Zinsontleding

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Werkwoord

Werkwoorden zijn dingen die je kunt doen. 

Voorbeeld: Fietsen, lopen, spelen, kruipen, klappen en slapen.

Persoonsvorm

Persoonsvorm van een zin altijd werkwoord.

1. Maak de zin vragend - PV komt vooraan.

2. Zet de zin in een andere tijd. - PV veranderd.

Voorbeeld: Ik fiets naar school. 

1 Fiets ik naar school?   2 ik fietste naar school.  

Persoonsvorm in verleden tijd

Persoonsvorm krijgt in verleden tijd -de(n) of -te(n) achter de stam. Stam: Werk

Ik/jij/hij/zij werkte  - wij werkten 

Staat laatste letter van werkwoord stam in 't kofschip dan krijg je +te(n), zo niet dan gebruik je +de(n)

Onderwerp

Onderwerp is wie of wat + persoonsvorm

Voorbeeld: Het blije kind hinkelt.

Wie of wat hinkelt? Het blije kind.

Werkwoordelijk gezegde

Alle werkwoorden in de zin.

Voorbeeld: Hij staat daar te huilen. WWG = staat te huilen

Voorbeeld: Toos is aan het tekenen. WWG = is aan het tekenen. 

Lijdend voorwerp

Wie/ wat + onderwerp + werkwoordelijk gezegde = lijdend voorwerp

Voorbeeld: Wij gaan brood kopen.

Wat gaan wij kopen? Brood. 

Zelfstandig naamwoord

Zelfstandig naamwoord slaan op iets, je kunt het zien of horen.

Voorbeeld:  Telefoon, auto, garage, nagellak. 

Bijvoeglijk naamwoord

Bijvoeglijk naamwoorden geven een eigenschap of toestand aan van een zelfstandig naamwoord. 

Voorbeeld:  Het blonde meisje,  De oude man, De golven zijn hoog.

Voorzetsels

Voorzetsel staat vaak voor een zelfstandig naamwoord. Voorzetsels zijn onder andere: Voor, achter, naast, in , op, door, over. 

Voorbeeld: tot vandaag, achter het huis 

Lidwoorden

Je moet in het Nederlands een lidwoord gebruiken, je mag dus niet zeggen: Ik loop met hond. 

Je moet zeggen: Ik loop met de hond. 

Lidwoorden zijn: De, het en een.

Sterke werkwoorden

Veranderen van klank als ze van tijd veranderen.

Sterk werkwoord = worden, zingen, lopen en kijken

Werden, zongen, liepen en keken

Een sterk werkwoord is sterk genoeg om van klank te veranderen. 

Zwakke werkwoorden

Veranderen niet van klank als ze van tijd veranderen.

Zwak werkwoord =  Fietsen, spelen, klappen

Fietsten, speelden, klapten

Een zwak werkwoord is te zwak om van klank te veranderen.