26-11-2024: grammatica woordsoorten hh

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Aan het eind van deze week:

- kun je onbepaalde voornaamwoorden herkennen;

- weet je wat een betrekkelijk voornaamwoord is; 

- kun je wederkerende en wederkerige voornaamwoorden herkennen.

Pak een schrift en een pen!

Inloopspreekuur litterarum is van 11:00 - 12:30 uur.

12 december: Toets Grammatica zinsdelen § 1 + 3 + 5 + 7 + 9 en grammatica woordsoorten 

§ 2 + 4 + 8 + 10

Let op

Aan het eind van deze week moet je een leesboek bij je hebben!

ZWW, KWW, HWW

Zelfstandig werkwoord

• zegt wat iets of iemand doet of overkomt
  
• heeft een duidelijke betekenis
  

In het weekend volleybalt mijn zus in het eerste.

Koppelwerkwoord

• Wanneer het onderwerp iets ìs (of zijn)
  
• Koppelt een eigenschap (moeilijk) aan het onderwerp
  

De opdrachten in het boek zijn erg moeilijk.

Afgelopen weekend is mijn zus jarig geweest. 

ZWW, KWW, HWW

Als er maar 1 werkwoord in de zin staat (PV), kan dat een ZWW of KWW zijn

Koppelwerkwoord: 

is het werkwoord een vorm van zijn, worden, blijven, blijken, lijken, schijnen EN zegt het wat iemand is/wordt/blijkt?

• Henk is een aardige man. / Mijn broertje wordt snel boos. / De docent bleef erg aardig.
  

Zelfstandig werkwoord:

is het werkwoord een ander werkwoord dan zijn, worden, blijven, blijken, lijken, schijnen èn zegt het wat iemand DOET? 

• Veel mensen genieten van een vrij weekend. / Mijn moeder bakte een cheesecake. / Ik heb gisteren lekker gegeten. 
  

Hulpwerkwoord

komen voor in elke zin met meer dan een 1 werkwoord. Ze "helpen" het gezegde te maken

• Je zou (hww) me best even kunnen (hww) helpen. (zww)
  
• Ruud is (hww) vroeger een geweldige voetballer geweest. (kww)
  

Onbepaald voornaamwoord

– Op menige quizvraag wist niemand het antwoord.

– Iedereen wil wel iets vertellen over de vakantie.

Onbepaald voornaamwoord: menige, niemand, Iedereen en iets.

Een onbepaald voornaamwoord (onbep.vnw) duidt een persoon of een zaak aan, maar zegt niet precies wie of wat er bedoeld wordt.

Alles, een of ander(e), (een) zekere, elk(e), ene, het, ieder(e), iedereen, iemand, men, menig(e), menigeen, niemand, niets, wat, (zo)iets.

3 lastige gevallen

1. Het woord je is onbepaald voornaamwoord als het men betekent.

Je (= men) moet omrijden, want de brug is afgesloten

2. Het woord het is een onbepaald voornaamwoord als het tijd, weersomstandigheden of sfeer aangeeft.

– Het is avond en het regent, maar het is niet koud buiten.

3. Het woord wat is een onbepaald voornaamwoord als het iets betekent.

– Kun jij ook wat (= iets) meenemen voor de picknick?

Betrekkelijk voornaamwoord

De belangrijkste betrekkelijke voornaamwoorden zijn:

• die
• dat

Andere betrekkelijke voornaamwoorden zijn:

• wie
• wat
• hetgeen
• welk(e)

Betrekkelijk voornaamwoord

De brief die ik moest schrijven.

De tas die ik heb gekregen.

Het schrift dat ik van juf heb gekregen.

Verwijst altijd naar iets dat ervoor staat!

Bespreken/samen maken

Bladzijde 213: opdracht 4

Vandaag: afronden Grammatica woordsoorten §4

Ken je nu:

- grammatica zinsdelen paragraaf 1, 3, 5, 7 en 9? 

- De herhaling van leerjaar 2: grammatica woordsoorten? 

Huiswerk: 

Grammatica woordsoorten §4: onbepaald voornaamwoord

Bladzijde 212 en 213

• Opdracht 1 t/m 6

Grammatica woordsoorten §8

• Opdracht 1 t/m 4