Taalinzicht les 4

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Welkom 1HVd

Paklijst:

- Lesboek & lijntjesschrift

- Pen en/of etui

- (Nederlands) leesboek

- Opgeladen laptop (met oplader)

Lesinhoud

Soorten werkwoorden

Lesdoelen

Uitleg (Zelfstandig werkwoord & hulpwerkwoord)

Zelfstandig werken

Controle lesdoelen

Afsluiting

Lesdoelen

Je leert:

- Wat een zelfstandig en hulpwerkwoord is

- Deze werkwoorden herkennen en benoemen

Taalkundig ontleden: Woordsoorten

Van ieder woord in een zin kan je de taalkundige functie benoemen!

Taalkunde: woordsoorten

Voorbeeld: De Efteling is een bekend pretpark.

lidwoord: de, een

zelfstandig naamwoord: Efteling, pretpark

werkwoord: zijn

bijvoeglijk naamwoord: bekend

Zelfstandig werkwoord (zww)

Een zelfstandig werkwoord zegt wat iets of iemand doet (werken, gamen, opvoeren, blaffen) of overkomt (krijgen, struikelen)

Het heeft een duidelijke betekenis.

Vanavond eten we pizza met zalm.

Zelfstandig werkwoord (zww)

Benoem alle zelfstandig werkwoorden.

Samen met zijn broertje voert hij de scooter op.

Zelfstandig werkwoord (zww)

Benoem alle zelfstandig werkwoorden.

Samen met zijn broertje voert hij de scooter op.

Hele werkwoord (opvoeren)

Zelfstandig werkwoord (zww)

Benoem alle zelfstandig werkwoorden.

Samen met zijn broertje voert hij de scooter op.

Hele werkwoord (opvoeren)

'Op' = Deel van scheidbaar werkwoord (Bijwoord; volgende les)

Hulpwerkwoord (hww)

Hulpwerkwoorden komen voor in elke zin met meer dan 1 werkwoord. Ze 'helpen' om het gezegde te maken: hebben, kunnen, mogen, moeten, willen, worden, zijn, zullen.

Bij het tankstation heeft de chauffeur een krant gekocht.

Gezegde: heeft gekocht. 'Heeft' helpt om het gezegde te maken, dus hww. 'Gekocht' = zww

(Gezegde)

 (wat van het onderwerp van de zin gezegd wordt)

Aan de slag

Lees: Theorie op bladzijde 86

Maak: Opdracht 1 & 3 (blz. 87)

Hulp: Rondlopende docent of buur

Klaar?

Leesboek of leesboekopdracht!!!

Nakijken Opdracht 1

1 a eten, zelfstandig werkwoord

• b staat ... klaar, zelfstandig werkwoord
  
• c hebben, hulpwerkwoord 
• verbeterd, zelfstandig werkwoord
  
• d heeft, hulpwerkwoord 
• geplaatst, zelfstandig werkwoord
  

Nakijken Opdracht 1

• e konden, hulpwerkwoord 
• ontgrendelen, zelfstandig werkwoord
• f wil, hulpwerkwoord 
• maken, zelfstandig werkwoord
  
• g hebben, hulpwerkwoord 
• moeten, hulpwerkwoord 
• ontvluchten, zelfstandig werkwoord

Nakijken Opdracht 1

• h heeft, hulpwerkwoord 
• gedraaid, zelfstandig werkwoord
  
• i laat, hulpwerkwoord 
• livestreamen, zelfstandig werkwoord

Nakijken Opdracht 3

3 a werden: het hulpwerkwoord helpt de zin in de lijdende vorm te zetten, en in de voltooid verleden tijd.

• b zal: het hulpwerkwoord helpt de zin in de tegenwoordige toekomende tijd te zetten. hebben: het hulpwerkwoord helpt de zin in de bedrijvende vorm te zetten, en in de voltooid tegenwoordige toekomende tijd.

Nakijken Opdracht 3

• c zou: het hulpwerkwoord helpt de zin in de bedrijvende vorm te zetten, en in de onvoltooid verleden toekomende tijd.
  
• d werd: het hulpwerkwoord helpt de zin in de lijdende vorm te zetten, en in de voltooid verleden tijd.

is: het hulpwerkwoord helpt de bijzin in de voltooid tegenwoordige tijd te zetten.

Moeilijke woorden

Kahoot klaarzetten?

Controle lesdoelen

Je kan:

- Uitleggen wat een zelfstandig en hulpwerkwoord is

- Deze werkwoorden herkennen en benoemen

Moeilijke woorden

Bij de volgende toets hoort weer een rijtje met moeilijke woorden. Woorden van deze les:

ten koste gaan van       =  nadelig zijn voor

aan de hand van           =   op basis van, gebaseerd op

citaat                                 = letterlijke weergave van                                                                                iemands woorden

uiteenzetten                   =  iets op informatieve manier vertellen

in goede banen leiden =  ervoor zorgen dat iets goed verloopt

Moeilijke woorden - Huiswerk

Maak met elk moeilijk woord een goede zin die het volgende bevat (Gebruik 2 zinnen indien nodig):

- Het moeilijke woord zelf

- Een voorbeeld

- Een uitleg

Afsluiting

9 december toets

1e lesuur 9 november - Ruimte voor vragen (bereid deze voor!)

2e lesuur 9 november Toets Taalinzicht  + Woordenlijst (Ook de woorden van de vorige toets)