Cellen Les 5: Transport membranen en osmose

Membraantransport en osmose
Hoofdstuk 3 Onderzoek doen
§3.3 Membranen, diffusie en osmose

1 / 28
next
Slide 1: Slide
BiologieMiddelbare schoolhavoLeerjaar 1

This lesson contains 28 slides, with interactive quiz, text slides and 5 videos.

Items in this lesson

Membraantransport en osmose
Hoofdstuk 3 Onderzoek doen
§3.3 Membranen, diffusie en osmose

Slide 1 - Slide

Deze les
  • Wat is een membraan ook alweer?
  • Bij beweging van stoffen gaat het over actief transport en passief transport: diffusie en osmose

Slide 2 - Slide

Dierlijke cel
Plantaardige cel

Slide 3 - Slide

Celmembraan

Slide 4 - Slide

Kenmerken
Passief en actief transport kan je alsvolgt uit elkaar houden:

Passief: 
Kost geen energie, van hoge naar lage concentratie

Actief:
Kost energie, van lage naar hoge concentratie (altijd via eiwit)

Slide 5 - Slide

Herhalen
Eiwitten in membranen maken transport mogelijk.
Zowel passief als actief transport.

Diffusie en osmose zijn voorbeeld van passief transport.
Kost geen energie.


Slide 6 - Slide

Oefenen osmose en cellen
Maak opdr. 34 t/m 40

Klaar:
Maak opdr. 42 t/m 52

(volg Nectar Online)

Slide 7 - Slide

Diffusie

Slide 8 - Slide

Osmose en cellen
Cellen hebben water nodig.
MAAR: water kan vrij de cel in en uit bewegen.
Hoe gaan cellen hiermee om?

Slide 9 - Slide

Slide 10 - Video

Slide 11 - Video

Osmose en cellen
Cellen krimpen bij toevoeging 
zout water.
Verklaar...

Slide 12 - Slide

Slide 13 - Slide

Plantaardige cel
Stevig als ze vol zitten met water.
Slap bij weinig water.

Belangrijk voor planten:
Cellen hogere osmotische waarde (hypotoon) dan omgeving.

Slide 14 - Slide

Toepassen...
Wat is van toepassing op deze cellen...
  1. Plasmolyse
  2. Grensplasmolyse
  3. Turgor

Gebruik: osmotische waarde, welke stof zich (eventueel) verplaatst, hyper-, iso- of hypotoon.

Slide 15 - Slide

Toepassen...
De cellen bevinden zich in turgor, geen kleine kleurloze ruimtes te zien. 

De osmotische waarde is in de cel hoger dan buiten de cel. 
Water stroomt daardoor de cel in
Cel is hyper-/omgeving hypotoon.

Slide 16 - Slide

Dierlijke cellen
Verschrompelen bij weinig water.

Gaan kapot (lysis) bij veel water.

Belangrijk voor dierlijke cellen:
gelijke osmotische waarde (isotoon) met omgeving.

Slide 17 - Slide

Oefenen osmose en cellen
Maak opdr. 42 t/m 52

(volg Nectar Online)

Slide 18 - Slide

Slide 19 - Video

Slide 20 - Video

isotoon

Slide 21 - Slide

Verdelen
Iedereen heeft een kleur 
post-it gekregen.

Verdeel deze post-it eerlijk over de twee tafels.

Slide 22 - Slide

Diffusie
Iedereen heeft een kleur 
post-it gekregen (6).

1. Verdeel deze post-it eerlijk over de twee tafels.
Dit is diffusie: proces waarbij moleculen zich willekeurig verplaatsen. Resultaat: netto verplaatsing hoog > laag

Slide 23 - Slide

Eerlijke verdeling?
De situatie verandert nu als volgt:
Per twee tafels krijg je 4 nieuwe post-its. 3 op de ene tafel, 1 op de andere.

!! Tussen jullie tafels zit een barrière die de grote post-it niet kan passeren.

Maak een eerlijke verdeling. 

Maak er een foto van en stuur die in.


Slide 24 - Slide

Stuur hier je foto van de eerlijke verdeling in!

Slide 25 - Open question

Osmose
Bij osmose kunnen niet alle moleculen (post-its) zich verplaatsen. 

Plek met meer opgeloste stoffen: hoge osmotische waarde.
Plek met minder opgeloste stoffen: lage osmotische waarde.

Water verplaatst bij osmose van lage osmotische naar hoge osmotische waarde.


Slide 26 - Slide

isotoon

Slide 27 - Slide

Slide 28 - Video