieten doel voorbij?

Slide 12 - Slide

Nadenken over: ontwikkeling van volkeren
  • geschiedenis is lang proces van vooruitgang
  •  samenleving verbetert steeds

  • kijk op 'primitieve' volkeren
  • Europees superioriteitsgevoel

Slide 13 - Slide

Verlichting
Rationeel denken en vrijheid leiden tot een betere wereld

Slide 14 - Slide