v5 9.1 + 9.2

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

9.1 Basen in water

Sterke en zwakke basen

Een zuur is een deeltje die een .......

1. H+ opneemt
2. OH- afstaat
3. H+ afstaat
4. OH- opneemt

De pH van 0,01 M zoutzuur (oplossing van waterstofchloride) is....

1. 2,0
2. 2,5
3. 0,2

De pH van een 0,01 M azijnzuur
( ethaanzuur) oplossing is.....

1. 2,0
3. Geen 2,0, maar groter dan 2,0

Deze week

• Basen: De tegenhanger van een zuur
• Een zuur staat een H⁺-ion af.
• Een base neemt juist een H⁺-ion op.

Sterke en zwakke basen

• Zelfde als bij zuren:
• Zwakke basen in water vormen in een evenwichtsreactie OH^-
• Sterke basen in water vormen in een aflopende reactie OH^-

Geconjugeerd zuur-basepaar

• Het ontstane NH₄⁺ zou weer een H⁺ kunnen afgeven
• NH₃ en NH₄⁺ vormen een geconjugeerd zuur-basepaar

Sterke base

• Bij O^2- staat in Binas 45 een r: reageert in water.
• O^2- is een sterke base (Rechtsonderaan Binas 49)
• O^2- kan zelf niet in water bestaan; het reageert direct

9.2 Formules van basen

Namen en formules van verschillende soorten basen

Reactievergelijkingen voor oplossen van basen in water

Namen en notaties van basische oplossingen

Binas tabel 49

• Sterkste basen rechts onderaan
• Basen helemaal links bovenin (zoals Cl^-) zijn alleen in theorie basen, ze reageren niet met water. Waarom niet?
• Staan geen zouten in Binas 49, alleen maar ionen
• Herkennen van basische ionen in zouten 

Goed oplosbaar zout met sterk basisch ion

• Goed oplosbaar zout met sterke base: de formule van het zout staat in de RV

Slecht oplosbaar zout met sterk basisch ion

• Is het zout slecht oplosbaar, zoals CuO?
• Dan vindt er geen reactie plaats tussen de base en water

Goed oplosbaar zout met zwak basisch ion

• Het goed oplosbare zout lost eerst op: oplosvergelijking, zonder H2O!
• Daarna reageert de zwakke base F-

Slecht oplosbaar zout met zwak basisch ion

• Is het zout slecht oplosbaar, zoals MgF₂?
• Dan vindt er geen reactie plaats tussen de base en water

Notaties van basische oplossingen

• Sterke base in water: CaO + H₂O -> Ca²⁺ + 2 OH^-
  Notatie: Ca²⁺ + 2 OH^-
• Zwakke base in water: NH₃ + H₂O <-> NH₄⁺ + OH^-
  Notatie: NH₃

En nu?

Paragraaf 9.1 en 9.2 zelf doorlezen

Meedoen met een rekenvoorbeeld/zelf aan de slag

Opgaven maken uit studiewijzer

9.3 pH rekenen van basen

Het berekenen van de pH van een sterke base en een zwakke base