Grammatica blok 2 - aangepast

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Regels 

1) Ik heb mijn spullen in orde voor de les.

2) Ik reageer niet op anderen.

3) Ik steek mijn vinger op en wacht op mijn beurt.

4) Ik luister naar de docent en praat niet door de les heen.

5) Ik ga niet in discussie met de docent als ik aangesproken word op mijn gedrag.

Wat gaan we doen vandaag?

We gaan blok 1 grammatica en spelling herhalen. 

Welke drie vormen ken je? 

1) de persoonsvorm: Ik leer goed voor de toets.

2) het hele werkwoord: Zij gaan goed leren voor de toets.

3) het voltooid deelwoord: Zij hebben goed geleerd voor de toets.

Hoe vind je de persoonsvorm?

Een zin staat in de tegenwoordige of verleden tijd. 

Het werkwoord waarmee je de tijd (de tijdproef) kan aanpassen in de zin, is je persoonsvorm.

Mijn mentor belt vanavond met mijn ouders.

Wie doet het? = onderwerp

Wat gebeurt er? = persoonsvorm

Wanneer?

Ik bedenk morgen een nieuw plan.

Wie doet het? = onderwerp

Wat gebeurt er? = persoonsvorm

Wanneer?

'Het kind wast de hond.'

Wie of wat is het onderwerp?

1. de hond
2. niemand
3. het kind

'Dit boek las ik voor mijn examen.'

Wie of wat is het onderwerp?

1. Niets
2. dit boek
3. mijn examen
4. ik

'Hoe vind je de stam van een werkwoord?'

1. hele werkwoord
2. hele werkwoord -EN
3. geen idee

'Wat is de stam van het werkwoord 'werken?'

1. werken
2. werk
3. werkt

De stam en de ik-vorm zijn niet altijd gelijk. De stam is het hele werkwoord zonder -en.

VOORBEELDEN:

Verhuizen - verhuiz - ik verhuis

Beloven - belov - ik beloof

Vertalen - vertal - ik vertaal

'Wat is de stam van het werkwoord

'BELEVEN'.

1. belev
2. beleev
3. beleven

'Wat is de IK-vorm van het werkwoord

'BELEVEN'.

1. beleef
2. beleev
3. belev

Persoonsvorm TT (tegenwoordige tijd)

Bij ik schrijf je de ik-vorm

Bij jij, u, hij, zij en het schrijf je stam + t

Bij je of jij achter de persoonsvorm schrijf je de ik-vorm 

Bij wij, jullie en zij (meervoud) schrijf je het hele werkwoord

Maar wat als je de persoonsvorm in de verleden tijd zet....

Als je de zin in een andere tijd zet, verandert de persoonsvorm.

Tegenwoordige tijd: Ik zit op het Emma.

Verleden tijd: Ik .... op het Emma.

Luister eens goed naar het verschil tussen beide zinnen.

En bij deze zin?

Tegenwoordige tijd: Ik loop naar school.

Verleden tijd: Ik .... naar school.

Luister eens goed naar het verschil tussen beide zinnen.

Als de klank verandert.....

.........heb je te maken met een STERK werkwoord.

Voorbeelden van sterke werkwoorden zijn: weten, vinden, kunnen, slapen, lopen, vinden, vragen, lopen, enzovoort.

Als de klank niet verandert,

heb je te maken met een ZWAK werkwoord waar je in de verleden tijd 

te(n) of de(n) achterzet. 

Als je goed luistert, kun je het horen.

Zet het werkwoord HUILEN in de verleden tijd.

ik huil....

jij huil...

wij huil...

wij hebben .......
 

Zet het werkwoord PAKKEN in de verleden tijd.

ik pak....

jij pak...

wij pak...

wij hebben .......
 

Een voltooid deelwoord geeft aan dat iets is geweest/gebeurd.

Ik heb....... (fietsen)

Wij hebben..... (ontvangen)

Jullie zijn op vakantie.....(zijn)

Hij is vader.....(worden)

Schrijf de tekst over en vul de voltooid deelwoorden op de goede manier in.

Lief dagboek, vandaag heb ik een jongen ....(kiezen) om mee te vragen naar het schoolfeest. Ik heb de laatste tijd veel naar hem....(kijken). We hebben elkaar in de pauze voor het eerst ontmoet. De ontmoeting was kort, maar ik heb er echt van.... (genieten). Ik ben van de spanning bijna..... (bezwijken). Ik hoop zo dat ik een beetje aardig ben....(zijn)!

De letters ij en ei klinken hetzelfde. Er is geen regel voor wanneer je ij of ei schrijft.

In de volgende drie gevallen weet je wél altijd hoe je het woord spelt:

bij woorden op -heid schrijf je altijd ei; 

bij woorden op -teit schrijf je altijd ei;

bij woorden op -lijk schrijf je altijd ij.

Maar let op: Heeft het woord echt met tijd te maken? Dan schrijf je -tijd: zomertijd, etenstijd

Schrijf de goede uitgang op:

        afwezig-......            

                  ongeloof-.......                  

eerlijk-........

elektrici-.......

universi-.......

behoor-.......

creativi-.........

werkloos-.......

Schrijf de goede uitgang op:

nationali-......

schoon-........

verkoud-.........

afhankelijk-.........

kwaliteit-.........

heerlijk-.........

figuur-.......

Het werkwoordelijk gezegde is:

1. De pv
2. De pv + alle andere werkwoorden in de zin

'Welk boek heb jij gelezen?'

Wat is persoonsvorm in de zin?

1. welk
2. heb
3. jij
4. gelezen

'Welk boek heb jij gelezen?'

Zet de zin in de verleden tijd.

Hoe vind je het lijdend voorwerp in een zin?

wie of wat + gezegde + onderwerp?

Voorbeeld 

wie of wat + werkwoordelijk gezegde + onderwerp

De ober brengt een cola.

Vraag: wie of wat brengt de ober?

lijdend voorwerp = ?

Voorbeeld 

wie of wat + werkwoordelijk gezegde + onderwerp

De vader haalt een krant.

Vraag: wie of wat haalt de vader?

lijdend voorwerp = ?

Voorbeeld 

wie of wat + werkwoordelijk gezegde + onderwerp

De familie krijgt een puppie.

Vraag: wie of wat krijgt de familie?

lijdend voorwerp = ?

Wij bedenken een oplossing voor het probleem.

Wat is het lijdend voorwerp?

1. een oplossing
2. Wij bedenken
3. het probleem
4. een oplossing voor het probleem.

Hij heeft een nieuwe tas gekocht.

Wat is het lijdend voorwerp?

1. Hij heeft
2. gekocht
3. tas
4. een nieuwe tas

Zelf aan de slag

Maak van Blok 2 GRAMMATICA opdracht 2.4 t/m 2.7.

Je mag zachtjes overleggen met je buurman of buurvrouw.

Wat heb je vandaag geleerd?

Voorzetsels

Voorzetsels

Wat is GEEN voorzetsel?

1. hier
2. in
3. tussen
4. wegens

Wat zijn voorzetsels?

1. de, het, een
2. in, voor, achter, sinds
3. raam, deur, wand, vakantie
4. voorlezen, voorspellen, voorzeggen

Wat zijn voorzetsels?

1. de, het, een
2. in, voor, achter
3. raam, deur, wand
4. voorlezen, voorspelen, voorzeggen

Voorzetsels
Wat is geen voorzetsel?

1. Tijdens
2. voor
3. omdat
4. tussen

Wat is een voorzetsel?

1. de
2. naast
3. fietsen
4. fles