SAMENVATTING CELLEER

• anatomie en fysiologie
• MBO
• Studiejaar 1

SAMENVATTING

CELLEER

= cytologie

DOEL VAN DE LES

• Bespreken hoofdpunten celleer
• evalueren waar eventueel knelpunten zijn
• evalueren of een en ander begrepen is
• Door middel van een quiz controleren of vragen begrepen worden 

INHOUD VAN DE LES

• Bouw van een cel
• Levensverrichtingen van een cel
• Osmose en diffusie
• Celdeling
• Vochtverdeling lichaam 

Wat is een ander woord voor nucleus?

1. Celkern
2. Cellichaam
3. Celmembraan

Wat zijn animale levensverrichtingen?

1. Groei en beweging
2. Prikkelbaarheid en beweging
3. Voortplanting en beweging

Wat is meiose?

1. Directe deling
2. Mitose
3. Reductiedeling

WAT IS EEN CEL?

De kleinste eenheid van een levend organisme

(dat nog alle belangrijke levenseigenschappen bezit)

EENCELLIGE ORGANISMEN=

 MICRO-ORGANISMEN

• dierlijk: amoebe en pantoffeldiertje

• plantaardig: bacterie, gist

MEERCELLIGE ORGANISMEN = 

MACRO-ORGANISMEN

• Mensen
• Dieren
• Planten

BOUW CEL

• Cellichaam
• Celkern = nucleus
• Chromatine
• Centraallichaampjes
• Membranen = vliezen = wanden 

CELLICHAAM EN CELKERN

• Opgebouwd uit protoplasma = water met daarin opgeloste stoffen

• In cellichaam zit cytoplasma

• In de celkern zit nucleoplasma

In welke vormen kan protoplasma voorkomen?

Welke cellen hebben GEEN kern?

1. Erytrocyten, en lymfocyten
2. Erytrocyten en trombocyten
3. Lymfocyten en trombocyten

CHROMATINE

= eiwitkorrels in de kern

vormen de chromosomen

(bestaan uit DNA met genen)

Hoeveel chromosomen heeft een menselijke cel?

1. 43
2. 46
3. 92

CHROMOSOMEN

• Mens heeft 23 paar chromosomen = 46

• Iedere chromosoom heeft 2 dezelfde delen = chromatiden

CENTRAALLICHAAMPJES

• Liggen in het cytoplasma BIJ de celkern

• Spelen een belangrijke rol bij celdeling

MEMBRANEN

• Zijn semi-permeabele vliezen om het cellichaam en om de celkern

• Bij mens en dier opgebouwd uit: vetten en eiwitten

• Bij planten uit: cellulose

ANIMALE LEVENSVERRICHTINGEN

• Prikkelbaarheid
• Beweging

VEGETATIEVE LEVENSVERRICHTINGEN

• Groei
• Stofwisseling
• Voortplanting

OSMOSE

• = uitwisseling van OPLOSMIDDEL door een semi-permeabel membraan

• Van lage naar hoge concentratie

DIFFUSIE

• = spontane menging van gassen met gassen of vloeistoffen met vloeistoffen

• Van hoge naar lage concentratie

DIRECTE CELDELING

bij eencellige organismen (micro-organismen)

INDIRECTE CELDELING

Bij meercellige organismen (macro-organismen)

• Mitose
• Meiose

MITOSE

• Eerst kerndeling en dan celdeling

• Aantal chromosomen wordt verdubbeld tijdens deling van 46 naar 92

MEIOSE

• Bij rijpe geslachtscellen (eicellen en zaadcellen)

• Aantal chromosomen wordt gehalveerd van 46 naar 23

GESLACHT

• XX = meisje

• XY = jongen

ONTWIKKELING BEVRUCHTE EICEL

1e stadium = moerbeistadium

2e stadium = ontwikkeling kiemblaas

3e stadium = ontwikkeling kiembladen

Hoeveel chromosomen heeft een bevruchte eicel?

1. 23
2. 46
3. 92

VOCHTVERDELING LICHAAM

Ongeveer:

• 40% intracellulair

• 15% extracellulair

• 5% in bloedbaan

QUIZ CELLEER

Maken quiz celleer via teams in kanaal algemene theorie