V5 Herhaling V4 Meer dan lezen

Uiteenzetting

Betoog

Beschouwing

Het onderwerp wordt objectief uitgewerkt.

De schrijver overtuigt de lezer van zijn mening over het onderwerp.

De schrijver helpt de lezer een eigen mening over een onderwerp te vormen.

Hoofdgedachte: Er is de laatste jaren een schreeuwend tekort aan  timmerlieden.

Hoofdgedachte: De overheid moet voedsel-producenten dwingen minder zout aan hun producten toe te voegen.

Hoofdgedachte: Het is zeer de vraag of e-books een vloek of een zegen zijn voor de literaire wereld.

Tekstsoorten

Uiteenzetting:    Doel = informeren   

Hoofdgedachte is (vaak) een constatering.

Betoog:                  Doel = overtuigen

Hoofdgedachte is de mening van de schrijver.

Beschouwing:    Doel = opiniëren

Hoofdgedachte bevat vaak een afweging.

Uiteenzetting

Betoog

Beschouwing

Verschijnsel-verklaringsstructuur

Argumentatie-structuur

Probleem-oplossingsstructuur

Aspectenstructuur

Voor- en nadelenstructuur

Vaste tekststructuren

Helpen je inleiding, middenstuk en een eventueel slot van elkaar te onderscheiden.

Helpen je te voorspellen welke informatie nog gaat komen.

Helpen je te bepalen welke tekstsoort een tekst is. 

Let op: sommige structuren passen bij meerdere tekstsoorten!

Chronologisch

verband

Doel-middel

Oorzakelijk

verband

Opsomming

om te

eerst

daardoor

daarnaast

zodat

dankzij

daarna

verder

Tekstverbanden

Geven aan hoe woorden, zinnen of tekstgedeeltes met elkaar samenhangen.

Zijn te herkennen aan signaalwoorden.

Kunnen ook helpen de functie van een tekstgedeelte te bepalen.

Aanbeveling

Constatering

Nuancering

Weerlegging

sterke ontkrachting van een argument of een tegenargument

verfijning of kleine aanpassing van een bewering of een stelling

goede raad: de schrijver doet een suggestie voor de oplossing van een probleem

vaststelling of waarneming van een feit of een verschijnsel

Functiewoorden

Hiermee omschrijf je de functie van een tekstgedeelte.

Kunnen je helpen bij het vaststellen van de opbouw en structuur van een tekst en de tekstsoort.

Stappenplan lezen (1)

1. Oriënterend lezen -> Onderwerp bepalen, eigen kennis activeren, voorspellen wat de tekst over het onderwerp gaat zeggen.

2. Globaal lezen -> Inleiding en slot bepalen, deelonderwerpen onderscheiden, structurerende zinnen aanstrepen

Stappenplan lezen (2)

3. Precies lezen -> moeilijke woorden opzoeken, kernzinnen aanstrepen, signaalwoorden markeren, deelonderwerp per alinea noteren, functiewoorden markeren, functie per tekstgedeelte noteren

4. Analyse afronden -> vaste tekststructuur noteren, hoofdgedachten markeren/noteren, tekstdoel en tekstsoort noteren.

(5. Vragen beantwoorden -> Maak gebruik van je aantekeningen bij het beantwoorden van de vragen.)