thema geldzaken - inkomen

• Economie
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 3

Startopdracht les

1. Zet je tas op de grond.

3. Pak je ,`=boekje  rekenmachine en pen.

3. De rest van tafel.

4. Wacht rustig tot dat we starten.

Economie 

Economie 

Wat gaan we doen?

1. Herhaling vorige les - voorkennis her activeren.
2. Huiswerk bespreken
3. Uitleg thema inkomen blok 1 
4. Aan de slag met thema inkomen 
5. Uitleg thema inkomen blok 2
6. Afsluiting

Lesdoelen

1. Ik heb het huiswerk nagekeken en vragen indien nodig erover gesteld.
   
2. Ik weet wat ik de volgende lessen kan verwachten.
   
3. Ik kan de begrippen en berekeningen vanuit thema inkomen uitleggen en toepassen.

De online omgeving

        Lesson up                                                Teams

Leerdoelen - Rekenen met procenten

1. Aan het einde van de les weten jullie het verschil tussen absoluut en relatief.
   
2. Aan het einde van de les weten jullie waarom het belangrijk is om te kunnen rekenen (ook met procenten).
   
3. Aan het einde van de les kunnen jullie berekenen hoeveel procent een deel van het totaal is.
   
4. Aan het einde van de les kunnen jullie een procentuele verandering berekenen.
   
5. Aan het einde van de les weten jullie het verschil tussen procenten en procentpunten.
   
6. Aan het einde van de les kan je van absoluut naar relatief rekenen en van relatief naar absoluut.
   
7. Aan het einde van de les heb je samengewerkt met je buurman/buurvrouw

Wat is een procentpunt?

1. De komma tussen het getal en de decimaal
2. Een procentuele verandering
3. Het doen van de procenten die berekend zijn
4. Het absolute verschil tussen twee percentages.

Huiswerk

Wat ga je doen	Controle antwoorden + vragen stellen
Hoe ga je dit maken?	Keuze 1 : Klassikaal vragen stellen en nakijken Keuze 2: Zelfstandig nakijken via teams antwoorden
Ben je klaar?	Bekijk en lees alvast thema inkomen
LET OP!	Stoplicht

Geldzaken

De thema's:

1. rekenen met procenten
2. Inkomen
3. Sparen en beleggen
4. Samenleven
5. Lenen
6. Ondernemerschap
7. De eenmanszaak
8. Overheid
9. Buitenland 
10. Markt

Leerdoelen

1. Aan het einde van de les weten jullie wat je inkomen in elke levensfase verschillend is.
   
2. Aan het einde van de les weten jullie wat het verband is tussen je inkomen en je vermogensopbouw.
   
3. Aan het einde van de les weten jullie wat een individuele arbeidsovereenkomst is, en welke afspraken daarin worden gemaakt.
   
4. Aan het einde van de les kennen jullie het verschil tussen de loonkosten, het brutoloon en het nettoloon.
   
5. Aan het einde van de les weten jullie wat een cao is en welke afspraken daarin worden gemaakt.
   
6. Aan het einde van de les weten jullie wat de wig is, en wat dat te maken heeft met de loonbegrippen.
   
7. Aan het einde van de les heb je samengewerkt met je buurman/buurvrouw

Levensfasen

In elke levensfase heb je andere behoeften en middelen.

  

Zo verdien je in de fases kind, student en bejaard minder dan in de fases familie en ‘’leeg nest’’.  

Deze diversiteit van inkomen en bestedingen zorgt voor een niet constant vermogen.

Inkomen en vermogensopbouw

Tot je studie betalen je ouders voor je, maar bouw je ook geen vermogen op.

Inkomen en vermogensopbouw

Tot je studie betalen je ouders voor je, maar bouw je ook geen vermogen op.

Studeren kost geld, en leidt vaak tot een studieschuld.

Inkomen en vermogensopbouw

Tot je studie betalen je ouders voor je, maar bouw je ook geen vermogen op.

Studeren kost geld, en leidt vaak tot een studieschuld.

Na je studie sticht je een gezin (of niet) en ga je een hypotheek aan voor een huis.

Inkomen en vermogensopbouw

Tot je studie betalen je ouders voor je, maar bouw je ook geen vermogen op.

Studeren kost geld, en leidt vaak tot een studieschuld.

Na je studie sticht je een gezin (of niet) en ga je een hypotheek aan voor een huis.

Door je inkomen is er ruimte om je schuld weer af te lossen en vermogen op te bouwen.

Inkomen en vermogensopbouw

Tot je studie betalen je ouders voor je, maar bouw je ook geen vermogen op.

Studeren kost geld, en leidt vaak tot een studieschuld.

Na je studie sticht je een gezin (of niet) en ga je een hypotheek aan voor een huis.

Door je inkomen is er ruimte om je schuld weer af te lossen en vermogen op te bouwen.

Als je met pensioen gaat daalt je inkomen weer. Je krijgt wel AOW (en vaak een aanvullend pensioen).

Je vermogen (zoals spaargeld) gebruik je ook om van te leven.

Hoe krijg je inkomen?

De individuele arbeidsovereenkomst

De mondelinge of schriftelijke afspraken tussen de WG en de WN.

• De rechten en plichten van de WG en de WN
  
• De afspraken tussen de WN en WG
  
• De primaire arbeidsvoorwaarden
  
• De secundaire arbeidsvoorwaarden
  

Bepaalde tijd

Max. 3 contracten in 24 maanden

Onbepaalde tijd

Geen einddatum

Arbeidsvoorwaarden

Primaire arbeidsvoorwaarden

• Hierover worden altijd afspraken gemaakt
  
• Het bruto-loon
  
• Welk werk ga je doen?
  
• Werktijden
  
• Pensioenregeling
  

Secundaire arbeidsvoorwaarden

• Scholingsmogelijkheden
  
• Auto van de zaak
  
• Opleidingsmogelijkheden
  
• Sporten via de zaak
  

CAO - Collectieve arbeidsovereenkomst

Een collectieve arbeidsovereenkomst (cao) is een schriftelijke overeenkomst waarin afspraken over arbeidsvoorwaarden staan.

• Loonafspraken
  
• Toeslagen
  
• Werktijden (docent van 24 uur naar 20 uur)
  
• Proeftijd en opzegtermijn
  
• Scholingsmogelijkheden
  
• Pensioen
  
• Etc…`

De vakbonden onderhandelen met de branceorganisaties over arbeidsvoorwaarden

Maakwerk

Wat ga je doen	extra oefenblad opdr 1,3,4,5
Hoe ga je dit maken?	zelfstandig Vragen? Eerst je buur en als 2e de uitlegtafel.
Ben je klaar?	Werk aan je huiswerkopdrachten - loonkosten, brutoloon nettoloon - Inkomen en vermogen - Chez le patron
LET OP!	Het stoplicht.

Welke levensfase maakt 'relatief' de meeste schulden?
(verhouding inkomsten vs kosten/schulden)

1. Kleine kinderen
2. Studenten
3. Volwassenen
4. Bejaarden

Wat staat er in een arbeidsovereenkomst

1. hoeveel uren je werkt
2. het loon dat je verdient
3. Hoelang de proeftijd is
4. Al deze antwoorden

Wat is een arbeidsovereenkomst?

1. Een afspraak tussen werkgever en werkgever
2. Opzegtermijn
3. Proeftijd
4. Een afspraak tussen werknemer en werkgever

CAO is een arbeidsovereenkomst voor een:

1. hele groep werknemers in een bepaalde bedrijfstak
2. één werknemer
3. één werkgever
4. hele groep werkgevers in een bepaalde bedrijfstak

Wat zijn secundaire arbeidsvoorwaarden?

1. Salaris, vakantiegeld, arbeidstijden, wettelijk aantal verlofdagen.
2. Laptop/telefoon, extra vakantiedagen, 13e maand, onkosten vergoeding
3. Kantoor, planten, waterautomaat, dartbord, borrel + vette hap na het werk
4. Bestaan niet.

Wat is geen primaire arbeidsvoorwaarde?

1. Werktijden
2. Auto van de zaak
3. Vakantiedagen
4. Salaris

rustmoment

Loonkosten -> bruto loon -> netto loon

Bruto loon -> netto loon

Bruto loon -> netto loon

Bruto loon -> netto loon

Loonkosten -> bruto loon -> netto loon

WIG

WIG

WIG

Hoe reken je de wig uit?

1. Loonkosten - loonbelasting
2. Nettoloon + Loonbelasting + sociale premies werknemer
3. Loonkosten - nettoloon
4. Loonkosten - brutoloon

Hoe bereken je het nettoloon?

1. Brutoloon + loonbelasting
2. Brutoloon + Belastingen + premies
3. Brutoloon - (loonbelasting + pens. en volks. premies)
4. Belastingen + Brutoloon + pensioen premies en volksverzekering premies

Maakwerk

Wat ga je doen	Opdrachten inkomen - loonkosten, bruto- en nettoloon maken. bladzijde 14
Hoe ga je dit maken?	zelfstandig Vragen? Eerst je buur en als 2e de uitlegtafel.
Ben je klaar?	Werk aan je huiswerkopdrachten - loonkosten, brutoloon nettoloon - Inkomen en vermogen - Chez le patron
LET OP!	Het stoplicht.

Afsluiting

Antwoorden loonkosten, bruto en nettoloon

Antwoorden loonkosten bruto en nettoloon

Lesdoelen

1. Ik heb het huiswerk nagekeken en vragen indien nodig erover gesteld.
   
2. Ik weet wat ik de volgende lessen kan verwachten.
   
3. Ik kan de begrippen en berekeningen vanuit thema inkomen uitleggen en toepassen.

Leerdoelen

1. Aan het einde van de les weten jullie wat je inkomen in elke levensfase verschillend is.
   
2. Aan het einde van de les weten jullie wat het verband is tussen je inkomen en je vermogensopbouw.
   
3. Aan het einde van de les weten jullie wat een individuele arbeidsovereenkomst is, en welke afspraken daarin worden gemaakt.
   
4. Aan het einde van de les kennen jullie het verschil tussen de loonkosten, het brutoloon en het nettoloon.
   
5. Aan het einde van de les weten jullie wat een cao is en welke afspraken daarin worden gemaakt.
   
6. Aan het einde van de les weten jullie wat de wig is, en wat dat te maken heeft met de loonbegrippen.
   
7. Aan het einde van de les heb je samengewerkt met je buurman/buurvrouw

Zet in volgorde

+

=

+

=

Brutoloon

Werkgeverspremies

Belasting & premies volksverzekering

Bruto-brutoloon

Nettoloon

Bruto- bruto loon

Netto loon

brutoloon

Werknemer ontvangt

Wat de werkgever betaalt

Wat de werkgever en de werknemer afspreken

Hoe vond je de les?

😒🙁😐🙂😃

Bereken het
nettoloon...

1500 + 55 = 1555 

1555 - 233 - 106 = 1216

De volgende les wil ik graag....

Meer uitleg

Meer zelfstandig werken

Meer afwisseling in de les

Meer iets actiefs doen

Meer .. (vul zelf in)

Huiswerk

Neem de spullen die je voor de les nodigt hebt mee?

Huiswerkopdrachten

- loonkosten, brutoloon nettoloon

- Inkomen en vermogen

- Chez le patron

Eindopdracht les

1. Pak je spullen in.
2. Blijf zitten
3. Wacht rustig tot de bel.
4. Schuif je stoel aan als de bel gaat.