P1 - Les 2 - Cellen, weefsels, huid

• Anatomie
• MBO
• Studiejaar 2

P1 - Les 2

Cellen, weefsels, huid

Cellen, weefsels en de huid

Deze les gaat over het lichaam, vanaf de kleinste levende eenheden (cellen) tot de grootste onderdelen (orgaanstelsels)

Om problemen bij zorgvragers te begrijpen moet je weten hoe het lichaam is opgebouwd

Waarom zouden jullie over cellen moeten leren?

Organisme

• Levend wezen/deeltje met eigen stofwisseling
  
• Opbouw organisme: cellen – weefsels – organen - orgaanstelsels
  
• Mens: meercellig organisme
  
• Bacterie: eencellig organisme
  

Milieu intértrieur

Cellen liggen in water

Doel: cel kan voedingsstoffen opnemen en afvalstoffen afgeven

Samenstelling milieu intérieur blijft gelijk door homeostase

Water

De mens bestaat voor 60% uit water. 

40%  zit in de cellen en dat noemen we intercellulair.

20% zit buiten de cellen en dat noemen we extracellulair.

Mensen boven de 70 jaar bestaan nog voor 50% uit water.

Cel basis

1. Celwand
2. Celkern
3. Cytoplasma

Celwand

Andere naam = celmembraan​

​

• grens binnen/buiten cel 
• uitwisseling stoffen met omgeving
• “semi-permeabel” (selectief doorlatend)

Cytoplasma

Cytoplasma = werkplaats van een cel​

Water 70% + vet, eiwit, koolhydraat, vitamine, ​zuurstof, mineralen​

In het cytoplasma zitten celonderdelen = organellen ​

Zij voeren celstofwisseling uit. 

Elk organel eigen taak

Vooral kleine moleculen zoals zuurstof

Celkern

De meeste cellen hebben een celkern = informatie voor leven

​

Vloeistof + kernlichaampjes + chromosomen

Elke lichaamscel bezit een kern behalve de rode bloedcel.

Ook cellen met meerdere kernen zoals spiercellen en cellen van skelet.

De chromosomen bevatten alle genetische informatie die nodig is voor het ontwikkelen, in stand houden en voortplanten van een individu. Chromosomen zijn voor te stellen als lange strengen. Deze bestaan uit een stof die we DNA (desoxyribonucleïnezuur) noemen.

Chromosomen

Bevatten DNA​

Erfelijke eigenschappen​

​

23 paren (= 46 chromosomen)​

=> 22 normaal​

=> 1 ‘geslachtschromosoom’​

​

Vrouw = XX​

Man = XY​

Celdeling

Voor: 

1. Groei​
2. Vervangen oude cellen​
   
3. Reparatie 

Celdifferentiatie

Wij zijn ontstaan uit de samensmelting van de sperma- en de eicel, die zich deelden.

Tijdens dit proces kiezen ze een specialisme; Celdifferentiatie

Stelling: Er zijn vier weefseltypen:
dekweefsel,
bloedweefsel,
spierweefsel en zenuwweefsel

1. De stelling is correct
2. Deze stelling is niet correct

Weefsels

• Groep cellen die op dezelfde manier zijn opgebouwd en op dezelfde manier werken.
• 4 basistypen:

•    Dekweefsel
•    Steunweefsel
•    Spierweefsel
•    Zenuwweefsel

 Een andere naam voor dekweefsel is epitheelweefsel. Epi betekent in dit verband buiten. Epitheelweefsel kun je in twee hoofdgroepen onderscheiden: bedekkend epitheel en klierepitheel

Er zijn vier weefseltypen: dekweefsel, steunweefsel, spierweefsel en zenuwweefsel
Stelling: Een andere naam voor dekweefsel is epitheel

1. Deze stelling is correct
2. De stelling is niet correct

Steunweefsel

Heeft een steunende, verzorgende of verbindende functie. Er zijn 4 soorten:

• Bindweefsel
• Kraakbeen
• Bot
• Bloed en lymfe

Spierweefsel

Contractiel weefsel: 

kan samentrekken

 Drie soorten:

1. Skeletspieren

2. Hartspieren

3. Gladde spieren

Welk antwoord bevat voornamelijk zenuwweefsel?

1. hersenen, ruggenmerg en zenuwen
2. huid en slijmvlies
3. bindweefsel, kraakbeen en bot
4. spieren

Welke 2 soorten cellen vind je in het zenuwweefsel?

1. Zenuwcellen & steuncellen
2. Zenuwcellen & spiercellen
3. Zenuwcellen & dekcellen
4. Zenuwcellen & impulsen

Zenuwweefsel

• Zenuwcellen (neuronen)
• Steuncellen (gliacellen)

Zelfstudie

Zie learnbeat