4H, 6.4 Beïnvloeden van gedrag

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Klaarmaken voor de les

• Pak een aantekeningenschrift
• Zorg ervoor dat je boeken op tafel liggen

Herhaling

6.4 Beïnvloeden van gedrag

Wat te doen vandaag

• Leerdoelen
• Aangeboren of aangeleerd
• Sleutelprikkels en supranormale prikkels
• Leerprocessen
• Zelf aan het werk

Leerdoelen

• Je kunt verklaren dat gedrag deels erfelijk is bepaald.
  
• Je kunt leerprocessen herkennen en de functie daarvan uitleggen.

Aangeboren of aangeleerd

Aangeboren gedrag

• Gedrag wat je al kan vanaf de geboorte
• Leer je dus niet

Aangeleerd gedrag

• Gedrag wat je leert over je leven
• Dit leer je dus, en ben je niet mee geboren

Aangeboren gedrag

Aangeleerd gedrag

Sleutelprikkels en supranormale prikkels

Sleutelprikkels

Een prikkel die een doorslaggevende rol speelt bij het veroorzaken van een bepaald gedrag

Supranormale prikkels

Een prikkel die effectiever is in het oproepen van een bepaald gedrag

Leerprocessen

Leerprocessen

• Gewenning
• Inprenting
• Imitatie
• Conditionering
• Inzicht

Gewenning

'Als de kans op een reactie op een prikkel afneemt bij herhaaldelijk toedienen van een prikkel, spreek je van gewenning.'

Muis schrikreactie met harde geluiden

Inprenting

'Je spreekt van inprenting wanneer dieren iets alleen leren in een bepaalde, korte periode in hun leven (gevoelige periode).'

Vb. Ganzenkuikens die net uit het ei zijn gekomen

Imitatie

'Wanneer dieren leren door het gedrag van soortgenoten na te doen, spreek je van imitatie (nabootsing).'

Conditionering

'Bij conditionering leert een dier of mens bepaald gedrag door positieve of negatieve ervaringen.'

Proefonvriendelijk leren: 'Trail and error'

Vb. Vieze rupsen eten

Conditionering

Inzicht

'Je spreekt van inzicht wanneer een dier of mens in een nieuwe situatie de oplossing van een probleem vindt door ervaringen uit het verleden op een andere manier te combineren.'

Zelf aan het werk

Ga aan het werk met paragraaf 6.3 (opdracht 32 t/m 42) + 6.4 (Opdracht 43 t/m 56)
Klaar? Nakijken
Klaar? Maak een mindmap van paragraaf 6.3