Begrippen voor leesdossier

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Lesdoelen

• Je weet welke begrippen in het leesdossier voorkomen. 
  
• Je weet kent de verschillen tussen personages. 
  
• Je weet het verschil  tussen een round en flat character.
  

Inhoud leesdossier

• Opdr. 1   Personages - Opdracht dagboekfragment.
• Opdr. 2  Verhaallijn  - Opdracht Tijdlijn van belangrijke gebeurtenissen 
• Opdr. 3  Bovenstaande + genre, ruimte, beoordeling, symbolen - Opdracht      muurkrant


• Opdr. 4 Bovenstaande + perpectief - Opdracht recensie.

Hoe kom jij erachter wie de hoofdpersoon is in een verhaal?

Bespreek met je buurvrouw: waar kijk je naar, welke kenmerken heeft een hoofdpersoon en geef als duo hieronder antwoord. 2 min. overleggen.

Hoofdpersoon

Personage(s) in het verhaal die een grote ontwikkeling doormaakt (doormaken). 

Personages in leesdossier

• Hoofd- en bijpersonen, tegenspeler

Extra informatie: 

• Rollen tussen de personages
• Uiterlijke kenmerken
• Karaktereigenschappen
• Ontwikkeling van een personage in het verhaal

Perspectief verhaal

• Alwetende verteller: staat buiten het verhaal en weet van iedereen de gedachtes en handelingen, geeft omschrijvingen van alles wat er gebeurt. 
• Personale verteller(hij/zij/jij/wij): verteller binnen het verhaal waarbij je de gedachtes van 1 persoon leest.
• Ik-verteller: binnen het verhaal, alles vanuit 1 persoon, de ik-verteller. 

NB: vaak is de alwetende verteller afgewisseld met de personale verteller. Dialogen moet je niet bekijken voor het bepalen van het perspectief. 

Tijd

• Flashback: je gaat terug in de tijd om informatie te krijgen over eerdere gebeurtenissen die belangrijk zijn voor het personage of het verhaal. 
• Flashforward: je krijgt informatie over de toekomst in het verhaal om je als lezer extra informatie te geven die de personages nog niet weten of om je nieuwsgierig te maken. 
• Chronologisch: verhaal wordt in logische tijdsvolgorde vertelt zonder flashbacks of flashforwards (fabel).
• A-chronologisch: tijd verandert vaak in het verhaal, niet in de logische volgorde van tijd verteld. Er zijn flashbacks en/of flashforwards in het verhaal (sujet). 

Ruimte in een verhaal

• Kan een stad, plaats of ruimte zijn. 
• Eén of meerdere plekken die belangrijk zijn voor het verhaal. 
• Kijk naar de plekken of ruimtes waar de hoofdpersoon veel meemaakt in het verhaal. 

Functies van spelen met tijd of ruimte in een verhaal

Spanning.

Extra informatie: gebeurtenissen / personages.

Informatie over karakter / motieven van personages.

Confettiregen - Splinter Chabot

Ondertussen bleef ik op de basisschool een onhandelbare stuiterbal. Toen ik jaren later op de fiets mijn juf uit groep 3 tegenkwam, juf Anneke, vertelde ze dat ik druk was geweest, vrolijk, maar druk.

Wat gebeurt er met de tijd in deze passage?

1. Flash forward
2. Flashback
3. Chonologisch verteld
4. A-chronologisch verteld

Confettiregen - Splinter Chabot - ik-personage = Wobie

Ondertussen bleef ik op de basisschool een onhandelbare stuiterbal. Toen ik jaren later op de fiets mijn juf uit groep 3 tegenkwam, juf Anneke, vertelde ze dat ik druk was geweest, vrolijk, maar druk.

Welke functie zal deze gebeurtenis hebben voor het verhaal?

1. Spanning opbouwen
2. Extra informatie over belangrijke gebeurtenissen
3. Extra informatie over juf Anneke
4. Extra informatie over karakter van Wobie

Verhaallijn

Belangrijkste gebeurtenissen vertellen die de hoofdpersoon en de tegenspeler meemaken. 

Samenvatting in enkele zinnen met de kern van het verhaal. 

Patronen / motieven

• Deelonderwerpen van het verhaal. 
• Terugkerende onderwerpen (thema's) die worden besproken in het boek, maar die niet centraal staan in het verhaal. 
• Voorbeelden van motieven:

Pesten

Haat

Schuld

Scheiding

Eetstoornissen

Seksualiteit (LHBTI)

Psychische stoornissen

Hoofdmotief 

• Belangrijkste onderwerp in het verhaal.
• Kijk naar de plot en ontwikkeling van de hoofdpersoon. 
• Gebruik de ontdekte motieven (patronen) in het verhaal om tot het hoofdmotief te komen. 
• Veelvoorkomende thema's:

Liefde

Vriendschap

Identiteit

Psychische problemen

Scheiding

Moed

Middeleeuwen

Aan de slag...

Maak een begin of ga verder met je leesdossier over je eerste gelezen boek.