HA - week 10 - Herhalen lijdend voorwerp 1 + start vragend en aanwijzend voornaamwoord

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1,2

Welkom!

Nederlands

Mevrouw Takken, TNL

[e-mail]

- Welkom en dagopening

- Stillezen

- Grammatica - herhalen lijdend voorwerp

- Grammatica - vragend en aanwijzend voornaamwoord

Doel:

- Je benoemt de actie in een zin.

- Je kiest in een zin welk werkwoord noodzakelijk is. 

- Je benoemt waarmee iemand iets doet in een zin

- Je benoemt het lijdend voorwerp in een zin. 

- Je kunt van woorden aangeven welk woordsoort ze zijn.

Wat gaan we doen vandaag:

Stillezen

Grammatica zinsdelen 

Zet een 'zww' bij alle zelfstandig werkwoorden en een 'hww' bij alle hulpwerkwoorden.

De top 2000 werd uitgezonden op radio 2

Tijdens de vakantie zijn we om het hele eiland heen gezwommen

ZWW

ZWW

HWW

HWW

Zet een 'zww' bij alle zelfstandig werkwoorden en een 'hww' bij alle hulpwerkwoorden.

De storm zou veel leerlingen van hun fiets waaien

Uiteindelijk fietsen we gewoon naar huis. 

ZWW

ZWW

HWW

HWW

Grammatica zinsdelen

Wat doe ik?

Wie doet het?

Waarmee doe je het?

Naar wie gooi je het?

Gooien

ik/ de docent

een Takkie-bal

Een leerling

Bij grammatica zinsontleden kijk je naar welke onderdelen er in een zin zitten:

Iemand doet iets

iemand doet iets

iemand doet iets ergens mee

iemand doet iets voor iemand

Iemand doet iets op een plaats en tijd

Het lijdend voorwerp. 

Bij grammatica zinsontleden kijk je naar welke onderdelen er in een zin zitten:

iemand doet iets = persoonsvorm en werkwoordelijk gezegde

Iemand doet iets = onderwerp

iemand doet iets ergens mee = lijdend voorwerp

iemand doet iets voor iemand

Iemand doet iets op een plaats en tijd

Het lijdend voorwerp. 

Hoe vind je het lijdend voorwerp?

Wat/wie + pv (of gez.) + onderwerp.

De docent gooit de tennisbal naar de sportieve leerling. 

pv = gooit

ow = de docent

Wat gooit de docent? = de tennisbal

lv = de tennisbal

Het lijdend voorwerp. 

Bij grammatica zinsontleden kijk je naar welke onderdelen er in een zin zitten.

Het lijdend voorwerp. 

Gebruik altijd deze volgorde 

(persoonsvorm, onderwerp, gezegde, lijdend voorwerp)

- vergelijk het met pannenkoeken bakken.. 

Ook al hoeft het niet voor de opdracht: eerst pv, ow, gz en dan pas lijdend voorwerp!

Als je het lijdend voorwerp in een zin moet omschrijven, hoe zou je dat doen?

Wat is het lijdend voorwerp in deze zin?

Karst levert zijn skies in.

1. Karst
2. levert
3. zijn skies
4. in

Wat is het lijdend voorwerp in deze zin?

Liet Kevin de bus voor zijn neus wegrijden?

1. Kevin
2. de bus
3. voor zijn neus
4. wegrijden

De brandweerman bluste alles met groot gevaar voor eigen leven.

Zet zinsdeelstrepen

pv =

ow =

wg = 

lv = 

Lijdend voorwerp

Van de functie van een stukje van zin 

naar 

de benaming van elk individueel woord

Grammatica woordsoorten

Groepje 1

Groepje 2

deze

wie

waar

dit

welk

die

wat

dat

Die, deze (als je naar een de woord verwijst)

dit, dat (als je naar een het woord verwijst)

Zulke, dergelijke, zo'n, dezelfde, hetzelfde

Deze woorden gebruik je alleen als je iets aan kan wijzen.  Verwijzen is weer iets anders!

1.  die jongens lopen wel op straat  (aanwijzend vnw)

2. de jongens die wel op straat lopen  (geen aanw. vnw)

Aanwijzend voornaamwoord

Wie, wat, welke, wat voor een (alleen die vier)

- Ze staan altijd in een vraag

- Het antwoord op die vraag is  altijd een ding of persoon.  (geen plaats  of tijd)

1. Wie was er vandaag op tijd? = Luuk! = vr. vnw

2. Ik weet niet wie er vandaag was.  = geen vr.vnw

Vragend voornaamwoord

Zulke warme laarzen kun je echt niet meer dragen met dit weer.
Wat is het aanwijzend.vnw?

Zo’n blunder kun je tijdens die liveshow echt niet maken.

Wat is het aanwijzend.vnw? (het kunnen er ook meer zijn)

Die opzichter vroeg wie er aan de installatie had gezeten.

Wat is het aanwijzend.vnw?

Wat ga je doen:  

Eigen leerlijn grammatica H4: aanwijzend en vragend voornaamwoord

Wanneer: Deze week af 

Hoe: werk netjes. 

Hulp:

- Zoek eerst de pv

- Daarna het onderwerp en het gezegde

- Kijk dan waarmee het onderwerp iets doet...

Aan de slag

In deze zin:

Op maandagmiddag zit zij met al haar vrienden te chillen.

1. zit geen lijdend voorwerp
2. is 'met haar vrienden' het lijdend voorwerp
3. is 'te chillen' lijdend voorwerp
4. is 'op maandagmiddag' lijdend voorwerp.

De lerares

geeft

een proefwerk.

persoonsvorm

onderwerp

lijdend voorwerp

werkwoordelijk  gezegde

Ik

heb

een heel mooi boek

gekocht

persoonsvorm

onderwerp

lijdend voorwerp

werkwoordelijk  gezegde

werkwoordelijk  gezegde

Wat is het lijdend voorwerp in deze zin?

Straks gaat de buurman zijn zoon naar school brengen.

1. Straks
2. de buurman
3. zijn zoon
4. naar school

Dat boek zou ik het liefst meteen willen lezen.

zet zinsdeelstrepen

pv =

ow =

wg = 

lv = 

Lijdend voorwerp

Wanneer stuur je je oma een vakantiekaartje?

zet zinsdeelstrepen

pv =

ow =

wg = 

lv = 

Lijdend voorwerp

Op de bonte avond van het schoolkamp voerde Wilco een nummer van Kris Kros Amsterdam uit.

Zet zinsdeelstrepen

pv =

ow =

wg = 

lv = 

Lijdend voorwerp