21. bouwsteen 4 + kahoot

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

DEZE LES

1. Tussentoets als nulmeting van samenhang

2. Theorie over samenhang + Kahoot

3. Evaluatie

4. Taalblokken / zelfstudie

5. De volgende keer

LESDOELEN: 

- je herkent de signaalwoorden en weet dan welk tekstverband er komt

- je weet het nut van de signaalwoorden voor een tekst

1. NULMETING: WAT WEET JE NOG?

Open Taalblokken en maak de tussentoets (oud) van Bouwstenen 2F 

→ 04 Samenhang 

2. THEORIE: SAMENHANG

Hoe breng je samenhang aan in jouw tekst? 

Titel → let op, niet altijd

Inleiding 

Kern → in alinea's met het liefst tussenkopjes
Slot

Afsluiting → let op, niet altijd.

En het belangrijkste: signaalwoorden. Die smeden jouw tekst samen. Dit wordt ook een tekstverband genoemd.

Het tekstverband zorgt ervoor dat woorden, zinnen en alinea's met elkaar samenhangen.

• Hoe doen ze dat?
  

Door signaalwoorden. Deze geven een signaal af aan de rest van de zin. 

• Voorbeeld:

Want, daardoor, daarom, om die reden, omdat

Dit zijn allemaal signaalwoorden die een reden aangeven. Belangrijk: je kunt ze onderling uitwisselen, omdat ze hetzelfde signaal afgeven. 

SIGNAALWOORDEN

Aan een signaalwoord zie je dus met welk signaal je te maken hebt. 

Zo'n signaal noem je een tekstverband. Het legt een verband tussen zinnen. 

SIGNAALWOORDEN

Je begrijpt iemand beter door de signaalwoorden. 

→ Let er dus op als je er een tegenkomt in een zin of als je het hoort!

                                         Op de volgende slides zie je veelvoorkomende verbanden

                                                                   Daarna een Kahoot over die tekstverbanden

TEKSTVERBANDEN

Er zijn verschillende tekstverbanden met eigen signaalwoorden. Weet je nog? 

• de tegenstelling [ maar, hoewel ]  
• de opsomming [ bovendien, ten eerste, ten tweede, ook, eerst...toen] 
• de toelichting [ zo, bijvoorbeeld, zoals, op deze manier] 
• de tijd en de volgorde daarin [ gisteren, vervolgens, vroeger, nu, toen, daarna ]  
• de reden [ omdat, daarom, want ] 

Dan komen nu de leuke:                      

a) VOORWAARDELIJK VERBAND

Een voorwaardelijk verband geeft aan onder welke voorwaarden iets gebeurt.

Signaalwoorden die daarbij horen:

- als, indien - tenzij - mits 

- als ... dan 

- in het geval dat 

- op voorwaarde dat

VOORBEELD voorwaardelijk verband

'Als ik vandaag mijn kamer opruim, (dan) mag ik mee.'

Om mee te mogen, moet ik eerst mijn kamer opruimen.

• Voorwaarde = kamer opruimen

Hoor je het verschil tussen 'Als ik thuiskom' en 'Wanneer ik thuiskom'? 

b) REDENGEVEND VERBAND

Een redengevend verband geeft aan wáárom iemand iets doet of vindt. 

Signaalwoorden die daarbij horen: 

- want

- omdat

- daarom 

- daardoor

VOORBEELD redengevend verband

'Ik had een slecht cijfer voor de toets van rekenen, want ik had er niet goed voor geleerd.'

• De reden van het slechte cijfer is dat ik niet geleerd heb voor de toets.

c) OORZAKELIJK VERBAND / oorzaak-gevolg

Let op! Hier gaat het om een oorzaak waar je géén invloed op hebt.

Signaalwoorden die daarbij horen:

- doordat 

- dankzij 

- als gevolg van 

- dat komt door

- waardoor

- zodat

VOORBEELD oorzakelijk verband

'Ik trek een korte broek aan, doordat het warm is.'

• De oorzaak van mijn kledingkeuze ligt buiten mij, want dat komt door het weer (en daar heb ik geen invloed op). 

d) CONCLUDEREND VERBAND 

Hierbij wordt een conclusie getrokken. Dat kan pas nadat je allerlei informatie hebt gekregen. 

Signaalwoorden die bij een concluderend verband horen:

- dus, concluderend

- kortom 

- dat houdt in 

VOORBEELD concluderend verband

'Kortom, het is belangrijk om te oefenen.'  

Je komt tot deze conclusie op basis van het slechte cijfer op rekenen. 

 Je kijkt naar de feiten (de informatie) en telt deze op: 

1. het feit dat je niet hebt geleerd voor de toets 
2. het feit dat je al helemaal niet hebt geoefend voor de toets
3. En misschien heb je niet opgelet in de les 
4. of je was vaker niet dan wel in de les.

e) DOEL-MIDDEL

Hierbij noem je je doel en wat je daarvoor nodig hebt. Een schrijver kan het ook andersom zeggen, dus eerst het middel en daarna het doel. 

Signaalwoorden die bij een doel-middel verband horen:

- om te

- opdat

- door middel van

- daarmee

- met de bedoeling

OEFENEN

Op de volgende slide een Kahoot over signaalwoorden

create.kahoot.it

3. EVALUATIE

(even kletsen) → Wat is lastig? 

→ Heb je door dat je alle signaalwoorden uit één zo'n rijtje kunt gebruiken voor hetzelfde signaal? Het zijn synoniemen: ander woord; dezelfde betekenis. 

Toen... Daarna... Vervolgens... 

Maar... Echter... Daarentegen...

Op de volgende slide de opdrachten die je moet maken in Taalblokken 2F, Bouwsteen 4. 

BOUWSTEEN 4: TAALBLOKKEN

Dit moet je in Taalblokken maken voor de toets:   

2F Voorbeeld & theorie, leesleer de theorie (pg 3) en maak alle opdrachten.

► Lezen en luisteren, maken: opgave 1 t/m 10; opgaven 24 t/m 27; 31 t/m 37.

► Schrijven: opgaven 1 t/m 8; 10; 15 t/m 19.

Woordenschat: bouwsteen 4 Samenhang

Tussentoets (niet oud)

► Bouwsteentoets 4: dinsdag 9 april het 2e lesuur Nederlands.

EINDE VAN DE LES

Tot volgende week!

Na het Schrijfdossier

Bouwsteen 04. woensdag 3 + 10 april ►Samenhang (signaalwoorden)

- woensdag 10 april het 2e lesuur Nederlands bouwsteentoets 04.

woensdag 17 april vrij ivm mondelinge examens

woensdag 1 mei vrij ivm meivakantie

Bouwsteen 05. woensdag 24 april + 8 mei ►Hoofd- en bijzaken

- woensdag 8 mei het 2e lesuur Nederlands bouwsteentoets 05.

Niet:  Daan (Indi en Teun) 

► Indi en Teun werken op locatie aan hun StartUp. Deadline 25 mei.

Bouwsteen 06. woensdag 15 + 22 mei ►Argumenteren

- woensdag 22 mei het 2e lesuur Nederlands bouwsteentoets 06.

Vrijgesteld: Indi, Daan (Ilja en Jelte).

► Ilja en Jelte maken de StartUp af, deadline 25 mei. 

Bouwsteen 07. woensdag 29 mei + 19 juni ►Evalueren

Woensdag 5 juni en 12 juni vrij ivm mondelinge examens

- woensdag 19 juni het 2e lesuur Nederlands bouwsteentoets 07.

Vrijgesteld: Lian en Teun.

Bouwsteen 08. woensdag 26 juni + 3 juli ►Samenvatten

- woensdag 3 juli het 2e lesuur Nederlands bouwsteentoets 08.

Eindtoets Bouwstenen. woensdag 10 juli, eerste lesuur

Nulmeting Grammatica en Spelling: woensdag 10 juli, tweede lesuur

BOUWSTEEN 3: TAALBLOKKEN

3F Voorbeeld & theorie, leesleer de theorie (pg 3) en maak alle opdrachten.

► Lezen en luisteren, maken: opgaven 1 t/m 8; opgaven 13, 14; opgaven 16 t/m 18.

2F Voorbeeld & theorie, leesleer de theorie (pg 3) en maak alle opdrachten.

► Lezen en luisteren, maken: opgaven 1 t/m 9; opgave 12; opgaven 23 t/m 27 en

opgaven 29 t/m 32. 

Woordenschat: bouwsteen 3 Inleiding, kern en slot

Tussentoets (niet oud)

BOUWSTEEN 4: TAALBLOKKEN

3F Voorbeeld & theorie, leesleer de theorie (pg 3) en maak alle opdrachten.

► Lezen en luisteren, maken: opgaven 1 t/m 9; opgave 11 t/m 19.

► Schrijven: opgaven 1 t/m 3. 

2F Voorbeeld & theorie, leesleer de theorie (pg 3) en maak alle opdrachten.

► Lezen en luisteren, maken: opgave 1 t/m 10; opgaven 24 t/m 27; 31 t/m 37.

► Schrijven: opgaven 1 t/m 8; 10; 15 t/m 19

Woordenschat: bouwsteen 4 Samenhang

Tussentoets (niet oud)

BOUWSTEEN 5: TAALBLOKKEN

3F Voorbeeld & theorie, leesleer de theorie (pg 3) en maak alle opdrachten.

► Lezen en luisteren, maken: opgaven 1 t/m 17; 28 en 29; 32 t/m 47.

2F Voorbeeld & theorie, leesleer de theorie (pg 3) en maak alle opdrachten.

► Lezen en luisteren, maken: opgaven 1 t/m 14; opgaven 22 en 23; opgaven 25 en 26; opgaven 35 t/m 38; opgaven 40 en 41; opgaven 43 t/m 48. 

Woordenschat: bouwsteen 5 Hoofd- en bijzaken

Tussentoets (niet oud)

BOUWSTEEN 6: TAALBLOKKEN

3F Voorbeeld & theorie, leesleer de theorie (pg 3) en maak alle opdrachten.

► Lezen en luisteren, maken: opgaven 1 t/m 17; 28 en 29; 32 t/m 47.

2F Voorbeeld & theorie, leesleer de theorie (pg 3) en maak alle opdrachten.

► Lezen en luisteren, maken: opgaven 1 t/m 14; opgaven 22 en 23; opgaven 25 en 26; opgaven 35 t/m 38; opgaven 40 en 41; opgaven 43 t/m 48. 

Woordenschat: bouwsteen 6 Argumenteren

Tussentoets (niet oud)