Hoofdstuk 3 Water

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Hoofdstuk 3

1: IJs - Water -  Waterdamp

    Soorten water

    Fasen van water

2: Temperatuur

3: Veranderen van fase

4: Kookpunt en Smeltpunt

5: Kracht van stoom

Soorten water

Zeewater (zoutwater in zeeën en oceanen)

regenwater (komt uit de lucht vallen)

grondwater (diep onder de grond)

oppervlakte water (meren, sloten, rivieren)

Drinkwater ('zoet' water, schoongemaakt en voor consumptie geschikt)

Toepassen van water

Tandenpoetsen, douchen, drinken, kleren wassen, planten water geven, eten koken, afwassen.

Allemaal drinkwater

Transport van water

Van het waterbedrijf uit oppervlakte of grondwater water naar de waterzuivering, via grote buizen naar huizen, in huizen dunne buizen naar diverse plekken (WC, Douche, Wasmachine en Keuken)

Afvoer via Riool, naar rioolzuivering en dan naar oppervlakte water

Fasen van water

IJs - Water -  Waterdamp

Water komt is 3 fasen voor

Vast (als ijs)

Vloeibaar (als water)

Gas (als waterdamp)

Vaste fase

IJs - Water -  Waterdamp

Water komt is 3 fasen voor Vast (als ijs)

Eigenschap van IJs (vaste fase), 

heeft een vaste vorm

Heeft een temperatuur van 0 graden celsius of lager

Is transparant.

Vloeibare fase

IJs - Water -  Waterdamp

Water komt is 3 fasen voor Vloeibaar als water

Eigenschap van water (vloeibare fase), 

Pas zich aan aan de vorm waar het in  zit

Heeft een temperatuur van tussen de 0  en 100 graden celsius

Is transparant (helder zonder kleur)

Gasvormige fase

IJs - Water -  Waterdamp

Water komt is 3 fasen voor Gas als waterdamp

Eigenschap van waterdamp (gasfase), 

Heeft geen vorm, vult de ruimte waar het in zit overal gelijkmatig 

Heeft een temperatuur van 100 graden celsius of hoger

Is niet zichtbaar

Hoofdstuk 3 P2

In P1 werd al gesproken over temperatuur

Temperatuur is een maat voor de hoeveelheid warmte energie.

Als je stoffen voorstelt als een verzameling deeltjes kan je die deeltjes laten trillen door er energie (zoals warmte energie) in te stoppen

Meer warmte energie = harder trillen

Meer warmte energie = hogere temperatuur

Hoofdstuk 3 P2

Temperatuur is een maat voor de hoeveelheid warmte energie.

De temperatuur kan je meten met een thermometer

Digitaal of analoog

Analoog:  Vloeistof thermometer

Hoofdstuk 3 P2

Analoog:  Vloeistof thermometer

1 = stijgbuis

2 = vloeistofreservoir

3 = schaalverdeling

Hoofdstuk 3 P2

Analoog:  Vloeistof thermometer

Als de vloeistof in de stijgbuis en het reservoir

warmer worden gaan die deeltjes harder

trillen en hebben daarom meer ruimte nodig

Dat uitzetten is af te lezen op de schaalverdeling.

De vloeistof zet altijd op dezelfde manier uit

Dus door een paar ijkpunten te nemen kan je een thermometer maken. 

(inrichten zodat je de juiste temperatuur kunt aflezen)

Hoofdstuk 3 P2

De ijkpunten kunnen zijn: smeltend ijs-water

Dat heeft een temperatuur van 0 graden Celsius

Kokend water - waterdamp

Dat heeft een temperatuur van 100 graden celsius

Tussen de o en de 100 graden kan je het dan gelijkmatig verdelen in 100 stukjes 

Hoofdstuk 3 P2

Andere thermometer kunnen zijn:

Elektronische, oven, digitale

Welk onder deel hoort niet bij een vloeistof thermometer

1. Reservoir
2. Stijgbuis
3. bimetaal
4. Schaalverdeling

Bij 0 graden Celsius veranderd:

1. Water is stoom
2. IJs in waterdamp
3. IJs in water
4. Waterdamp in water

Bij 100 graden Celsius veranderd:

1. Water in IJs
2. Waterdamp in IJs
3. Water in Waterdamp
4. IJs in water

Een oven thermometer heeft een

1. Stijgbuis
2. Vloeistofreservoir
3. Schaalverdeling
4. Alcohol als vloeistof

De overgang van IJs naar water heet

1. Smelten
2. Bevriezen
3. Stollen
4. Verdampen

In welke vorm neemt water het minste ruimte in.

1. Water van 80 graden celsius
2. Waterdamp van 120 graden celsius
3. IJs van -18 graden celsius

Hoofdstuk 3 P3

In P1 werd al gesproken over temperatuur

In P2 werd al gesproken over de deeltjestheorie

Als je meer warmte energie erin stopt (dus de temperatuur wordt hoger) gaan deeltjes harder trillen

Als ze harder gaan trillen komen ze verder van elkaar af en trekken elkaar dus minder sterk aan

Hoofdstuk 3 P3

Als ze harder gaan trillen komen ze verder van elkaar af en trekken elkaar dus minder sterk aan.

Bij een bepaalde hoeveelheid warmte energie (bepaalde temperatuur) zullen alle deeltjes verder van elkaar komen en zullen alle deeltjes in een andere fase komen (van vast naar vloeibaar)

Hoofdstuk 3 P3

Als ze nog harder gaan trillen komen ze nog verder van elkaar af en trekken elkaar dus minder tot niet meer aan.

Bij een bepaalde hoeveelheid warmte energie (bepaalde temperatuur) zullen alle deeltjes zo ver van elkaar komen dat ze elkaar niet meer kunnen aantrekken en  zullen alle deeltjes in een andere fase komen (van vloeibaar naar gas)

Hoofdstuk 3 P3

Andersom gebeurt ook

Als ze minder hard gaan trillen komen ze dichter bij elkaar en beginnen ze elkaar weer wat aan te trekken.

Als de hoeveelheid warmte energie (dus bij bepaalde temperatuur) zo laag is geworden zullen alle deeltjes elkaar aantrekken zodat ze bij elkaar komen en dan in een andere fase komen  (van gas naar vloeibaar)

Hoofdstuk 3 P3

Als ze nog minder hard gaan trillen komen ze dichter nog bij elkaar en beginnen ze elkaar nog sterker  aan te trekken.

Als de hoeveelheid warmte energie (dus bij bepaalde temperatuur) zo laag is geworden zullen alle deeltjes elkaar zo sterk aantrekken dat ze dicht tegen elkaar gaan aanliggen en dan in een andere fase komen  (van vloeibaar naar vast)

Hoofdstuk 3 P3

Deze overgangen hebben namen

S = Solid = Vast

L = Liquid = Vloeistof

G = Gaseous = Gas

De overgang van vast naar vloeibaar heet

1. Smelten
2. Stollen
3. Verdampen
4. Condenseren

De overgang van vloeibaar naar gas heet

1. Smelten
2. Stollen
3. Verdampen
4. Condenseren

De overgang van vloeibaar naar vast heet

1. Smelten
2. Stollen
3. Verdampen
4. Condenseren

De overgang van gas naar vloeibaar heet

1. Smelten
2. Stollen
3. Verdampen
4. Condenseren