4.3 Machtige heren, halfvrije boeren

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Goedemorgen!

Wat gaan we vandaag doen?

Paragraaf 4.3 behandelen

--> Waardoor boeren in de landbouwsamenleving halfvrij waren

--> Hoe de landbouw was georganiseerd

--> Welke sociale verhoudingen er waren

--> Welke handel er was, in bijvoorbeeld Nederland

Na 476 N.Chr Romeinse Rijk uiteen gevallen in delen, die volkeren met koningen gingen bevolken. Veel onveiligheid bracht dit met zich mee 

Landbouwstedelijke samenleving verdwenen die bij de romeinen was

Horigen

Men ging weer terug naar een landbouwsamenleving: je bezig houden met het planten van groenten en het houden van dieren. Geen handel meer! Alleen ruilhandel. Door die onveiligheid zochten arme mensen, vaak boeren dus veiligheid bij heren (adel) voor bescherming en veiligheid. De boeren moesten in ruil daarvoor een deel van hun vrijheid inleveren --> horigen: halfvrije boeren die hoorden bij de heer van dat gebied

Het hofstelsel

Het domein werd soms ook wel het hof genoemd

De horigen werkten dus op het hof van de heer

Daarvoor gaf de heer bescherming op het hof

Deze afspraak noemen we het hofstelsel

Er ontstond een domein, een stukje grond dat een leenman van een leenheer had gekregen. Op dat domein mochten horigen een stuk grond met huis gebruiken (lenen), maar ze mochten het terrein niet zonder toestemming verlaten --> horigheid = aan de grond verbonden. 

De belangrijkste man na de heer was de rentmeester. Hij woonde in het belangrijkste gebouw van het domein, het hof. De rentmeester beheerde het stuk grond voor de leenman. 

Hofstelsel

Honger

Armoede

Onveilig

Rijke boer
(de heer)

De heer geeft 

• Bescherming
• Landbouwgrond

In ruil geeft de boer:

• Deel van oogst
• Herendiensten

Horigen

Op dit domein woonden niet alleen de belangrijke mensen, maar stonden ook een molen, bierbrouwerij, voorraadschuren, was een visvijver, akkerbouw en veeteelt.

De edelen

Eignaars van de grond, bestuurden het land, zorgden voor rechtspraak en voerden oorlog

Als horige had je het minste rechten, maar er waren nog andere sociale groepen, kijk maar mee, welke taken zij hadden! 

Vechten                         

Werken                

Standensamenleving

                                                    

                                                         bidden                                                                   

                   Rechten van de heer (heerlijke rechten)

1. Jachtrecht

2. Molenrecht

3. Recht om recht
te spreken

edelen=hoge adel

rentmeester= lage adel 

Hadden verschillende rechten (heerlijke rechten) zoals het jachtrecht = dat adel alleen mocht jagen, ook op akkers van de horigen. 

molenrecht= boeren moesten tegen betaling hun graan laten malen 

Het recht om recht te spreken hadden edelen ook en de bewoners moesten zich hieraan onderwerpen 

Hierdoor kwam er een grote kloof tussen arm (boeren en horigen) en rijk (adel)

En hoe ging het dan met de handel, als het grootste deel van bevolking arm was? 

--> in de tijd van monniken en ridders weinig steden en handel 

Dorestad, een lange straat aan het water met huizen met een aanlegsteiger. Er woonden zo'n 2500 mensen en de meeste waren boer. 

Wat hebben we vandaag gedaan?

Paragraaf 4.3 behandelen

--> Waardoor boeren in de landbouwsamenleving halfvrij waren

--> Hoe de landbouw was georganiseerd

--> Welke sociale verhoudingen er waren

--> Welke handel er was, in bijvoorbeeld Nederland

Nu aan de slag..... 

Maak opdracht 1,2,3,4,6,7,9 van paragraaf 4.3 

Dinsdag 12 april

Goedemorgen!

Wat gaan we vandaag doen?

--> Paragraaf 4.3 herhalen

--> Bezig met huiswerk 
Klaar? Samenvatting maken van paragraaf 4.1 + 4.3

--> Kahoot 

Aan het eind van deze les heb je........

--> je kennis opgefrist van paragraaf 4.3

--> een goede samenvatting leren maken voor geschiedenis van H4: monniken en ridders

--> herhalen we op speelse wijze alle theorie dat we hebben behandeld van H4 door middel van een kahoot

Hoe maak je een goede samenvatting?

Stap 1. Lees de paragraaf goed door

Stap 2. Noteer in je schrift/blaadje de titel van de paragraaf

Stap 3. Lees de blauwe kopjes....: In deze paragraaf leer je: 

--> Stap 4. Noteer de tussenkopjes

--> Stap 5. Zet onder de tussenkopjes 6-7 punten neer en noteer wat volgens jou belangrijk is in steekwoorden/ korte zinnen! 

Nu aan de slag..... 

Maak opdracht 1,2,3,4,6,7,9 van paragraaf 4.3 

Dinsdag 12 april